LIVEBLOG: Boeren fiere aksje yn Fryslân

Nettsjinsteande 'wylde' protestaksjes fan boeren by distribúsjesintra fan supermerken, ha supermerken as Jumbo en Albert Heijn gjin lêst by it befoarriedzjen fan de winkels. Dat melde de winkels sels.

Boere-aksjegroep Farmers Defence Force hie boeren oproppen om gjin aksje te fieren by distribúsjesintra en supermerken. De rjochter besleat dat de boeren it befoarriedzjen fan supermerken net platlizze mochten.

De drokte op de diken wurdt wol minder.

It boereprotest yn Ljouwert rint op syn ein, fertelle twa boeren. Sy sille no nei hûs ta. Ien fan de twa fertelt dat se bliid is mei de aksjes fan hjoed, al wie it wol gaoatysk: "It is dreech om te koördinearjen. De ien wol dit, de oar wol dat. Mar ik bin wol bliid mei hoe't de dei hjoed ferrûn is." Yn Ljouwert binne de aksjes foar woansdei wol klear, seit se. "De groep dy't by de rjochtbank stie, is no fuort. En wy sille ek nei hûs ta."

De boeren wiene woansdei ek by lânbou-organisaasje LTO yn Drachten. Se fine dat der wat heakket by it bestjoer fan LTO.

In groep trekker rydt op it stuit op de A31 tusken Ljouwert en de Ofslútdyk. Foarby Dronryp rydt it stadich. De boeren binne nei alle gedachten ûnderweis nei de Ofslútdyk om dy ek fan de Fryske kant ticht te smiten.

Ek grutte stikken fan de A32 steane fêst. By Grou en It Hearrenfean steane ferskate files.

It ferkear op de A6 tusken de De Jouwer en Emmeloord hat oardel oere fertraging. Tusken Skarsterbrêge en Eastergea stiet 9 kilometer file troch it boereprotest.

En de A7 yn Noard-Hollân tusken Hoorn en de Ofslútdyk is ôfsletten. De plysje is derby.

In groep boeren sammelet by de McDonald's yn Drachten. Yn groepsapps fan boeren is no in oprop om de Ofslúdyk ôf te sluten. Datselde jildt foar de kant fan Noard-Hollân.

Sander Warmerdam, haadredakteur fan de Ljouwerter Krante, oer de boeren dy't yn it gebou fan de Ljouwerter Krante kamen. Warmerdam giet graach yn petear, mar "blokkearje smyt neat op", seit er.

Buskes fan de ME (mobile ienheid) binne ûnderweis nei ûnder oare Drachten.

De Grinzer ôfdieling fan aksjefierende boeren is fan doel om de hiele A7 yn de rjochting nei Grins ta te blokkearjen. Dus ek tusken Drachten en Grins. Se wolle om 16.00 oere begjinne mei de blokkade.

Sander Warmerdam, haadredakteur fan de Ljouwerter Krante, hat mei de boeren praat. Dy ha ek in bak kofje krigen. Dêrnei binne de boeren wer by it gebou fan de kranten wei gien. De trekkers soene yntusken ûnderweis wêze nei de Ofslútdyk.

Ferslachjouwer Onno Falkena is ek by de Ljouwerter Krante. Dêr stiet haadredakteur Sander Warmerdam de boeren te wurd:

Ek by it gebou fan Omrop Fryslân wie ien trekker, mar dy is yntusken wer fuort.

Arend van der Meulen, sjef fan de Ljouwerter Krante, woe net oan de kant gean foar in boer dy't mei syn trekker it terrein fan de krante op woe. Doe't de boer trochried, moast er wol oan de kant stappe. In twadde trekker koe er wol keare.

De trekkers bliuwe net lang op it Saailân mear, de earste trekkers geane wer fuort. It plan is om nei in oare lokaasje te gean. Wêr't dat is, wurdt net sein.

UPDATE: de boeren bliuwe toch yn Ljouwert.

De groep trekkers dy't fan de A32 op wei nei Ljouwert is, hat foar grutte fertraging soarge troch 10 kilometer yn de oere te riden. De groep fan sa'n 50 trekkers stiet no in kertier op it parkearterrein by in pompstasjon. "It wie te gefaarlik om't bestjoerders om ús hinne rieden. Guon bestjoerders stekke de middelfinger op nei de boeren", fertelt boer Jeroen. Neffens him sille se nei Ljouwert nei de Ofslútdyk om dêr de boel te fertraagjen.

