Coronanijs woansdei 8 april: Ymmuniteit net garandearre; Swimalvestêdetocht giet net troch

It tal coronapapasjinten yn ferpleechhuzen nimt mar ta. Neffens Verenso binne no 1779 registrerre pasjinten yn ferpleechhuzen mei corona.

It is stil yn it bedriuwesintrum De Fabriek yn Ljouwert fan fêstgoedûndernimmer Jaap Hoekstra. Yn syn vlog foar de rige 'Berjochten út it hert' lit hy sjen watfoar ympakt de coronakrisis hat op ûndernimmers. En hoe't it no moat yn de takomst.

ROAZ: yn Fryske sikehuzen 26 pasjinten op ic en 46 pasjinten net op de intensive care.

SC Cambuur bliuwt noch altyd yn spanning oer de takomst. Fuotbalbûn KNVB set yn op it útspyljen fan de betelle fuotbalkompetysjes, fan heal juny ôf. Der is noch ien oar senario en dat is dat de kompetysjes net útspile wurde kinne.

Natoerorganisaasje Steatsboskbehear skerpet de maatregels yn de natoergebieten oan. Sa wurde hast alle fûgelsjochhutten sletten. Op plakken der't it op smelle paden net mooglik is om oardel meter ôfstân yn acht te hâlden wurdt ienrjochtingsferkear ynsteld.

Sûnt de earste coronamaatregels ynsteld waarden, binne de rjochtbanken ticht. Mar in hiel pear saken gongen troch. No is der in oplossing: pleksyglês tusken de minsken yn de rjochtseal.

Sa'n 60 prosint fan de Nederlanners fynt de 'corona-apps' in goed idee. Dat docht bliken út in rûnfraach ûnder 22.000 leden fan it opinypanel fan EenVandaag. Wol seit 53 prosint dat de app op frijwillige basis ynstallearre wurde moat en dat de oerheid dy net ferplichtsje mei.

Yn Stiens binne master Sietse en juf Colinda mei in spandoek by âlden fan bern fan groep 8 gien om se te betankjen. "Lieve ouders wij willen jullie bedanken" stie op it doek.

Learlingen en learkrêften fan OBS de Twilling dienen it rûntsje op de fyts. Alden wienen bliid ferrast.

Gertjan Hilarius wurket as gersman yn it Abe Lenstrastadion. Yn dy funksje makke er noch mar ien fuotbalwedstriid mei: thús tsjin Ajax. Dêrnei waard it troch de coronakrisis stil yn it fuotbalstadion. Der binne sels geregeld dagen dat er, njonken himsels, allinnich mar fûgels tsjinkomt.

Al hast 65.000 bedriuwen ha in oanfraach yntsjinne foar de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Dy regeling stipet bedriuwen dy't troch de coronakrisis omsetferlies lije.

Mei de peaskedagen kinne iisleafhawwers by Margje24 yn Warkum fia in DRIVE THRU in iisko of milkshake helje. Op it hiem fan de pleats kinne belangstellenden oan de iene kant deryn en de oare kant der wer út.

Neffens Ernst Kuipers fan it Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) kinne de coronamaatregels pas rommer wurde as it pasjinten op de intensive cares ôfnaam is oant ûnder de tûzen. De ferwachting is dat dit de kommende twa wiken net barre sil.

Yn de Fryske hoareka wurdt al drok neitocht oer hoe't de restaurants, hotels en kafees mooglik wer iepen kinne, as it kabinet beslút om de coronamaatregels wer ôf te bouwen.

Dat seit foarsitter Corné van de Erve fan Koninklike Horeca Nederland regio Fryslân.

Yn it sikehûs MCL yn Ljouwert jildt fan tongersdei ôf in oanpaste regeling foar besikers. Der is noch mar ien momint op de dei dat besikers wolkom binne. Dat is fan 17.00 oant 18.00 oere middeis.

It Histoarysk Sintrum Ljouwert wol in corona-argyf oanlizze, en dêr kin elkenien oan meidwaan. "We ha ek in fotograaf op paad stjoerd dy't fêstleit dat minsken foar de ruten fan it ferpleechhûs steane en Ljouwerter artysten dy't aubades bringe. En we ha ien fûn dy't by it Ljouwerter sikehûs MCL achter de skermen foto's makket", seit Klaas Zandberg fan it HCL.

