Sa kin Fryslân der (mooglik) út sjen oer 100 jier yn 2120

"Voorspellen is altijd lastig, maar het mooie is dat zulke kaarten kunnen zijn wat we er zelf van maken. Het gaat over de inrichting van Nederland, dus we hopen dat we Nederland op deze manier gaan inrichten," leit ûndersiker Martin Baptist út. Hy is ien fan de minsken dy't dwaande west hat mei de kaart.

Baptist leit út wat de bedoeling is: "Het is een advies, want we hebben te maken met grote uitdagingen. Natuurlijk de klimaatverandering, we moeten over naar duurzame energie, de landbouw is in transitie en tegelijkertijd krijgen we meer verstedelijking. Dus wat voor antwoord levert Nederland om op die uitdagingen in te gaan. Met deze kaart gaan we in gesprek met talloze organisaties die hiermee bezig zijn. Nederland is op Rijksniveau bezig om een nationale omgevingsvisie te maken. De deltacommissaris is ook geïnteresseerd in de oplossingen, evenals waterschappen en provincies."

De kaart dy't fan it jier 2120 makke is, lit mooglike oplossingen sjen. "In deze kaart gaan wij vooral uit van natuurlijke oplossingen. Bijvoorbeeld met de zeespiegelstijging. Zoals de duinenkust, maar voor Friesland zijn de kwelders ook heel belangrijk. Dat zijn vooroevers die de golven breken zodat je de dijken minder hoog hoeft te maken. Zo zijn er veel oplossingen mogelijk om op de klimaatveranderingen in te spelen," seit Baptist.

Hy seit: "We zijn met een team van Wageningse wetenschappen uit verschillende instituten: ecologen met verstand van de zee, economen met verstand van landbouweconomie, milieukundigen, landschapsarchitecten. Zo zijn we een paar keer bij elkaar gaan zitten om na te denken wat de beste oplossingen kunnen zijn."

Neffens Baptist sil Fryslân foarearst noch net ûnder wetter komme troch de hegere seespegel. "Over honderd jaar houden we nu rekening met een zeespiegelstijging van anderhalve meter, dat is een beetje het slechtste scenario. Maar die stijging kunnen we fixen, we kunnen de dijken hoog en sterk genoeg maken. Dus Friesland zal voorlopig nog niet onder water komen. Ook de Waddeneilanden kunnen blijven bestaan. De duinen zijn bijzonder stevig, die zijn ook een voorbeeld van een natuurlijke oplossing. Het is een zelfhelend systeem. Als de duinen afslaan verdwijnt het zand even naar de voorover, maar vervolgend wordt het door de golven weer naar het stand gebracht en door de wind weer op de duinen gebracht. Dat is toch fantastisch."

Lykas de seespegel is ek it sâlte wetter in útdaging foar Fryslân. "Vooral het zoute water wat met het grondwater naar boven kan wellen. De landbouw in de meest noordelijke regio's kunnen te maken krijgen met zilte omstandigheden. Daarom hebben we in dit plan ook opgenomen dat je zoet- en zoutwatersystemen zoveel mogelijk gaat scheiden. Je moet de sloten niet gaan doortrekken zodat zout water het zoete in kan lopen. Zoet water moet je in de hogere delen zo lang mogelijk vasthouden zodat het gebruikt kan worden voor de landbouw."