Coronanijs fan 1 oktober: Situaasje yn Fryslân soarchlik; 91 nije coronabesmettingen

Bloedbank Sanquin hat de earste medisinen klearlizzen dy't tydlik antystoffen oanmeitsje moatte tsjin it coronafirus. Dat lit Sanquin witte oan Hart van Nederland. It coronamedisyn is bedoeld foar minsken mei in swakke sûnens. It doel is om ein oktober te begjinnen mei it testen, mar de proseduere moat noch besprutsen wurde mei it ministearje fan Folkssûnens.

De ôfrûne moannen sammele Sanquin plasma fan donoaren dy't earder besmet wiene mei it coronafirus. Yn dat plasma sitte antystoffen dy't je tydlik ymmún meitsje foar it firus.

De coronasituaasje giet yn de feilichheidsregio Fryslân fan 'waakzaam' nei 'zorgelijk', omdat it tal besmettingen yn Fryslân de lêste dagen bot oprint. Soarchlik is it op ien nei swierste risikonivo. Ek de feilichheidsregio's fan Grinslân en Flevolân sitte op dat nivo.

Regio's yn de Rânestêd sitte yntusken yn de swierste kategory, yn 'earnstich'. Dat Fryslân nei de kategoary soarchlik giet, betsjut net fuortendaliks dat der ekstra maatregels naam wurde. Der binne lanlik al maatregels naam, lykas de ferplichte sluting om tsien oere jûns yn de hoareka. Feilichheidsregio's ha wol it foech om ekstra maatregels te nimmen, as se dat needsaaklik fine.

Sybrand Buma, foarsitter fan Veiligheidsregio Fryslân, wie fan 16.00 oant 17.00 oere te gast yn de radiostudio by Weistra op Wei om fragen fan harkers te beäntwurdzjen oer it mûlkapkesadvys en oare saken om it coronafirus hinne.

De organisaasje fan it fossylfrije wykein, nije wike, past it programma oan fanwege it coronafirus. Alle fysike eveneminten geane net troch. As alternatyf is der nije wike freed it Grote Online Fossielvrije Livestream Event, mei ûnder oare in talkshow, lêzingen en interviews oer fossylfrij libje, reizgje en wurkje. De organisaasje seit dat it doel fan it fossylfrije wykein wol oerein bliuwt: ien miljoen fossylfrije kilometers meitsje, trochdat minsken fossylfrij reizgje of thúswurkje.

Meiwurkers fan de thússoarch moatte ferplicht mûlkapkes op hawwe. Dat wol âldereinorganisaasje ANBO.

Yn hiel Nêderlân wenje hast 600.000 kwetsbere âldere minsken. Sûnder beskermingmiddels kinne dy slim siik wurde troch in coronabesmetting. Thússoarchmeiwurkers jouwe soarch op minder as 1,5 meter ôfstan. En ek omdat se fan de iene nei de oare gean, is de kâns op besmetting oanwêzich.

Personiel fan soarchgroep Liante wurket fan tongersdei ôf op alle lokaasjes mei mûlkapkes. Liante freget besite oft dy ek in mûlkapke opdwaan wol. De soarchorganisaasje nimt dat beslút omdat it tal besmettingen yn Fryslân no ek hurd oprint. Liante fernimt dat sels dúdlik.

Op de lokaasje Rikkingahof yn Easterwâlde is in tal meiwurkers besmet, sy sitte thús yn karantêne. Der is ek in bewenner posityf test, dy is ûnderbrocht op in spesjale coronalokaasje. Liante seit dat de organisaasje der alles oan docht om foar te kommen dat lokaasjes sletten wurde moatte foar publyk, lykas earder dit jier.

Der binne de ôfrûne 24 oeren 91 nije coronabesmettings meld yn Fryslân. Dat docht bliken út sifers fan it RIVM. Dat binne der trije minder as juster, doe't der mei 94 besmettingen in nij rekôr delset waard.

Under de Fryske gemeenten is Ljouwert fierwei de koprinner, mei 41 nije besmettings. Dêrnei komt Súdwest-Fryslân mei njoggen, dat binne der fiif minder as in dei lyn.

Yn Fryslân is allinnich de gemeente Skiermûntseach noch hieltyd offisjeel coronafrij. Lanlik binne oer de lêste 24 oeren goed 3.252 besmettingen feststeld, krekt wat minder as woansdei.

By 777 ûndersochte skoalgebouwen yn Nederlân is de fentilaasje ûnder de noarm. Dat is 11 prosint fan de ûndersochte skoallen. By 38 prosint fan de gebouwen foldocht it fentilaasjesysteem wol. By alle oare skoallen rint it ûndersyk fan it Landelijke Coördinatieteam Ventilatie op Scholen noch.

It kabinet stelt 360 miljoen euro beskikber om skoalbestjoeren en gemeenten te helpen mei oanpassingen oan it fentilaasjesysteem. "Watfoar oanpassingen der presys nedich binne, ferskilt hiel bot fan skoalle", seit Doekle Terpstra, foarsitter fan it Coördinatieteam. "Yn guon gebouwen binne grutte technyske oanpassingen nedich, oare skoallen kinne it oplosse troch bygelyks tusken de lessen troch mear te luchtsjen."

Mûlkapkes op yn iepenbiere romten. De hoareka ticht om 22.00 oere jûns. Maksimaal trije minsken op besite. Mei it tal besmettingen, nimme ek de coronamaatregels ta. De oerheid en de bestjoeren fan de Veiligheidsregio's binne hast konstant yn oerlis wát se no dwaan moatte om it firus in halt ta te roppen. Mar guon besluten roppe wol fragen op.