De byb is ticht, mar ferskate biblioteken ha dêr no wat op betocht: minsken dy't gjin e-books lêze kinne, kinne no boeken bestelle en dêrnei ôfhelje. Ferslachjouwer Willem de Vries seach yn Frjentsjer hoe't dat giet.

Tal fan biblioteken yn Súdwest-Fryslân, De Fryske Marren en Hearrenfean begjinne ek mei dit idee.

Foar it earst nimt it tal pasjinten op intensive care ôf: fan 1424 nei 1408. Ek op gewoane ferpleechôfdielingen naam it tal pasjinten mei corona ôf fan goed 2800 nei goed 2700.

Tryater begjint mei de Ferhaleferbining, 1000&1 ferhalen oan 'e telefoan. Tink dy yn: de telefoan giet en ynienen wurdst meinommen nei it fiere easten, de wrâld fan prinzen, keningen en hofdames In yntym momint fan tusken de 5 en 10 minuten, even weidreame en trochfantasearje op de rykdom dy't de ferhalen ús jouwe. Elkenien kin 'm oanmelde. It is fergees.

Publyk is net langer wolkom op it Bleatefuottepaad yn de Grinzer Pein. Eigener Steatsboskbehear hat besletten om it paad fan dizze woansdei ôf, ôf te sluten om't it te lestich is foar de gebrûkers fan it paad om oardel meter byelkoar wei te bliuwen.

It paad wurdt fral brûkt troch âlden mei bern. By moai waar is it in populêre attraksje. Bern kinne dan op bleate fuotten troch de modder, it wetter en it gers rinne.

By de kust del wie hjoed op tal fan plakken de tekst 'Strandtenten in het NOW' te lêzen, foarme troch strânbêden en -meubels. Eksploitanten freegje oandacht foar it gat yn de NOW-regeling, de stipe fan de oerheid foar it bedriuwslibben. Ek op It Amelân en Skier wie de tekst út de loft wei te lêzen.

De regeling pakt net goed út foar dizze groep en se freegje no om in oanpassing.

De Swaddekuier, mei start en finish yn Bûtenpost, op 4 july giet net troch, fanwegen de coronakrisis. De organisaasje hat noch sjoen oft de Swaddekuier yn de hjerst hâlden wurde koe, mar dat konkurrearret mei oare tochten yn de buert.

De folgjende Swaddekuier wurdt hâlden op 3 july 2021.

Biblioteken stelle 100 e-books beskikber fia ThuisBieb. De e-books yn de app binne foar elkenien; leden en net-leden fan de biblioteek.

Trije Lemster riedsleden wolle de Lemsters bemoedigje en dogge dat mei de film "En toen was het stil" dy't se opnaam hawwe. Te sjen is hoe't it plak omgiet mei coronamaatregels en de moed deryn hâldt. 'Lemmer is verstild, maar niet verslagen.'

Eksamenlearlingen fan de middelbere skoalle dy't slagge binne, kinne dat op tongersdei 4 juny fiere. Minister Slob hat dy datum bekendmakke as lanlik momint. Foar de learlingen dy't noch ûnfoldwaande stean komt in spesjale toets om dochs noch slagje te kinnen.

Skoalbern hearre op syn letst 4 juny of't sy slagge binne. Om te slagjen meie sy ien fiif op Nederlânsk, Ingelsk en wiskunde ha en meie sy maksimaal ien fiif en ien fjouwer op de einlist ha. Gewoanwei moatte de learlingen ek gemiddeld in 5,5 stean op alle fakken fan it sintraal eineksamen, mar dy regel ferfalt.

It oantal Nederlanners fan wa't fêststiet dat se oan in coronafirus ferstoarn binne, is oprûn ta 2.248. It RIVM hat de ôfrûne dei 147 nije meldingen oer stjergefallen krigen fan de GGD'en yn it lân.

