FNP tegen ministers: Rijk schiet ernstig tekort bij uitvoering taalwet

De Nederlandse regering schiet ernstig tekort bij het uitvoeren van de Wet gebruik Friese taal. Dat zegt de FNP. In die wet uit 2014 staat dat wat in de rechtbank en bij het gerechtshof in het Fries wordt gezegd ook in het Fries moet worden genotuleerd.
Het gerechtshof in Leeuwarden © Omrop Fryslân, Joris Kalma
Van die afspraak is nog niets terechtgekomen en daarom heeft de FNP de verantwoordelijke ministers Sander Dekker en Ferd Grapperhaus formeel met een aangetekende brief 'in gebreke gesteld'. De partij deed dat dinsdag vanwege het 70-jarige jubileum van Kneppelfreed.
"We hebben dat in 2014 met elkaar afgesproken, maar in 2021 zijn we geen stap verder. Het is daarom hoog tijd om dit op te pakken", zegt voorzitter Sijbe Knol van de FNP-Statenfractie.

Uitstel

Bij het aannemen van de wet in 2013 heeft de regering vijf jaar uitstel gevraagd en gekregen van de plicht om iets dat in het Fries wordt gezegd ook in die taal op te schrijven. Destijds is afgesproken dat Justitie uiterlijk 'binnen vijf jaar' mee zou beginnen en zelf ook zou aangeven wanneer.
Het valt Knol tegen dat na zeven jaar iets dat in het Fries wordt gezegd meestal niet in het Fries wordt opgeschreven. "Zoiets moet natuurlijk structureel goed geregeld zijn. Wij rekenen er daarom op dat naast de kwestie met het mondelinge Fries en de rechtbanktolken ook het schriftelijke Fries definitief wordt gewaarborgd en uitgevoerd.

Expositie Kneppelfreed

Vanwege het jubileum van Kneppelfreed werd dinsdagmorgen een kleine expositie geopend in het provinciehuis met onder andere de originele politie-uniformen uit die tijd, foto's, melkbussen en de nodige uitleg over de rechtszaak tegen Fedde Schurer en de oproer op het Zaailand in Leeuwarden.
Er was dinsdag veel aandacht voor Kneppelfreed:
Dat 70 jaar later het Fries spreken in de rechtbank weer onzeker is door het geschil tussen rechtbanktolken en het ministerie vindt gedeputeerde Sietske Poepjes jammer, maar ze gaat ervanuit dat dit binnenkort wordt opgelost.
Tolken demonstreren bij het gerechtshof in Leeuwarden © Omrop Fryslân
"Twee weken geleden zijn er nieuwe rechters geïnstalleerd bij de rechtbank, die uit Fryslân komen én Fries spreken. Daar werd niet lacherig over gedaan, dat is heel gewoon bij de rechtbank Noord-Nederland. Fries spreken is gewoon een recht, daar was ook de rechtbankpresident heel duidelijk over", zegt de gedeputeerde.

Tolken

Poepjes is verder van mening dat het geschil tussen het ministerie en tolken in alle talen zo snel mogelijk moet worden opgelost. Dat is ook van belang voor zittingen in Leeuwarden met rechters die het Fries niet kunnen verstaan.
Ze probeert sinds september om de verantwoordelijke ministers naar Leeuwarden te halen voor overleg en het bijwonen van een voorstelling van het toneelstuk Kneppelfreed, maar dat heeft nog niet tot een concrete afspraak geleid.
Sijbe Knol (FNP) en gedeputeerde (CDA)