Liveblog
|
10 april 2020
Coronanijs 10 april: 26 pasjinten op Fryske IC's, noch soad ûndúdlik oer firus
Yn dit liveblog melde wy it lêste nijs oer it coronafirus.
Lêst bywurke: 10 april 2020, 22:28
22:30
Ein fan dit liveblog
Wy slute dit liveblog. Sneontemoarn om 07.00 oere binne wy der wer mei in nij liveblog oer it coronafirus. Elkenien tank foar it folgjen. Dit wie it wichtichste nijs fan freed:
22:18
'Net sûnder beskermingsmiddels wurkje'
Dokterorganisaasje KNMG wol net dat dokters en oare soarchferlieners sûnder beskermingsmiddels harren wurk dwaan. Der is op dit stuit bygelyks ferlet fan mûlkapkes. Dêrtroch binne de risiko's op besmetting mei it coronafirus grut, seit de organisaasje. Neffens de KNMG mei dêrom allinne soarch fan helpferlieners ferwachte wurde as sy foldwaande beskermingsmiddels ta harren beskikking krije.
21:34
Psycholooch ferwachtet ekstra drokte troch corona
Psycholooch Neeltje Riemersma fan It Hearrenfean ferwachtet op termyn in soad ekstra drokte. Guon minsken fiele har troch de coronakrisis bygelyks iensumer en wurde eangstich. Dat is net samar foarby, ek net as de regearing de maatregels ferminderet. "Als je er van de regering weer uit mag en dingen mag ondernemen, raak je de angst niet zomaar kwijt."
20:51
20:22
Mondiale deadetal coronakrisis heger as 100.000
It mondiale deadetal troch de útbraak fan it coronafirus stiet sûnt freed op goed 100.000. Dat hat parseburo Reuters besifere. By mear as 1,6 miljoen minsken is fêststeld dat se it firus oprûn hawwe. It echte deadetal leit nei alle gedachten folle heger. Guon lannen nimme allinne sifers mei fan pasjinten dy't yn de sikehuzen ferstjerre. Ek binne guon minsken ferstoarn dy't net test binne, mar mooglik wol it coronafirus hawwe.
20:12
Mikrobiolooch: "Het coronavirus is er nog gewoon, nog veel onduidelijk"
"Het is heel fijn dat het aantal mensen op de intensive care daalt, maar het virus is er nog gewoon. Het virus circuleert nog en we moeten dus gewoon onze maatregelen volhouden, zodat we geen stijgende opnamecijfers meer krijgen." Dat seit mikrobiolooch Anne-Marie van Elsacker fan it Ljouwerter sintrum Izore. Sy beklammet dat it coronafirus tige gefaarlik bliuwt, ek al lizze der minder minsken op de intensive care.
19:28
Fideodeiboek fan in famylje
It coronafirus hat in soad gefolgen foar de famylje Lont út Ljouwert. Foar de rige 'Berjochten út it hert' hâlde se de takom tiid in fideodeiboek by. Heit Jetze en mem Anyke ha beide in eigen bedriuw, mar ha no ek fjouwer bern thús dy't se begeliede moatte mei it skoalwurk.
18:44
Jort Kelder reagearret op ophef
Jort Kelder hie net ferwachte dat syn útspraken yn it radioprogramma Weistra op wei op Omrop Fryslân ôfrune wike sa'n grutte ympakt hawwe soenen. "De dag na het interview brak, zoals dat plat gezegd heet, de pleuris uit", sa seit hy. Syn útspraken binne yntusken de hiele wrâld oergien en op sosjale media waard de sjoernalist en presintator ûnder mear útmakke foar 'nazi' en 'massamoardner'.
"Ik heb natuurlijk nooit willen beweren dat alle 80-plussers die te dik zijn niet behandeld mogen worden en dat die geen zorg zouden moeten krijgen", leit Kelder út. "Eigenlijk heb ik iets heel aardigs willen zeggen, maar dat pakt volledig verkeerd uit", beseft Kelder.
