Meer Friese zondagclubs stappen over op zaterdagvoetbal door nieuwe regel KNVB

Dat nieuwe initiatief: horizontaal overstappen. Zes Friese voetbalclubs grijpen die mogelijkheid aan om het zondagvoetbal na dit seizoen te verruilen voor het zaterdagvoetbal. Het gaat om eersteklassers FVC en VV Heerenveen, tweedeklassers LAC Frisia 1883 en GAVC, derdeklasser VC Trynwâlden en vierdeklasser SF Deinum.

Bij Frisia uit Leeuwarden, de oudste Friese voetbalclub, waren de leden behoorlijk eensgezind: "Meer dan veertig leden hebben voor gestemd, niemand stemde tegen", vertelt voorzitter Martijn Hoekstra. "Er waren wel twee onthoudingen. Maar het valt me heel erg mee, ik had verwacht dat er meer pijn zou zitten."

Dat de leden van Frisia vol overtuiging voor de zaterdag kiezen, heeft volgens Hoekstra meerdere redenen. De belangrijkste: de wens van de spelende leden. "Heel veel jongens verlieten de club en gingen in de buurt bij een zaterdagclub voetballen. Het past beter in het weekschema en ze vinden het leuker, met een biertje in de kantine na afloop."

Zes kilometer verderop, bij SF Deinum, hebben ze dezelfde keus gemaakt als Frisia. Bij Deinum bleek uit een enquête dat de dat de jeugd en de senioren liever op zaterdag voetballen. Verder gaan op de zondag was geen optie, vertelt voorzitter Erik Jan Wijnstra. "Je wilt de spelers niet kwijtraken aan clubs in de stad die op de zaterdag voetballen."

Dat gebeurde vice versa wel: veel 'Frisianen' stapten over naar zaterdagclub SSS'68 uit Marsum. "Dat is een trigger geweest", zegt Hoekstra. Zijn club heeft de afgelopen jaren een dipje gehad in het aantal leden, maar hoopt dit seizoen weer de grens van de 1.000 te passeren.

Deinum is een vierdeklasser en kan daarom volgend seizoen in de vierde klasse op zaterdag uitkomen. "Het horizontaal overstappen was een heel belangrijk punt voor ons", concludeert Wijnstra. "We zouden nog wel eens een derdeklasser kunnen worden. En anders hadden we ons omhoog moeten vechten uit de vijfde klasse."

Frisia heeft sinds een paar jaar een eerste elftal op de zaterdag, al speelt die wel veel lager dan het zondagteam. Het zaterdagteam heeft binnen de club veel aandacht gekregen en de hoop was dat de ploeg de afgelopen jaren een paar keer zou promoveren. Door de coronacrisis kwamen de competities echter stil te leggen en kon er een streep door dat doel.

"Maar dat we op zowel de zaterdag als de zondag een prestatief elftal hebben, zorgt er ook voor dat de druk op de vrijwilligers groter werd." Die vrijwilligers moesten de afgelopen jaren niet meer alleen op zondagen zorgen voor goede omstandigheden, maar ook op zaterdagen.

Dat er door de keuze om over te stappen minder druk komt op de vrijwilligers, is voor Deinum ook een reden om naar de zaterdag te gaan. Recreatief voetbal op de zondag verdwijnt bij de club ook, zodat er op zondagen geen vrijwilligers meer nodig zijn voor de kantine.

Het hebben van twee prestatieteams voelde Frisia de afgelopen jaren ook in de portemonnee. "Op zaterdag hebben we ook betaalde trainers. Dus dat we nu voor één dag kiezen, is financieel ook niet onaantrekkelijk."

Voor Frisia redenen genoeg dus om het zondagvoetbal te verlaten, maar zonder de mogelijkheid om om horizontaal over te stappen was het nu niet gebeurd. "We maken er gretig gebruik van. Als deze mogelijkheid ons niet was geboden, dan hadden we over een jaar of vijf misschien alsnog de keuze gemaakt, maar dit heeft het proces versneld."

In de afgelopen vijftien jaar hebben 29 Friese voetbalclubs het zondagvoetbal met het eerste elftal verlaten. De redenen verschillen: sommige clubs zijn gefuseerd, sommige clubs hebben niet genoeg spelers om een eerste elftal in te schrijven en weer anderen hebben ervoor gekozen om over te stappen naar de zaterdag.

De KNVB is niet verbaasd over het teruglopen van het aantal Friese amateurclubs dat op zondag voetbalt. "Het afnemend aantal zondagteams is een ontwikkeling in het standaardvoetbal die we al langer zien", laat woordvoerder Daan Schippers weten.

Vorig jaar heeft de KNVB onderzoek gedaan binnen het amateurvoetbal in Nederland naar het zaterdag- en zondagvoetbal. Daarn komt naar voren dat spelers steeds liever op de zaterdag voetballen. Daarom is het zogeheten horizontaal overstappen mogelijk gemaakt.

Dat steeds meer clubs de zondag verlaten, zorgt ervoor dat clubs die overblijven vaak verder moeten reizen bij uitwedstrijden. Tegenstanders in de buurt zijn er steeds minder.

Volgens voorzitter Hoekstra van Frisia is voetballen op de zondag er de laatste jaren niet leuker op geworden. "In de eerste en tweede klasse op zaterdag heb je veel interessante partijtjes in de regio. Dat is aantrekkelijker dan onze competitie."

"Nu Frisia en FVC ook stoppen op de zondag, wordt het alleen maar erger voor de achterblijvende clubs."

Volgens de KNVB is het geen zorgelijke ontwikkeling dat er komend seizoen in Fryslân meer clubs voor de zaterdag als speeldag kiezen. Sterker: de bond denk dat er daardoor juist meer voetballers actief blijven in de sport.