Friese Milieu Federatie: zorgen over Regionale Energie Strategie provincie

Gedeputeerde Sietske Poepjes en wethouder Bert Wassink presenteren om 10 uur de Regionale Energiestrategie Fryslân, ook wel de RES 1.0. Het is een notitie van de provincie waarin staat hoe Fryslân het klimaatakkoord zal uitvoeren. De RES-Fryslân is tot stand gekomen in samenwerking met Friese gemeenten, provincie en Wetterskip Fryslân. Ze hebben de Friese ambitie geformuleerd om 3 terawattuur energie op te wekken in 2030, op een duurzame manier. Hoe dat moet gebeuren wordt vrijdagmorgen bekend gemaakt.

Bij het opzetten van de strategie is ook de Friese Energie Alliantie betrokken, die bestaat uit 11 betrokken maatschappelijke organisaties. Ze hebben meegedacht over de plannen. Een van hen is stroomnetwerkbeheerder Liander.

De Friese Milieufederatie is één van de betrokken organisaties. Ze zijn erg positief over het feit dat de provincie het opwekken van energie omhoog heeft gebracht. "De ambitie van Fryslân is verhoogd. In de conceptversie was het doel nog 2,3 Twh en dat gaat nu naar 3 Twh", vertelt Gerard Adema van de Friese Milieufederatie. Maar volgens de organisatie had het nog wel iets hoger gekund. "Als we kijken naar 2030 dan hebben we nog veel meer stroom nodig dan die 3 Twh. Die had van ons wel naar 3,4 Twh gemogen."

Het land is verdeeld in 30 regio's die allemaal een energiestrategie aan het Rijk leveren. "Daarin wordt eigenlijk een bod gedaan aan het Rijk over hoeveel energie een regio wil produceren en opwekken met grootschalige zon- en windprojecten op land", vertelt Gerard Adema van de Friese Milieufederatie. Dat de ambitie van de provincie omhoog is gegaan, is dus positief volgens de organisatie. Toch leven er ook veel zorgen.

"De strategie is weinig concreet wanneer je vraagt hoe we die 3Twh zullen bereiken. Er staat niet in beschreven waar en hoe we stroom reduceren. En daar gaat het natuurlijk om: hoe gaan we de ambitie met z'n allen realiseren?", zegt Adema. "Het is belangrijk dat we de inwoners meenemen in de processen die hiervoor nodig zijn. De inwoner van Fryslân moet worden betrokken, dat gebeurt nu niet."

"Het belangrijkste is dat er nog geen 'zoekgebieden' zijn gedefinieerd door de provincie", zegt Adema. Inn de uitwerking van de RES moeten tenminste zoekgebieden voor grootschalige wind- en zonprojecten uitgewerkt worden. Dat zijn gebieden waar nog meer onderzoek naar gedaan moet worden om precies te kijken waar windmolens en zonnevelden kunnen komen. "Daar heeft het Rijk om gevraagd, maar zover zijn we in Fryslân nog niet. In die zin is er nog maar weinig concreet en daar maken we ons ook wel een beetje zorgen over", zegt Adema.

Dat de plannen nog weinig concreet zijn, zorgt er ook voor dat gemeenten hun eigen doelstellingen uitvoeren. Zo kwam gemeente Waadhoeke deze week met het plan voor een energielandschap bij Sexbierum. "Het is hartstikke mooi dat ze initiatieven nemen, maar het kan niet zo zijn dat iedereen voor zichzelf aan de slag gaat", vindt Adema. "Het is van belang dat er wel regionale afstemming is op wat er gebeurt en daarvoor is regionale regie nodig,"

De Friese Milieufederatie maakt zich zorgen over de natuur en het landschap. Zo zijn er nu al meerdere zonneparken in de provincie aangelegd. "We moeten zorgvuldig met onze ruimte omgaan, dat kunnen we niet vaak genoeg zeggen", zegt Adema.

De Regionale Energiestrategie van Fryslân bestaat uit het opwekken van energie door zonnepanelen. Windenergie wordt niet meegenomen in de plannen omdat de provincie het beleid voert dat er geen nieuwe wind gereduceerd geworden mag. Op een paar dorpsmolens na, komt er geen nieuwe windenergie van het land. De Friese Milieu Federatie had liever een combinatie van zon- en windenergie gezien in de strategie. "Met alleen de zon wordt het een hele opgave om zoveel terrawattuur te reduceren", zegt Adema.

De zonnepanelen waarmee we energie opwekken, kunnen op verschillende plekken geplaatst worden. Voor de Friese Milieu Federatie is het belangrijk dat dat via de zonneladder gaat. Dat betekent dat zonnepanelen eerst op daken geplaatst moeten worden. Pas wanneer er geen 'restruimte' meer is kan kan men eventueel uitwijken naar landbouwgrond en natuurgebied. "We vinden het heel belangrijk dat we ons aan de zonneladder houden. Daarnaast is er veel meer mogelijk dan dat er nu gebeurt. Dat zou nog veel meer gestimuleerd kunnen worden door de provincie."

De 3Twh die Fryslân aandraagt is voor een groot gedeelte al ingevuld met plannen en projecten. Deze projecten om de energie grootschalig te reduceren hebben al subsidies en vergunningen gekregen. "Voor maar een klein deel van het bod moeten nog plannen gemaakt worden", zegt Adema.