"Wat ik geprobeerd heb te beweren is: jongens, luister als je nou die risicogroepen goed kan identificeren op basis van de RIVM-rapporten. Dan zou je bepaalde groepen kunnen afzonderen, beschermen dus", seit Kelder.
18:12
Net in soad drokte op de pier fan Holwert
Op de boat fan Holwert nei It Amelân wiene freedtemiddei net in soad toeristen te sjen dy't nei it eilân ta geane. De kop fan 'e pier by de fearboat is troch de gemeente ôfsletten. De plysje hâldt hjir tafersjoch en stjoert minsken fuort dy't dêr dochs komme.
17:54
26 pasjinten op Fryske intensive cares, 45 pasjinten bûten IC yn sikehûs
Op de Fryske intensive cares lizze op dit stuit 26 minsken mei in coronabesmetting, of minsken wêrfan't tocht wurdt dat se corona hawwe. Bûten de IC's lizze yn Fryslân nochris 45 minsken yn de sikehuzen. Yn totaal lizze der yn de trije noardlike provinsjes 102 pasjinten op de intensive cares. Bûten de IC's binne der 137 minsken dy't corona hawwe, of nei alle gedachten besmet binne mei it firus.
17:07
Droneprojekt 'Fryslân fan boppen'
Fan woansdei ôf fljocht der twa wiken lang op wurkdagen in drone of in helikopter boppen de provinsje om Friezen in hert ûnder de riem te stekken. It projekt Fryslân fan boppen is betocht troch de Fryske boargemasters en LF2028. Omrop Fryslân en de Ljouwerter Krante stjoere de bylden út.
16:54
'24 persint fan coronapasjinten wurket yn 'e soarch'
Fan alle 23.097 Nederlanners by wa't it coronafirus fêststeld is, wurket 24 persint yn 'e soarch. Dat meldt it RIVM. Der binne wol grutte regionale ferskillen; sa is it persintaazje yn Grinslân heech mei 56 persint, en yn Noard-Brabân leech mei 11 persint. Sûnt moandei wurde húsdokters, thússoargers en meiwurkers fan fersoargingshuzen faker test op it coronafirus.
16:28
Alve bewenners fan lokaasjes Noorderbreedte posityf test
Binnen de soarchlokaasjes fan Noorderbreedte binne sûnt de útbraak fan it coronafirus alve bewenners posityf test op it firus. Fan har binne fjouwer stoarn. Ek hieltyd mear soarchmeiwurkers dy't op ien fan de sechstjin lokaasjes fan Noorderbreedte wurkje, wurde test.
By tsien fan har is it firus fêststeld. Dy meiwurkers binne yn thúsisolaasje gong. As se gjin klachten mear ha, meie se wer oan it wurk. Noorderbreedte hat de ôfrûne wiken 42 ekstra soarchmeiwurkers ynset mei help fan de lanlike database Extra Handen voor de Zorg. Dat binne minsken dy't yn it ferline yn de soarch wurke ha en no har âlde berop wer oppakke.
16:02
Tal pasjinten op intensive cares ôfnommen
It tal Nederlânske pasjinten dat op de intensive cares leit, is mei 33 minsken nei ûnderen gien. Der lizze no noch 1.384 op de intensive care. Dat blykt út gegevens fan it Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Hieltyd mear minsken ferlitte de intensive cares, neffens foarsitter Ernst Kuipers fan it lanlike netwurk.
15:39
Blommen foar mantelsoargers
Goed 730 mantelsoargers yn gemeente De Fryske Marren krije dizze dagen blommen fan de gemeente. Leden fan it kolleezje, riedsleden en meiwurkers fan De Fryske Marren bringe se de kommende dagen by de mantelsoargers del.
15:13
Coronapasjint Sytze wer better: "Nei in pear dagen tocht ik: lit mar"
Hy hat in drege tiid efter de rêch, Sytze Jansma fan Jelsum. Hy waard sa'n twa wiken lyn siik, en tocht earst dat it noch wol wat tafoel. Mar doe die bliken dat hy it coronafirus hie.
