Replicaschip de Witte Swaen kan mogelijk niet varen met de Tall Ships Races

Wetgeving omtrent 'traditionele' schepen ligt bijzonder complex. Momenteel zit de bemanning met de handen in het haar of het allemaal wel doorgaat. Ze wachten nog altijd op een certificaat van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Momenteel is er normaliter geen protocol voor historische schepen die op binnenwateren willen varen. Het ligt bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om regels op te stellen.

De Witte Swaen is een replica van het 16de-eeuwse schip waarmee Willem Barentsz naar Nova Zembla voer. En juist het feit dat de Witte Swaen gebouwd is met 16de-eeuwse technieken, levert nogal wat wettelijke problemen op.

"Het gaat lastig worden. Technisch gezien is het schip klaar. Het is een zeeschip, maar we moeten voldoen aan de reglementen voor grotere binnenvaartschepen. En dat zijn hele andere eisen dan een 16de-eeuws zeilschip", vertelt bouwmeester Gerald de Weerdt.

Het roer is bijvoorbeeld niet opgenomen in de reglementen. "Wij hebben een handbewogen roer, dat wordt doorgeleid door een kolderstok. Het is geen rond roer, maar een helmstok waar bovenop nog een stok zit waarmee je de helm beweegt. In de 16de, 17de eeuw hadden alle schepen dat. Maar dat zit wat binnen het schip gebouwd. De roerganger heeft daarbij geen volledig vrij zicht, hij staat onder een kleine overkapping. Maar in de moderne regels staat dat de stuurman vrij zicht moeten hebben."

Gerald de Weerdt kwam met het idee een replica te maken van het schip. Hij heeft onderzoek gedaan naar hoe het 16de-eeuwse schip is gebouwd. Er wordt al meer dan tien jaar aan de replica van het schip uit 1596 gewerkt.

Afgelopen november heeft het schip voor het eerst een testvaart gemaakt op het Wad. Mee kunnen doen in de Tall Ships Races zou een mooie slot zijn van een lang traject.

"Het is heel frustrerend, tien jaar lang hebben we met een grote groep mensen gewerkt aan dit schip. Het is het pronkstuk van Harlingen geworden. Hoe mooi zou het zijn als we tijdens de Tall Ships Races die grote schepen binnen mogen halen. Maar we lopen vast in een bureaucratische regelgeving."

Het is nu aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om de Witte Swaen een certificaat te verlenen. Daarvoor moeten ze ook nieuwe voorwaarden formuleren. Dat is een ingewikkeld en bureaucratisch proces. Het certificaat hebben ze nodig om een oefentocht te kunnen maken op het IJsselmeer.

Volgens de bouwmeester is het niet verantwoord om zonder oefening mee te doen aan de Tall Ships Races. Dus zonder certificaat zal de Witte Swaen niet meedoen en "braaf in de haven blijven liggen". De Weerdt: "Ik kan alleen maar de ambtenaren smeken: toe, geef ons dat certificaat."

De organisatie van de Tall Ships Races vindt het heel jammer dat de Witte Swaen waarschijnlijk niet mee kan doen. "Ik heb Gerald de Weerdt een tijd geleden al benaderd met de vraag hoe ze het zouden vinden als ze op 14 juli, als alle schepen varen, meevaren, misschien wel voorop. Dat zou een mooi plaatje zijn", zegt Lieuwe Krol van de Tall Ships Races.

Voor Krol was dat de kers op de taart geweest voor het evenement. "Maar we hebben wel gezegd, jullie mogen hier op jullie vaste plek in de haven blijven liggen. Zodat het voor alle bezoekers te bekijken en te bezoeken is. "