Dêrom is foarsitter fan de Veiligheidsregio Fryslân Sybrand Buma fan 'e middei fan 16.00 oere ôf in oere lang te gast yn ús radioprogramma Weistra op Wei, om al DYN fragen te beantwurdzjen!

Hast in fraach oer mûlkapkes? Wolst witte wat no allegearre krekt iepenbiere romten binne? Of asto no dyn brulloft útstelle moast? App dan dyn fraach no al fia de Omrop-app of nei 06-20 499 199, óf belje live nei de studio tusken 16.00 en 17.00 oere fia 058-212 36 18!

Ek op middelbere skoallen wurde learlingen advisearre om in mûlkapke op te setten yn de kantine en op de gongen, dat waard tongersdei bekend. Yn de les hoecht it noch net.

De earste dei dat minsken frege is om yn iepenbiere bûtenromten in mûlkapke op te dwaan. Ferslachjouwer Auke Zeldenrust seach yn Ljouwert by de Tijnjedyk en op de Nijstêd oft minsken harren wol oan it advys hâlde:

Ek gemeente Smellingerlân wreidet de termyn foar de iepening fan terrassen yn Drachten út. Sa wol de gemeente ûndernimmers stypje. De terrasútwreiding rint no troch oant maart 2021.

De wrâldbekerwedstriden reedriden geane dit jier definityf net troch, fanwegen it coronafirus. It ynternasjonale bûn ISU hat ûndersyk dien nei in reedrydbubbel op It Hearrenfean, mar dy komt der foarearst net. Dêrtroch giet der in streek troch de earste fjouwer wrâldbekerwedstriden, dy't yn 2020 noch ferriden wurde soene. Lês hjir de reaksje fan foarsitter fan de atletekommisje by de ISU Douwe de Vries en technysk direkteur fan it nasjonale reedrydbûn KNSB Remy de Wit;

It is noch net folslein dúdlik wat musea yn Nederlân moatte mei it driuwende advys foar mûlkapkes yn de iepenbiere romte. Direkteur Kris Callens fan it Fries Museum jout oan de rjochtlinen dy't it kabinet freed jaan sil ôf te wachtsjen. "Het advies is nu aan alle individuele mensen. Iedereen is welkom, met of zonder mondkapje. Maar als er vanaf vrijdag andere richtlijnen volgen, dan zullen wij die toepassen."

De museumdirekteur jout oan dat it wol útmakket watfoar tentoanstellingen der binne. "Het Groninger Museum opent binnenkort een The Rolling Stones-tentoonstelling, ik kan mij voorstellen dat zij toch hoop hebben dat ze meer bezoekers mogen toelaten. Voor het Fries Museum zijn er op dit moment geen grote zorgen, buiten het feit dat grote tentoonstellingen pas weer mogelijk zijn als je voldoende bezoekers mag toelaten in het museum. dus als dit veel langer gaat duren dan deze winter, dan zullen we toch weer met elkaar om tafel moeten om te zien hoe de toekomst eruit ziet."

Lês hjir mear:

Op strjitte is noch net eltsenien oertsjûge fan it nut fan mûlkapkes. Woansdei makke premier Mark Rutte bekend dat syn kabinet mei it driuwende advys komt om yn winkels en oare iepenbiere binnenromten tenei in mûlkapke op te dwaan. Dat makke hy yn in coronadebat bekend yn de Twadde Keamer. It kabinet komt dêrmei in Keamermearderheid yn 'e mjitte.

"Ik vind het een beetje overdreven soms. Ik geloof niet echt dat het helpt. Het kan overal komen, ook al loop je langs iemand op straat. Een mondkapje helpt daar niet tegen denk ik, al zal het net wat hygiënischer zijn," seit in famke by in skoalle. "As je oardel meter hâlde, dan is it tink ik ek wol prima. Yn it iepenbier ferfier sitte je wol ticht byinoar, mar yn winkels kinne je genôch ôfstân hâlde. Yn it bûtenlân docht men it ek. Mar it is gewoan in gefoel fan benaudens. Ik moat twa oeren yn de bus, dat is ek stikkend. Dus yn de winkels is wat oerdreaun. Dat is ek wol bewiisd," seit in oar. Somtiden giet it skytskoarjend. "In het openbaar vervoer doe ik het zo. Ook in een drukke stad zou ik het dragen. Ik hoef geen boete van 400 euro."

In frou fan middelbere leeftiid fynt it wat wichtiger as de jonge froulju. "Ik vind het wel een goede zaak. Ik ben net een week in Italië geweest, daar hebben we de hele week een mondkapje op gehad. Daar was het verplicht. Sowieso in de winkels, maar ook op de boulevard en in drukke straten. Het is daar heel normaal. Het komt nu toch steeds weer dichterbij." In famke dat by har is seit: "Ik denk dat het wel goed is om die mondkapjes te dragen, als we daarmee weer een beetje terug naar normaal kunnen. Maar of echt bewezen is dat het helpt... Het is even wennen, maar als het moet is het prima. Misschien moeten we wel wat meer naar andere landen kijken."

Goeiemoarn en wolkom by dit liveblog fan tongersdei 1 oktober. Yn dit liveblog hâlde wy jo op 'e hichte fan it lêste coronanijs yn Fryslân en de rest fan it lân. Hjir kinst it liveblog fan woansdei 30 septimber weromfine.