"Ik tocht dat it in hiele hurdnekkige gryp wie. Mar doe't ik by de dokter kaam, hat dy my fuortendaliks nei it sikehûs stjoerd. En dêr waard ik posityf test."
Sytze hat der goed in wike slim siik fan west. "By my wie it benammen spierpine", fertelt hy. "En it sykheljen slagge net goed. Ik hie fierstente min soerstof. Nei in pear dagen tocht ik: lit mar, ik kin net mear. Mar ik bin dochs wer better wurden."
De knop om
Nei sân of acht dagen gie de knop om en fernaam Sytze dat hy wer better waard. "Ik bin bliid dat ik der wer bin. Ik kin noch net in soad, mar ik wol oeral hinne."
14:48
Lanlike sifers: 115 nije stjergefallen
It tal Nederlanners, wêrfan't fêststeld is dat se troch it coronafirus ferstoarn binne, is omheech gien nei 2.511. It RIVM hat de ôfrûne dei 115 nije stjergefallen notearre. Sûnt de útbraak binne no 8.197 minsken opnommen yn it sikehûs. It totale oantal besmettingen is oprûn nei 23.097.
14:20
Mooglike kânsen fan de coronakrisis foar Fryslân
Yn It Polytburo - Fryslân Moarn praat Eric Ennema mei Sjoerd Galema, foarsitter fan wurkjouwersorganisaasje VNO-NCW regio Fryslân. It programma is te sjen om 17:30 oere en dernei alle oeren yn de werhelling by Omrop Fryslân op tv.
13:59
Oan de telefoan mei Cambuurspiler Michael Breij
De spilers fan Sportclub Cambuur belje dizze wike mei iensume âlderen. De stichting Cambuur Verbindt hat in oprop dien en dêr kaam in list fan mear as hûndert supporters út. It binne faak âlderen, dy't troch de corona-krisis hast gjin besite krije. Hast alle Nederlânsktalige spilers dogge mei, sels âld-Cambuurkeeper Xavier Mous (no keeper by PEC Zwolle). Omrop Fryslân seach mei hoe't Michael Breij it die.
13:53
Advys fan hurdfytser Tom Dumoulin
13:42
Firtueel koar
SAKO (Samenwerkende Korenorganisaties) Fryslân en talintûntwikkeler Fulkaan (ûnderdiel fan Keunstwurk) komme mei in firtueel koar. Sa kinne se sjongers en sjongeressen dochs tegearre sjonge. De organisaasjes hoopje yn dizze ûnwisse tiden sa dochs wat positiviteit bringe te kinnen.
Dielnimmers sjonge thús har eigen partij yn en nimme dat op mei audio en fideo. De organisaasje bringt alle ynstjoerings by elkoar en makket der in fideo fan in grut online koar fan. Op de webside fan Fulkaan stiet hoe't de muzikanten dat oanpakke kinne.
13:34
Dochs nei de camping ta?
As it oan SVR (Stichting Vrije Recreatie) leit, kinne we mei it Peaskewykein 'gewoan' nei de camping. Der binne neffens de stichting genôch lytsskalige camping dêr't je ferbliuwe kinne sûnder gebrûk te meitsjen fan de sanitêre foarsjennings.
Minycamping De Stjelp yn Aldegea (Smellingerlân) is ien fan de campings dy't dit wykein wol iepen is. "Yn oerlis mei SVR en Smellingerlân ha we besletten de minsken de gelegenheid te jaan om te kommen", seit Aline de Jong fan De Stjelp. Dat kin dan mei in saneamde glamping, lúkse kampearjen.
13:04
GGD Fryslân ûndersiket iensumens by jongerein troch corona
Troch alle maatregels fan it regear yn de striid tsjin it coronafirus fiele Fryske jongerein har iensum. Dat docht bliken út ûndersyk fan GGD Fryslân ûnder 5500 ynwenners fan ús provinsje.