Krekt nei tolven lieten de boeren har nochris goed hearre; manmachtich toeteren se op tal fan plakken...mei har klaksonprotest.

Op it Saailân steane sa'n 100 trekkers, ek de trekkers dy't earder op de moarn by Wetterskip Fryslân wienen, binne nei it sintrum fan Ljouwert kommen.

Op de A32 tusken Grou en Ljouwert kin it ferkear noch altyd net trochride om't trekkers yn de breedte ride en sa de dyk beset hâlde. De plysje hat sein dat se net op de flechtstrook ride meie. In pear frachtweinen makken dêr doe gebrûk fan en helle de trekkers fia de flechtstrook yn. Dat is ek net de bedoeling en smyt gefaarlike sitewaasjes op. Neffens ien fan de trekkerriders is it plan om nei Ljouwert troch te riden nei de Ofslútdyk om dêr aksje te fieren en mooglik te blokkearjen.

Boargemaster Sybrand Buma fan Ljouwert seit dat der demonstrearre wurde mei. "Dat is in grûnrjocht en dat moat ek kinne." Dat der oerlêst is begrypt er. "We besykje dat mei de plysje en de gemeente yn goede banen te lieden." Blokkearje mei net. De helptsjinsten moatte der altyd del kinne. "Beheinde oerlêst foar Arriva mei bussen dy't omride moatte, is akseptabel."

Ferslachjouwer Willem Vermeltfoort is al de hiele moarn dwaande om op it wurk yn Ljouwert te kommen. Dat falt net ta. "Ik bin al trije oeren ûnderweis, fan Jiskenhuzen ôf. By Sint-Nyk kaam ik op de sneldyk al achter de boeren en by Hearrenfean rieden de trekkers rûntsjes op it klaverblêd, dus dat sjit ek net op. En no by Akkrum ryd ik wer achter in groep fan boeren. Ik sjoch echt allinne mar auto's op de A32. Yn de fierte liket it better te wurden. Bewarje mar wat foar my by de lunch."

Op de Tesselschadestrjitte yn Ljouwert is de plysje oanwêzich, mar grypt net yn. Se binne yn oerlis mei de boeren en de bouwers oer dat ien rydstrook foar de helptsjinsten iepen bliuwe moat. Dêr wurdt oer praat, de boeren sizze dat se wol oan de kant geane as in ambulânse oankomt, mar de plysje fynt dat de ambulânse der altyd flot del kinne moat. Neffens ferslachjouwer Onno Falkena is de sfear noflik, mar de boeren binne dúdlik yn har boadskip: 'zonder de boer geen voer.'

Mei elkoar soenen der sa'n 175 trekkers yn de Fryske haadstêd wêze.

Ferkear op de A32 fan It Hearrenfean nei Ljouwert stiet hielendal fêst. Der steane in soad trekkers, der kin gjin auto by del. By Grou-Akkrum steane de trekkers yn de breedte op oer de dyk.

Boeren op de Tesselschadestrjitte ha in kampfjoer makke. Ferkear kin der noch altyd net del, beide kanten binne blokkearje mei trekkers.

Der steane 15 trekkers, se kinne net fierder nei it kantoar fan it wetterskip om't in plysjebus dat opkeart.

De Tesselschadestrjitte is oan beide kanten blokkearre. Guon minsken ha begryp foar de aksje fan de boeren, mar net elkenien.

Ien bewenner is lilk, Martijn van der Harst kin gjin kant út. "Ik ben ook ondernemer en snap de boeren, maar we hebben er nu last van. Ben je het niet eens, ga dan in gesprek zodat burgers er geen last van hebben en dat gebeurt nu wel. Ik word beperkt, ze leggen Nederland plat. Ik vind dat het gewoon niet kan. Dit voelt als drammerij, dat vind ik niet goed. De politie zou moeten handhaven."

Hy hat mei de boeren praat, mar dat hellet neffens him neat út. "Dat heeft geen zin. Deze actie kost mij ook een hoop geld."

De Tesselschadestrjitte yn Ljouwert stiet ûnderwilens hielendal fol mei trekkers. Ferslachjouwer Johanna Brinkman sit yn in trekker en praat mei boerinnen Rebecca en Alie, se ha alle kearen meidien oan de boereprotesten. "It is moai om aksje te fieren, we binne ien mei elkoar en hoopje wat te fersetten, it sil wol moatte. We wolle dat it stikstofbelied fan tafel giet, mar we dogge it ek foar de bou en de boarger. Genôch is genôch."