Wannear't ien ferstjert oan corona wurdt dat faak pas ien of meardere dagen letter trochjûn. De sifers lizze dus achter op de werklikheid. Minsken dy't oan it coronafirus ferstjerre sûnder dat se dêr posityf op test binne, ûntbrekke yn de statistiken.

It RIVM hat 308 nije meldings oer sikehûsopnames trochkrigen. Tiisdei wiene dat der 292. Ek dizze registraasje is net hielendal aktueel.

Op 15 april wurdt mei it Befrijingsfestival yn Fryslân stilstien by 75 jier frijheid. Dat kin no lykwols net trochgean en dêrom ropt de organisaasje fan it festival elkenien op om op dy datum de flagge út te hingjen.

Boargemaster Klaas Agricola fan Dantumadiel dielt dat boadskip. "75 jier libje we yn frede en frijheid, ek yn Dantumadiel. Dat is in grut foarrjocht. De flagge hise as teken fan tankberens foar frede en frijheid. In better gebaar kinne we as mienskip net meitsje. Dêrom hoopje ik dat der safolle mooglik gefolch jûn wurdt oan de oprop om de flagge te hisen."

De Swimalvestêdetocht fan Maarten van der Weijden giet net troch. De swimmer makke it nijs woansdeitemiddei sels bekend op syn webside. De swimtocht dêr't jild mei ynsammele wurdt foar kankerpasjinten soe fan 28 oant en mei 31 augustus plakfine, mar is no definityf fan de baan yn ferbân mei it coronafirus.

It RIVM organisearret woansdei in live frage-oerke foar bern fan 8 oant en mei 14 jier. Twa wittenskippers jouwe antwurd op de fragen fan alle bern oer it coronafirus. De bern kinne harren fragen alfêst stelle fia it Facebook-evenemint. Dêr is om 14.00 oere ek de livestream te sjen dêr't de fragen yn beäntwurde wurde.

Lykas in soad minsken, sit de Fryske sjonger Piter Wilkens no ek wurkleas thús. Hy wie yn it fiere ferline timmerman en kin wol wat tips oer hoe't feilich putsjes te dwaan, no't mear minsken harren melde mei ferwûningen by de earste help.

De plysje hat woansdeitemoarn ier en betiid fjouwer manlju op 'e bon slingere om't se te ticht op elkoar sieten yn in auto. De manlju fan 17, 18 en twa fan 21 jier krigen in proses-ferbaal foar de oertrêding.

De ôfrûne 24 oeren binne der yn Fryslân gjin nije coronastjergefallen bykaam. Dat seit Margreet de Graaf fan GGD Fryslân. It is foar it earst yn seis dagen dat der gjin minsken ferstoarn binne oan de gefolgen fan it coronafirus. It oantal stjergefallen stiet no op 25. Der binne wol mear nije positive tests as ea yn ien etmiel: 25.

De Graaf: "We hebben opgeschaald van 30 tests per dag naar meer dan 100 per dag. Dat betekent dat de aantallen stijgen en dat we in de loop van de week ook meer aantallen verwachten."

Neffens it RIVM binne minsken mei mylde klachten net fuortendaalks ymmún. Mar wat betsjut dat foar de fersprieding fan it firus? "Als je een nieuw virus hebt, is het lastig om op korte termijn uitspraken te doen over hoe het virus zich gaat gedragen. Mild of niet mild, daarmee is niet gezegd dat je immuun bent. Sommige virussen muteren zich in een net iets andere vorm en dan kun je het weer krijgen. Hoe dit virus zich gaat gedragen weten we nog niet", leit De Graaf út.

De oerheid is dwaande mei in telefoanapplikaasje om te sjen wa't yn kontakt west hat mei ien dy't it coronafirus hat. De Nederlânske privacywaakhûn Autoriteit Persoonsgegevens hat noed dat dat wolris in ynbrek op de privacy wêze kin, mar der binne metoades om dat foar te kommen.

"It is mooglik om it fia bluetooth te dwaan", fertelt ICT-spesjalist fan Omrop Fryslân Willem de Boer. "Dêr wurdt yn Singapore al mei wurke. Dêr hâlde se minsken mei wa'tst kontakt hân hast yn in list op de telefoan by. Op it momint dat ien meldt dat er siik west hast, wurdt dat trochjûn. Dejingen dy't yn de buert west ha, krije dan in melding." Sa wurde de gegevens allinnich op de telefoan opslein en dus net yn in grutte database.