Benammen jongerein tusken de 12 en 24 jier sizze yn it ûndersyk dat se freonen en famylje misse. Neffens direkteur Margreet de Graaf fan GGD Fryslân wie de útkomst opfallend. "Waar je verwacht dat ouderen zich eenzamer voelen, zijn het vooral jongeren die hun sociale leven missen.
12:45
Fries om utens Mona Smith-Kramer yn Ingelân
It coronafirus kaam yn Grut-Brittanje wat letter as by ús, mar yntusken binne se ús yn sifers dêr al fier foarby: 8.000 stjergefallen en 65.000 fêststelde besmettingen. Fries om utens Mona Smith-Kramer wennet yn High Wycombe, net safier fan London ôf. Sy hat astma en doart dêrtroch hast net nei bûten. "Allinnich om yn beweging te bliuwen. Myn man hellet de boadskippen, want ik kom net yn grutte supermerken. Dat doar ik net oan", seit Smith-Kramer.
De lieder fan Grut-Brittanje, Boris Johnson, hat in pear dagen op de intensive care lein. "Dan skrikke je dochs wol even", seit Smith-Kramer. Dêrnei kamen der in soad wylde ferhalen oer syn tastân, omdat it regear hast neat sizze woe. "Se behannele ús soms wol as bern. Wy binne folwoeksenen, we kinne it echt wol oan."
Hoelang't de krisis yn Grut-Brittanje noch duorje sil, wit fansels ek Smith-Kramer net. "It is wol eangstich. Je sitte yn in achtbaan, je komme der in kear wol wer út. Mar je witte net wannear."
12:29
COA set alles op alles om corona yn azc's bûten de doar te hâlden
De Fryske AZC's binne noch altyd sûnder coronabesmettings. Dat seit in wurdfierder fan it COA. Yn hiel Nederlân binne der oant no ta 5 asylsikers besmet mei it firus, mar yn Fryslân noch net.
It COA docht der alles oan om foar te kommen dat der besmettingen op de sintra komme. Sa mei net ien fan bûten de sintra no op de AZC's komme. De asylsikers wenje relatyf ticht op elkoar wertroch it besmettingsgefaar mooglik grutter is.
12:13
Oersjoch fan it tal Fryske pasjinten dat opnaam is yn in sikehûs
12:00
Twa stjergefallen, 26 positive tests
By GGD Fryslân binne de ôfrûne 24 oeren twa nije coronastjergefallen meld. It giet om twa tachtichplussers. Yn totaal binne der yn Fryslân no 27 minsken ferstoarn oan it firus. Der binne 26 nije positive tests bijkaam. Dêrmei binne der 301 Friezen posityf test op it coronafirus.
11:58
Park oan de Van Loonstrjitte folslein ôfsletten
De gemeente hat ek it skatepark yn Grou, de fuotbalkoai yn Camminghabuorren en de fuotbalkoai tsjinoer de Koepeltsjerke sletten. Tiisdei wurde de sketten wer fuorthelle.
11:50
Coronaproof fytskaart soarget foar opskuor
It fytsersbûn Fryslân hat in earder publisearre kaart op har webside, mei fytsrûtes dy't coronaproof binne, wer offline helle. It bûn seit 'het te betreuren dat deze routes op deze manier zijn gepubliceerd, omdat ze ingaan tegen ons advies om zoveel mogelijk thuis te blijven'.
11:18
Kommissaris fan de Kening sprekt Fryslân ta oer 75 jier befrijing
Kommissaris fan de Kening Arno Brok sil Fryslân takom wike woansdei tasprekke. Hy docht dat yn in ekstra gearkomste fan Provinsjale Steaten om te fieren dat Fryslân 75 jier ferlyn befrijd waard. De gearkomste wurdt ynklusyf taspraak streekrjocht útstjoerd op telefyzje en online by Omrop Fryslân.