De bussen yn 'e strjitte litte de minsken derút, sadat se rinnend fierder kinne.

Neffens ien fan de boeren op it Ljouwerter Saailân is dizze aksje in oanset ta oare aksjes. "Takom jier sille we de distibúsjesintra wol efkes in 'poepje laten ruiken'", seit in boer út Feinsum. Hy is lilk. "It is skandalich dat we foar sokke lege prizen wurkje, we sitte op it nivo fan 2001. No komt it wetterskip derby, wer 800 euro de boer derby. Jou my de beurs, dan pas ik der wol op. No wolle se in boete jaan foar it fuortheljen fan de justysjeflagge, mar fan in keale hin falt net te plukken. De rek is derút."

Op It Hearrenfean steane de boeren de ôfrit fan de A32 en de yngong nei it yndustryterrein te blokkearjen.

By knooppunt De Jouwer en It Hearrenfean steane op de A6 en A7 flinke files troch de protestearjende boeren. Yn guon gefallen rint de fertraging op oant in oere.

Guon aksjefierders binne út in Whatsappp-groep stapt nei't se in telefoantsje fan de plysje krigen ha. 'Er wordt een landelijke harde lijn gevolgd voor wat betreft het overtreden van de wet. Zo ook het rijden met een trekker over de autosnelwegen, dit mag dus niet en jullie worden op de bon geslingerd. Omdat het bestuur monddood is gemaakt worden wij beheerders nu gezien als eerste verantwoordelijke, zij stellen ons persoonlijk verantwoordelijk als ik orders uit draag naar jullie.'

Sy lizze it wurk del: 'Wij trekken ons met pijn in ons hart terug voor vandaag althans wij kunnen en mogen gaan officiële orders uit dragen. Of jullie doen wat wij eerder hebben aangedragen moeten jullie zelf weten, de consequenties zijn nu voor jullie zelf.'

Yn ferskate Whatsapp-groepen wurdt kommunisearre oer de aksjes fan de boeren. Dêryn wurdt oproppen om 'ABSOLUUT GEEN commerciële bedrijven te blokkeren'. De aksjefierders wurdt frege om har ûnder oare oan dizze regels te hâlden: 'geen privéterreinen blokkeren op de openbare weg blijven, geen geweld plegen, geen vernielingen, geen alcohol, eten, drinken, warme kleding en slaapzak/luchtbed mee, geen zwerfafval veroorzaken, powerbank mee en EHBO Koffer mee.'

By it ophingjen fan de Fryske pompeblêden by it Ljouwerter gerjochtshôf gie in lûd gejuich op. De amtdragers seagen it oan en dienen neat. De boeren lykje har foarearst te sammeljen op it Saailân. Neffens ferslachjouwer Johanna Brinkman wie it noch rêstich op de Tesselschadestrjitte, en by it wetterskip en it provinsjehûs.

De Fryske flagge hat der sa'n fiif minuten hongen. Dêrnei is er der wer ôfhelle.

Boeren ha de flagge fan justysje by it gerjochtshôf yn Ljouwert delhelle en de Fryske flagge dêrfoar yn it plak ophongen.

De trekkers fan E10 binne ûnderweis nei Ljouwert, se sille nei de Tesselschadestrjite en it Saailân. By de groep binne ek boeren út Burgum en De Rottefalle kommen.

Boerinne en politikus Nynke Koopmans is ek by de boeren by E10. "Dit is in spontane aksje, want de rjochter hat aksjes ferbean. Mar it sit folle djipper. Der is gjin akkoart berikt, dat is fake news, it is gewoan sa nei bûten brocht om aksjes foar te kommen. De politisy sizze fan alles, mar it kloppet net. Boeren binne net ûnnoazel, se kinne gewoan lêze. Minister Schouten praat foar har beurt."

Mei de aksje hopet se te berikken dat de sifers oer stikstof op tafel komme. "Salang't it nedich is, geane we troch. As it nedich is, bring ik de boeren tekkentsjes."

By Wetterskip Fryslân steane de auto's fan it wetterskip bumper aan bumper om it gebou hinne.

De earste trekkers sammelen har woansdeitemoarn om 6 oere by E10 by Ryptsjerk. Doel is dat boeren út ferskate plakken yn Fryslân nei tal fan oerheidsynstânsjes yn Ljouwert, lykas Rykswettersteat en it CJIB, ride sille.