Skiermûnsteach sil net faillyt gean. Dat sei boargemaster Ineke van Gent yn in taspraak oan de ynwenners. "We hebben het moeilijk op moment, maar de Rijksoverheid treft maatregelen en we zijn er als gemeente ook druk mee bezig om te kijken naar de bijzondere positie van de Waddeneilanden", wiist Van Gent op de ekonomyske ôfhinklikens fan it toerisme. "We zullen alles uit de kast halen om de ellende van de horeca te voorkomen."

De boargemaster hat opnij oproppen om net nei it eilân ta te kommen. "Kom niet naar de eilanden, blijf thuis en houdt de maatregelen vol. Als het eiland je lief is, kom dan nu even niet. De medische voorzieningen van ons eiland moeten niet onnodig op de proef gesteld worden."

It Fries Museum hat ferskate keunstwurken beskikber steld foar Rock the House. Dat is in muzykwedstriid wêrby't muzikanten útdage wurde harren ynspirearje te litten troch keunst.

De wedstriid is in inisjatyf fan ArtRocks. Sy dage muzikanten út om harren ynspirearje te litten troch de kolleksjes fan ferskate musea, werûnder dus it Fries Museum. Sa kin it publyk yn de coronacrisis dochs noch wat fan de keunst ûnderfine.

De muzyk dy't sy meitsje kinne sy fia sosjale media diele mei in hashtag. De winner krijt in masterclass en in jildpriis fan 250 euro, en foar elke dielname wurdt in euro donearre oan it Rode Kruis.

Minsken dy't besmet binne mei it coronafirus en allinnich mar mylde klachten hawwe, binne miskien net ymmún as se it firus dêrnei noch in kear tsjinkomme. Dat docht bliken út earste ûndersiken, meldt RIVM-ekspert Jaap van Dissel woansdei yn de Twadde Keamer.

Der rinne allegear ûndersiken en tests nei de mjitte wêryn't minsken bestân binne tsjin it firus as se ien kear besmet west ha. Ut de earste ûndersiken docht bliken "dat we het idee hebben dat personen die slechts milde klachten hebben gehad, minder antistoffen opbouwen", seit Van Dissel. Dy antystoffen soargje der krekt foar dat ien gjin lêst hat fan sykte as dyjinge besmet rekket.

It is dan mar de fraach oft ien dy't mylde klachten hân hat wol genôch antystoffen hat om ymmún en net besmetlik te wêzen. No wurdt ûndersocht hoefolle antystoffen dêrfoar nedich binne, mar nije antwurden op ûndersyksfragen roppe ek allinnich mar mear fragen op, stelt Van Dissel.

As minsken wol ymmún binne, is ier ek noch mar de fraach foar hoelang. Ymmuniteit foar ynfeksjes oan de luchtwegen hâldt meastal "jierren" stân, wylst we libbenslang ymmún binne foar bygelyks mûzels.

Winkels yn de libbensmiddelssektor yn Dantumadiel meie op Goedfreed langer iepen. Om't de winkels yn it Peaskewykein wol sletten binne, hawwe de winkeliers frege om in ferromming fan de iepeningstiden. Dat betsjut dat bygelyks supermerken, bakkers, slachters en grienteboeren op freed 10 april iepen binne oant 21.00 oere. Sa wurdt it oantal klanten better spraat en besmetting mei it coronafirus beheind.

De oprop fan it kabinet om safolle mooglik thús te wurkejn, blykt yn de praktyk foar lang net elkenien mooglik. Sa seit 40 persint fan de wurkjenden elke dei 'gewoan' nei it wurk te gean. Dat docht bliken út in enkête fan ING ûnder goed 10.000 respondinten. De oare 60 persint wurket al inkelde dagen yn 'e wike op lokaasje, thús of hielendal net, bygelyks omdat harren bedriuw of brânsj tydlik stillein fanwege corona. Minsken dy't no op in paad gean foar har wurk, hawwe neffens it ûndersyk meast gjin oare kar. It giet dan benammen om minsken dy't yn de soarch, bou, yndustry, detailhannel en logistyk wurkje.

