Coronanijs 23 april: Sûnt útbraak 56 Friezen stoarn oan coronafirus

Yn Grut-Brittannië wurdt in earste proef dien mei it coronafaksin op minsken. Twa frijwilligers hawwe yn Oxford in ynjeksje krigen. It binne de earsten fan mear as achthûndert minsken dy't oan de proef meidogge, skriuwt de BBC.

Alle basisskoallen moatte op 11 maaie de earste learlingen wer ûntfange. Der is gjin romte foar skoallen om net of pas letter de doarren wer te iepenjen, lit it ministearje fan Underwiis witte. Tsientallen skoallen ha oankundige mear tiid nimme te wollen foardat de learlingen wer de helte fan harren leswike op skoalle trochbringe kinne, sa as it kabinet besletten hat. Se binne dêrfoar net fuortendaliks nei de maaiefakânsje al klear, sizze se.

Yn hiel Nederlân riede bedriuwen harren ta op de nije oardelmetermienskip, sa ek yn Frjentsjer. By it Planetarium hawwe sy der wol fertrouwen yn, mar by teäter De Koornbeurs witte se noch net hoe't se it oanpakke moatte.

Nettsjinsteande syn hichtefrees gie sjonger Piter Wilkens tongersdeitemiddei de hichte yn by wensoarchsintrum Swettehiem yn Ljouwert. Steande op in heechwurker spile er foar de demintearjende âlderen dy't dêr wenje en dan foaral foar de minsken op de twadde, tredde en fjirde ferdjipping. Wilkens fûn it prachtich: "Sjoch, alles leit stil. Dan is it moai dat je foar ditsoart dingen frege wurde en bliuwe je wat dwaande. En it is gewoan hartstikke leuk."

It tal minsken dat mei it coronafirus op de intensive care leit, giet noch altyd omleech. It binne der no noch 1008 en dat binne der 42 minder as woansdei, meldt it Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Fan de Nederlanners mei corona lizze der 966 yn Nederlân op de ic, 40 minder as woansdei. Dêrneist lizze der 42 Nederlanners yn Dútslân, 2 minder as woansdei. Dat komt trochdat minsken weromkaam binne nei Nederlân. Op de ic's lizze fierder 389 minsken mei oare oandwaningen as it coronafirus.

Friezen dy't psychysk net lekker yn 't fel sitte en der oer prate wolle, kinne fan freedtemiddei ôf telâne by de 'Corona Luisterservice' fan GGZ Fryslân. De minsken kinne fergees belje of appe, ek anonym, mei saneamde 'erfaringssaakkundigen' dy't in spesjale oplieding op it mêd fan geastlike sûnens ha. De service is seis dagen yn 'e wike berikber, fan moandei oant en mei sneon, fia it nûmer 058-2932777.

Stichting Nootstroom ferskoot de waadopera Peter Grimes ek nei takom jier. De opera soe yn septimber dit jier holden wurde by Peazens, mar troch de coronamaatregels kinne de tariedingen net trochgean. Kaartsjes dy't al oanskaft wiene, bliuwe jildich.

De opera Expeditie op Drift fan Nijetrine giet dit jier net troch. It giet nei takom jier. Kaartsjes bliuwe jilden. As minsken dan net kinne, dan hat de organisaasje in saneamde ruilservice.

It offisjele deadetal troch it coronafirus yn Nederlân is oprûn ta 4.177. It RIVM hat it ôfrûne etmiel 123 stjergefallen trochkrigen. It oantal sikehûsopnames rûn mei 137 op ta 10.158. It oantal fêststelde coronabesmettings rûn op ta 35.729. Dat binne der 887 mear as op woansdei. It werklike oantal pasjinten leit heger, om't net elkenien test wurdt.

De bieb is ticht, mar ferskate biblioteken hiene dêr wat op betocht. Se stelden fergees e-books beskikber en setten in ôfhelservice op. Dy aksje is in grut sukses en yntusken hawwe al mear as tûzen minsken gebrûk makke fan de mooglikheid om foarôf bestelde boeken op in ôfpraat momint ôf te heljen yn de biblioteek.

De ôfhelservice is fergees foar leden fan biblioteken op It Amelân, Skylge, Skiermûntseach, Flylân, Dronryp, De Westereen, Dokkum, Frjentsjer, Harns, Sint-Anne, Kollum, Surhústerfean, Bûtenpost en Hallum. Om't der op dit stuit gjin ferfier is tusken de biblioteken, kinne minsken allinnich boeken, tydskriften en dvd's út de eigen fêstiging bestelle.

De biblioteek biedt ek manieren om online te lêzen. Dêrfoar is de thúsbieb lansearre, in app dêr't net-leden ek fergees boeken mei liene kinne.

Der binne de ôfrûne 24 oeren yn Fryslân wer twa coronastjergefallen by kaam. Dat meldt GGD Fryslân. Dêrmei stiet it totale oantal minsken dat ferstoarn is oan de gefolgen fan it coronafirus op 56. Der binne dêrneist tsien minsken posityf teste op it firus. It folsleine oantal offisjeel fêststelde besmettingen komt dêrmei op 476.

Keningsdei stiet yntusken foar de doar. De Feilichheidsregio sil op dy dei ekstra strang kontrolearje. "We dogge in driuwend berop oan elkenien om him te hâlden oan de regels, krekt as we ôfrûne wiken dien ha", seit Wim Kleinhuis fan Feilichheidsregio Fryslân.

