Piet Paulusma geeft antwoord op alle luisteraarsvragen over het weer
Koning winter heerst in Fryslân. Dat moeten gouden tijden zijn voor de weerman die altijd gezegd heeft dat het nog kon winteren in Nederland: Piet Paulusma. We zitten vol vragen over deze hele winterperiode en daarom was Piet in ons radioprogramma Weistra op Wei een uur lang te gast om alle vragen te beantwoorden. Lees de antwoorden hieronder.
Hoe is het met je, Piet? Drukke dagen voor jou, zeker? Wat komt er allemaal op je af?
"Heel veel, veel radio- en televisiestations. Het hoort er ook bij."
Zondag kwam de wind uit het noordoosten, maar de sneeuwbui ging naar het oosten. Hoe kan dat?
"Dat komt door de ligging van de depressie. Het neerslaggebied kwam uit het zuiden omhoog en ging dan met die depressie naar het oosten. We hadden een oostelijke wind, dat zijn twee verschillende stromingen."
De gevoelstemperatuur ligt flink lager dan de feitelijke temperatuur. Hoe wordt de gevoelstemperatuur gemeten?
"Als de wind over je lichaam gaat, voel je dat het afkoelt. De gevoelstemperatuur wordt berekend uit een combinatie van luchttemperatuur en de gemiddelde windsnelheid. Daar zijn tabellen voor. Ik gebruik die van het KNMI."
Hebben weermannen onderling contact voor ze naar buiten komen met voorspellingen?
"Nee, ik heb eigenlijk nooit contact met collega's uit het westen en het midden van het land. Ik maak mijn eigen weersverwachtingen. De ene keer ben ik daar wat voorzichtiger mee, de andere keer minder. Ik maak vooral gebruik van Duitse modellen. Ik kijk altijd nog naar de weerkaarten en de lucht. Ik gebruik mijn eigen ervaring om een weersverwachting neer te zetten."
Je was begin dit jaar de eerste die dit weer voorspelde, toch?
"Ik had al gezegd dat er winter zou komen. Februari zou de koudste maand worden en we zouden op het ijs komen. Ik heb el jaren gezegd dat we nog een Elfstedentocht kunnen krijgen qua ijsdikte, omdat er ook in tijden van aardopwarming nog extremen voorkomen."
Hoeveel invloed heeft de sneeuw op het ijs?
"Als sneeuw bevriest, krijg je sneeuwijs en dat is niet van de beste kwaliteit. Het is sterk en je kan erop schaatsen, als het echt dik winter is. Maar als het even dooit, wordt het zacht. Als er sneeuw valt op een dun laagje ijs, kan je het er niet meer afhalen en zie je niet hoeveel ijs eronder ligt. De meeste sneeuw is nu gesmolten in het water. We moeten ons nu richten op gebieden waar het nog aardig open ligt. Als er sneeuw op het ijs ligt, duurt het langer voordat het ijs weer aangroeit. Als je een Elfstedentocht wil hebben, is er veertien dagen matige tot strenge vorst nodig."
En als we nu zeven dagen strenge vorst krijgen, is dat genoeg?
"Dat weet je pas als het zover is, maar vijf dagen is over hel algemeen niet genoeg. Het moet dan overdag ook flink friezen. IJsgroei is niet alleen een kwestie van minimumtemperatuur, het is een proces van 24 uren. Er is ook wel eens stralingsvorst van -20, maar dan lig er niet veel ijs. Die stralingsvorst loopt op, dan he je niet de hele nacht -20. Als je echte koud uit Siberië en Rusland hebt, gaat het veel sneller, want dan heb je veel langer lagere temperaturen."
Destijds stond de barometer in de krant. Waar kan ik die nu zien?
"Die kan je heel makkelijk zien op de website van het KNMI. Daar staan de barometerstanden van alle plaatsen in Nederland.
Piet Paulusma beantwoordt luisteraarsvragen
De vergelijking werd gemaakt met de horrorwinter van 1979. De sneeuw was uiteindelijk niet zo erg als toen, maar leken de kaarten wel op elkaar?
"Ja, wel wat. Er was toen ook een depressie, maar die had net een andere koers. De kou kwam er toen ook ineens, veel sneller. En ze hadden toen langer stormachtig weer. Het verschil met nu is dat het van tevoren niet geijzeld had en er is nu veel minder sneeuw dan toen."
Wordt je advies gevraagd voor weercodes?
"Ja, voor code oranje vraagt het KNMI een aantal landelijke bedrijven om advies. Code geel kan het KNMI zelf uitgeven. Maar code geel is niet anders dan een waarschuwing. Oranje komt minder vaak voor. We moeten dan aangeven welk gebied code oranje zal bereiken. Een commissie kijkt naar alle adviezen en neemt een beslissing over of het oranje wordt of niet. Zij kunnen ook een beslissing nemen oor rood. Bij rood moet je thuisblijven."
Hoe erg heeft vliegverkeer invloed op klimaatverandering?
"Alles wat we doen op deze wereld wat niet natuurlijk is, heeft invloed op de opwarming van de aarde. Maar we zitten op dit moment ook in een periode met natuurlijke opwarming, want anders zouden we nu nog in de ijstijd zitten."
Donder en sneeuw, komt dat tegelijk voor?
"Dat kan. Er zijn spreuken uit de volksweerkunde die zeggen dat het niet kan, maar dat gaat niet altijd op. Mensen zagen dat een aantal keer gebeuren en trokken een conclusie. Zo nu en dan komt het uit en zo nu en dan niet."
Komt er deze week nog een sneeuwfront?
"Het zeewater is relatief warm, de bovenlucht erg koud. Dan ontstaat er vaak een storing boven Denemarken. Dat komt dan met de oostenwind onze kant op. Dat kan een kustfront zijn. Dat wil zeggen dat er op de grens van land en zee buiten ontstaan. De meeste sneeuw valt dan in het Waddengebied."
Waar in Nederland vindt je het mooiste natuurijs?
"Dat is bij ons in Fryslân, omdat we hier minder sneeuw gehad hebben. Maar dat zeg ik alleen op basis van sneeuw."
En natuurlijk, de Vraag der Vragen: wanneer krijgen we een Elfstedentocht?
"Er ligt nog water. Moeten we de Elfstedentocht roeien, zeilen of zwemmen? Als ik zenuwachtig word, is het serieus. Maar dat is niet zo, want dan moet er eerst ijs liggen."
Piet Paulusma beantwoord meer luisteraarsvragen
Piets weerbericht