Dat oantal wurdt ek ûnderskreaun troch eardere befinings fan Google en ferkearstsjinsten, dy't seagen nei wen-wurkferkear, en út sifers fan it iepenbier ferfier.

De earedifyzje en earste difyzje wurde dizze simmer, as de omstannichheden dat talitte, oppakt en ôfmakke. De KNVB en de Eredivisie CV hawwe dat de clubs yn it betelle fuotbal tiisdei yn in fideokonferinsje witte litten. De yntinsje is om de kompetysjes healwei juny op te pakken. Sûnt de earste wike fan maart wurdt der fanwegen de útbraak fan it coronafirus, net mear fuotballe. Ferskate clubs, lykas Ajax, PSV en AZ, fregen de KNVB foarige wike al om in punt efter it seizoen te setten. SC Hearrenfean en SC Cambuur joegen oan it stânpunt fan de KNVB te folgjen.

"Vorige week hing alles nog in de lucht en toen wilden we in ieder geval een plan hebben. Dat plan ligt er nu, weliswaar met heel veel afhankelijkheden", seit Ard de Graaf, algemien direkteur fan SC Cambuur. Wêr't alle klups noch dúdlikheid oer ha wolle, is wat it senario is as der dochs net mear spile wurde kin. "Je wil wel plannen kunnen maken. Je wil weten op welk niveau je straks speelt. Wij gaan uit van eredivisie, maar willen dat wel bevestigd zien."

Op dit stuit kin der net traind wurde. De Graaf: "Volgens specialisten hebben we vijf weken nodig om op te kunnen trainen, voordat we weer een wedstrijd kunnen spelen." Dat betsjut dat der heal maaie wer traind wurde moat. "Of dat kan, ligt opgesloten in het besluit dat op 21 april gaat vallen. Als de maatregelen langer worden doorgeschoven, schuiven de wedstrijden ook op."

As der wol wedstriden spile wurde, sil dat nei alle gedachten sûnder publyk wêze. "Dat is verschrikkelijk. Voetbal is een volkssport en Cambuur is een volksclub. Als dat de enige manier is om het af te maken, moeten we dat met z'n allen overwegen, maar dat is de minst gewenste situatie. Je doet het voor de mensen."

De Graaf: "Dus ja, er is een plan. Zijn we daar helemaal tevreden mee; nee. Begrijpen we dat: ja. Het is gewoon hele complexe materie."

In moaie dei foar de bewenners fan soarchsintrum Herbergier yn Harns. Ans Visser en har kollega's meie orchideeën útdiele dy't se fan de Rotary krigen ha. In Herbergier is in lytsskalige wenfoarm foar folwoeksenen mei bygelyks demintens. Yn de takom tiid makket Visser fideodeiboeken fan hoe't dizze bewenners troch de coronatiid hinne komme.

De organisaasje fan de Admiraliteitsdagen yn Dokkum is teloarsteld dat de jubileumedysje fan dit jier net trochgean kin. It evenemint, dat hast elk jier sa'n hûnderttûzen besikers lûkt, soe pas oer fiif moanne holden wurde, mar de organisaasje makke tiisdei bekend dat de Admiraliteitsdagen nei septimber folgjend jier ferpleatst wurde.

"We binne al fan septimber foarich jier dwaande mei it organisearjen. Wy gean mear ferplichtingen oan en der moat in momint komme dat der dúdlikheid is foar elkenien dy't derby belutsen is, benammen by dingen dy'tst ynhiere moatst. Dus dy beslissing moat no makke wurde", seit Jan Michel van der Gang, foarsitter fan de Admiraliteitsdagen.

De Twadde Keamer debatearret hjoed opnij oer de coronakrisis, mei premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge. Njonken de aktuele stân fan saken sil it ek gean oer in mooglike 'exit-strategy', no't der foarsichtige sinjalen binne dy't sjen litte dat it oantal sikehûsopnamen omleech giet.

Foar it debat wurde de keamerleden bypraat oer de fersprieding fan it firus troch ûnder oare Jaap van Dissel fan it RIVM.