It kabinet wol dat basisskoallelearlingen yn juny wer de hiele wike nei skoalle gean. As de earste wiken fan de weriepening sûnder problemen ferrinne, sil it sa gean, melde boarnen oan de NOS.

Revalidatie Friesland makke woansdei bekend dat se in spesjaal plan opsteld ha foar minsken dy't refalidearje moatte fan it coronavirus. It oantal besmettingen en sikehûsopnames yn it Noarden liket oant no ta ta te fallen, mar ek yn ús provinsje sille minsken herstelle moatte fan COVID-19. Peter Tammeling fan Revalidatie Fryslân: "Als je vier weken met corona op de Intensive Care hebt gelegen, kom je er erg slecht uit."

"Corona is een nieuwe ziekte. Coronapatiënten die op de Intensive Care hebben gelegen, kun je vergelijken met andere IC-patiënten." Der is neffens Tammeling wol in ferskil wat de belêsting fan it lichem oanbelanget. Somtiden lizze pasjinten wol fjouwer wiken op de IC. "Dan kom je er erg slecht uit."

It beslút fan it kabinet om eveneminten oant 1 septimber te ferbieden, rekket ek de ferhierders fan feesttinten. Ek Van Kammen Tenten & Catering yn Easternijtsjerk wurdt hurd troffen. "We hienen al wol yn 'e gaten dat it ferlinge wurde soe, allinnich mear de ferwachting dat it miskien yn july noch wol in kear opnij besjoen wurde soe", seit direkteur Ale Siemen van Kammen.

Foar it bedriuw soene no de moannen komme wêryn't se harren brea fertsjinne moatte. "Yn ús brânsj is it sa dat we yn de simmer bufferje foar de winter. Mar der binne in hiel soad minsken dy kinne dy winter no net trochkomme", sa seit Van Kammen.

Paralympysk hurdfytser Tristan Bangma lit yn syn vlog sjen hoe't hy no syn trainingsoeren makket. Gewoanwei traint hy tegearre mei tandempiloat Patrick Bos. Mar hy kin by in training gjin 1,5 meter ôfstân fan him hâlde. Dêrom hat er no in fyts efter yn syn tún te stean.

Mear vlogs fan Tristan Bangma de oare vloggers fan de rige 'Berjochten út it hert' sjen? Dat kin fia dizze dossierside.

De organisaasje fan festival Welcome to the Village, dat op 17, 18 en 19 july yn it Griene Stjergebiet yn Ljouwert hâlden wurde soe, hat minsken dy't al in kaartsje kocht hiene ferskate alternativen oanbean. Der binne trije opsjes. Minsken kinne derfoar kieze om it festival te stypjen en it kaartsje oan harren te donearjen. Twadde opsje is om it ticket troch te skowen nei takom jier. Besikers kinne dan fan 16 oant en mei 18 july 2021 mei itselde tagongsbewiis it festivalterrein op. Ta beslút kinne minsken it oankeapbedrach fan it kaartsje werom krije.

Oant en mei 20 maaie kinne der gjin rydeksamens dien wurde. It Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) hat alle eksamens, in line mei it kabinetsbeslút om kontaktberoppen stil te lizzen, oant dy tiid skrast. It giet foar de perioade fan 29 april oant 20 maaie om likernôch 22.000 teoryeksamens, tuskentiidske toetsen, rydtests en praktykeksamens foar alle rydbewiiskategoryën.

Teoryeksamens dy't nei 20 maaie ynpland stiene, wurde ek annulearre. De praktykeksamens foar de auto wurde foar de rest fan it jier ek út de planning helle. Kandidaten kinne dy letter fergees opnij ynplanne. Dizze maatregels moatte it neffens it CBR makliker meitsje om de eksamens wer op te pakken wannear't de coronamaatregels ferromme wurde.

In ienrjochtingskuier troch in stêd of doarp by hoareka, winkels en in museum del. De ûndernimmers betinke dan wat je drinke en ite kinne en dat kin je dan wer ôfhelje op ien plak en op in plein, op ôfstân fan inoar feilich opite en drinke. It is it plan dêr't Monica Burgmeijer fan Grins in priisfraach fan de Noardlike ûndernimmersferienings, de NDC Mediagroep en marketingorganisaasjes mei wûn hat.

Mei inoar binne der 230 plannen ynsjoerd. It giet dan ûnder oare om ferpleatsber sanitêr foar op de camping, in oardel meter Alvestêdetocht en in plan foar in oardel meter terras. Neffens de sjuery hat it plan fan Monica Burgmeijer potinsje.

Yn it radioprogramma Fryslân fan 'e Moarn fan Omrop Fryslân is der in soad omtinken foar it coronafirus. Sa hearre we de winner fan in priisfraach oer hoe't it toerisme ynrjochte wurde kin op de oardelmeterekonomy. Dêrnei giet ferslachjouwer Johanna Brinkman te skeelerjen mei reedrider Sjinkie Knegt.

Letter yn it programma fertelt manager Peter Tammeling fan Revalidatie Fryslân oer in spesjaal plan dat opsteld is foar minsken dy't refalidearje moatte nei it coronafirus. En de direkteur fan tenteferhierbedriuw Van Kammen leit út hoe't de coronakrisis syn brânsj hurd rekket.

Goeiemoarn, en wolkom by dit liveblog oer it coronafirus. It is tongersdei 23 april 2020. Dit wie it wichtichste nijs fan woansdei:

It folsleine liveblog fan woansdei nochris neilêze? Dat kin hjir.