It wie de bedoeling om de Fryske Befrijingsdei grut te fieren. Troch de coronakrisis kin dat net. Yn stee dêrfan is der no in koarte gearkomste dy't de leden fan Provinsjale Steaten digitaal, dus op ôfstân, bywenje sille.
11:14
Boeren swier rekke troch coronafirus
Boeren yn Fryslân wurde swier rekke troch it coronafirus. Dat seit Harm Wiegersma, foarsitter fan it Nederlânsk fakbûn foar molkfeehâlders. Der binne benammen problemen ûntstien by feehâlders by de ôfset fan fleis en sûvel.
Op de pleats fan Wiegersma yn Rinsumageast giet alles noch wol syn gong, mar dat betsjut net dat der gjin problemen binne. "De hoareka leit foar in grut part stil, mar ek de útfier nei Dútslân fan slachtkij is dreech. Dat hat te krijen mei ekstra eksportsertifikaten."
10:58
Gondelvaart op Wielen ôfsein
De Gondelvaart op Wielen yn Drûgeham giet dit jier net troch. De 51e edysje fan it evenemint soe wêze op 18 en 19 septimber, mar neffens de organisaasje binne der tefolle ûnwisse faktoaren. In oantal groepen en buerten hat oanjûn dat it foar harren ûnmooglik is om letter te starten. Ek stiet de oardelmeterregel harren yn it paad om in gondel te bouwen.
Dêrneist wol de organisaasje de ûndernimmers, dy't it no ek dreech hawwe, no net freegje om sponsorjild. "Wij gaan nu de dingen die al vastgelegd waren annuleren en waar mogelijk nieuwe afspraken over maken", skriuwt de organisaasje yn in taljochting.
10:57
Dûmny Harrie Strubbe fersoarget online-tsjinst
Dûmny Harrie Strubbe fan de Protestantse gemeente Terpoarte hat dizze wike syn earste online-tsjinsten fersoarge. It gie om opnames foar de webside fan de gemeente, dy't syn leden hat yn Deinum, Blessum en Boksum. De tsjinsten binne dizze dagen te sjen op de webside.
De tsjinst wie foar de dûmny wol even wenne. "Het is een onnoemelijke ervaring. Je staat voor een lege kerk tegen stoelen en banken te praten. Dat is wel even wennen, maar de registratie is uiteindelijk heel goed geslaagd. De reacties gisteravond (tongersdeitejûn, red.) waren ook heel positief", seit dûmny Strubbe.
"Ik kreeg gister ook een appje van iemand die zei dat hij het mooi vond dat hij gaandeweg de dienst kon zien dat ik los kon laten dat er niemand in de kerk zat. Je zit eerst toch met je focus, tegen wie praat ik nu eigenlijk? Je hebt geen interactie met mensen en ziet dus ook niet hoe er gereageerd wordt. Maar als je even bezig bent dan leer je er wel mee omgaan", sa seit dûmny Strubbe.
It is de bedoeling dat, as de maatregels tsjin it coronafirus net feroarje, de dûmny mei Pinkster en Himelfeart wer in online-tsjinst opnimme sil.
10:49
Yn ferwachting en it coronafirus
Froulju dy't yn ferwachting binne, kinne freed fan 12.00 oere ôf op Instagram fragen stelle as sy har soargen meitsje oer swier wêze yn kombinaasje mei it coronafirus.
10:43
Plysje dielt tsiental boetes út
De plysje hat tongersdei tsien minsken bekeurd, omdat se har net oan de fêststelde 1,5 meter hâlden. Yn Bûtenpost waarden fjouwer jongeren op de bon slingere: se sieten te ticht by elkoar op in bankje.
Yn Surhústerfean makke de plysje in ein oan in barbecue, om't de oanwêzigen net genôch ôfstân hâlden. Ek op de Wirdumerfeart by Goutum krigen trije jonges in boete, om't se mei har trijen yn in boatsje sieten.