De partijen sille nei alle gedachten ek prate oer de apps dy't it kabinet ynsette wol om mooglike besmettingen gau op te spoaren. Minister De Jonge sei juster dat it kabinet de mooglikheden ûdersiket.

Ien fan de apps soe minsken warskôgje moatte, as se yn de buert fan in besmette persoan west ha, sadat se dêrnei thús bliuwe kinne, om ôf te wachtsjen oft se sels net siik wurde. Mei de oare app kinne minsken fan hûs út kontakt hâlde mei in dokter. D66 en de PvdA ha al sein dat se net wolle dat de privacy yn gefaar komt.

De Europeeske ministers fan finânsjen prate noch hieltyd oer de maatregels om de coronakrisis te bestriden. In mienskiplike fideofergadering waard justerjûn ôfbrutsen, omdat de ferskillen te grut wiene.

De hiele nacht is der yn lytsere kring oerlein, mar dat hat foarearst net ta in akkoart laat. De NOS meldt op basis fan 'ingewijden' dat de ferskillen noch hieltyd 'grut' binne, en dat de kâns op in kompromis 'net grut' is.

Earder waard dúdlik dat de petearen muorrefêst sitte, omdat foaral Nederlân en Italië it net iens wurde kinne. Nederlân wol it needfûns ESM net samar ynsette.

Italië fynt dat der gjin betingsten oan de lieningen sitte meie, wylst mininster Hoekstra garânsjes ha wol, dat de lannen dy't it jild krije dêrnei har bêst dogge om de begrutting op oarder te krijen.

It coronafirus kin de grutste wrâldwide ramp wurde sûnt de Twadde Wrâldoarloch. It firus bring oeral op de wrâld de meast kwetsbere minsken yn gefaar. Dêrfoar warskôget it Reade Krús. "Dizze pandemy is in krisis fan in skaal dy't we noch net kenne. Elkenien op de wrâld wurdt der op de ien of oare manier troch rekke, persoanlik ek profesjoneel", seit Robert Mardini. Hy is it haad fan it ynternasjonale Reade Krús.

Neffens him groeit de krisis rap út ta de grutste ramp sûnt de Twadde Wrâldoarloch. Dêrom moat foarkaam wurde dat it firus him ferspriedt yn konfliktgebieten, sloppewiken en oare plakken dêr't it lestich is om de fersprieding fan it firus foar te kommen. Oer de hiele wrâld is der neffens it Reade Krús 758 miljoen euro nedich om minsken te helpen dy't it meast kwetsber binne. Yn Nederlân is oant no ta sân ton ophelle, op in spesjaal rekkeningnûmer dat foarige wike iepene is.

Foarsitter Ernst Kuipers fan it lanlik koördinaasjesintrum pasjintesprieding fynt dat dat sikehûzen en húsdokters sa gau mooglik fierder moatte mei de net-coronasoarch. Dat seit er yn Nieuwsuur. "Dit is het nieuwe normaal. De covid-epidemie is nog lang niet over."

Neffens Kuipers hat de corona de oare soarch 'gizele'. "Huisartsenpraktijken hebben veel aandacht voor covid-19, waardoor reguliere patiëntenzorg minder goed mogelijk is. Hetzelfde geldt in ziekenhuizen, bijvoorbeeld bij spreekuren."

Op de radio is fan 6.00 oere ôf omtinken foar de coronakrisis, te begjinnen mei it programma Fryslân fan 'e moarn. Dêryn ûnder oaren in petear mei Margreet de Graaf fan GGD Fryslân, dy't in taljochting jout op de lêste sifers. Ek is der omtinken foar de gefolgen fan it firus foar de Admiraliteitsdagen yn Dokkum en de BinckBank Tour.

Op telefyzje begjinne we om 9.00 oere mei de twadde wike fan Fryslân Fit. Om 17.00 oere is der in nije útstjoering fan Fryslân Hjoed.

Goeiemoarn en wolkom by dit liveblog fan woansdei 8 april oer it coronafirus. Dit wie it wichtichste nijs fan tiisdei:

It folsleine liveblog fan tiisdei is hjir nei te lêzen