Mear as 40.000 dielnimmers foar corona-ûndersyk: "Dat is heel waardevol"

In corona-ûndersyk dat yn de trije noardlike provinsjes holden wurdt, hat safolle respons krigen, dat it foar technyske problemen soarge hat. Mear as 40.000 minsken fan it ûndersyksprogramma Lifelines ha in fragelist ynfolle, dêr't dúdlik mei wurde moat wat de risikofaktoaren binne, en oft de sykte op ien oft oare manier erflik is.
© Shutterstock
"Deze pandemie houdt mensen echt bezig, dat zie je door deze aantallen ook weer", seit ûndersiker Lude Franke.
De ûndersikers ha besletten om alle dielnimmers net mear yn ien kear te benaderjen, mar yn lytsere groepen. Want ek al binne se al hiel wiis mei de 40.000 reaksjes, it leafst ha se noch mear: "Het is heel waardevol. Hoe meer mensen deelnemen, hoe beter we in staat zijn om uiteindelijk alle risicofactoren te bestuderen."
Lifelines hat fan allegear dielnimmers oan it langrinnende ûndersyk de ôfrûne jierren medyske gegevens sammele. Oan de hân dêrfan hoopje se no út te finen oft der in ferskil sit yn it type klachten dat minsken krije troch it coronafirus. En: wêr't dat ferskil dan troch komt.

Better begripe

"We vermoeden dat het risico van ernstige symptomen bepaald zou kunnen worden door erfelijke factoren", seit Franke. "Of doordat mensen al eerder in hun leven bepaalde aandoeningen hebben gehad. Dat zouden we beter willen leren begrijpen. Daarom moeten we van een grote groep mensen bepaalde zaken weten. Mensen die nu ernstig ziek zijn geworden, hadden die iets wat anders is ten opzichte van mensen die ook ziek zijn geweest, maar minder klachten hadden?"
Dêrby bestudearje se ûnder oare it DNA fan de dielnimmers. Dy ha dat earder alris ynlevere. "Van een belangrijk deel van de deelnemers hebben we een buisje bloed afgenomen. Aan de hand van de vragenlijst die we nu uitgestuurd hebben, kunnen we de groep die ernstig ziek is geworden vergelijken met de mensen die nagenoeg geen klachten hadden. En dan kijken we of dat terug is te voeren op het DNA."

Al gau de earste analyzen

Gewoanwei duorret it lang foardat de resultaten fan Lifelines-ûndersiken der binne, mar Franke hopet no dat it wat rapper giet. "We gaan een dezer dagen al de allereerste analyses doen", seit er. "Dat is volledig afhankelijk van het aantal mensen dat de vragenlijst heeft ingevuld. Over een paar weken kunnen we misschien al een allereerste indicatie krijgen of er misschien iets in het DNA zit, waarmee we kunnen voorspellen of mensen een grotere of kleinere kans krijgen om ernstig ziek te worden."

Bydrage oant ûntwikkeling medisyn

En dan, wat kinne je dêrmei? "Als je aan de hand van het DNA kunt voorspellen of mensen meer of minder ziektesymptomen krijgen, kun je ook gaan nadenken wat die plekken in het DNA doen. Wat voor genen liggen daar, welk biologisch proces in je cellen raakt verstoord als het DNA net iets anders is? Dat helpt ook bij de ontwikkeling van een medicijn, omdat je je op dit soort kennis kunt concentreren. Mogelijk komen we daarmee iets sneller tot anti-virale middelen, dat is onze hoop."
Lude Franke is ûndersiker by it programma Lifelines