10:17
It Amelân is goed taret op mooglike coronakrisis
Húsdokters en ek wensoarchsintrum De Stelp op It Amelân hawwe in oantal tests op foarried om minsken teste te kinnen op corona. Neffens húsdokter Jac Jacobs is der noch gjinien test: "Overigens is de voorraad testen beperkt en is het landelijke beleid om deze testen bij hoge uitzondering te gebruiken."
Sûnt tongersei giet it geroft dat twa minsken op it Waadeilân besmet binne mei it coronafirus. De gemeente lit freed witte dat de boargemaster dêr noch gjin melding fan krigen hat. Yn de medyske sektor op it eilân is oerlis oer it ynrjochtsjen fan in needhospitaal, sadat It Amelân goed taret is, mocht dêr in útbraak komme. Der is al in boat spesjaal ynrjochte om coronapasjinten oer te farren. As der ien siik wurdt op It Amelân, bliuwt dy persoan yn earste ynstânsje op it eilân om út te siikjen. Allinnich as it medysk nedich is, wurdt de pasjint nei it sikehûs stjoerd.
Jacobs: "De huisartsenpraktijken op het eiland zullen in samenwerking met de andere zorgverleners op het eiland een coronacrisis goed aankunnen. We hebben veel ervaring met spoedsituaties waarin we de zorg bieden die aan de wal door ziekenhuizen wordt geboden."
08:16
"Wij werken met buddysystemen, voor als wij vaststaan op een isolatiekamer"
Yn har nije vlog lit ferpleechkundige Sandra Di Rocco sjen hoe't fertochte coronapasjinten opfong wurde yn in unit bûten it sikehûs Nij Smellinghe yn Drachten. Di Rocco hâldt fideodeiboeken by fan har wurk yn de coronakrisis foar de rige 'Berjochten út it hert'. Yn dy rige litte ferskate Friezen sjen hoe't harren libben feroare is yn de ofrûne tiid.
07:11
Kleanmakker makket mûlkapkes foar de plysje
Feanster kleanmakker Ali Sepet hie ôfrûne wike in bysûndere ferrassing foar de plysje fan It Hearrenfean. Hy hat fanwegen de coronakrisis net in soad wurk. Om dochs dwaande te wêzen, besleat Ali achter de naaimasine krûpen en mûlkapkes te meitsjen. It waarden bysûndere Fryske eksimplaren.
Wykagint Jan Graafstra naam de mûlkapkes fan de kleanmakker yn ûntfangst.
06:20
Wêr kinst fan it wykein coronaproof fytse?
It fytsersbûn Fryslân hat op har webside in kaart makke mei fytsrûtes dy't coronaproof binne. De rûtes geane oer brede diken, sadat je je net drok hoeve te meitsjen oft je wol genôch ôfstân fan oaren hâlde kinne. Ek wurde de drokstbesochte diken oerslein, sadat de kâns dat elkenien aansen op deselde diken fytst lyts is.
06:05
Hjoed by Omrop Fryslân
Op de radio is fan 6.00 oere ôf omtinken foar de coronakrisis, te begjinnen mei it programma Fryslân fan 'e moarn. It Fytsersbûn fertelt oer de coronaproof fytsrûtes dy't se makke hawwe. Ferslachjouwer Hayo Bootsma gie op in paad yn de provinsje en prate mei jongerein dy't fanwege de coronamaatregels no gjin plak hat om gear te kommen. Johanna Brinkman gie del by in skeikundelearaar dy't har útlei hoe't je desynfeksjemiddel meitsje fan wyn. En de spilers fan Cambuur dogge mei oan in bysûnder inisjatyf: se skilje mei de âlderein.
06:00
Goeiemoarn!
Goeiemoarn en wolkom by dit liveblog fan freed 10 april oer it coronafirus. Dit wie it wichtichste nijs fan tongersdei:
It folsleine liveblog fan tongersdei is hjir nei te lêzen.