Coronanijs 22 desimber: 75-plussers krije brief foar boosterprik | Minder reisbewegingen

By de foarige lockdown wiene de biblioteken noch ticht, mar no binne se neffens it regear essinsjeel. Klanten meie gewoan komme om te sneupen tusken de boeken en dêr binne se wakker wiis mei.

Wa't eventuele drokte mije wol, kin ek noch altyd gebrûk meitsje fan de hel- en bringservice foar boeken sa as dy ek yn de earste lockdown oanbean waard.

Dochs binne de boeken net de wichtichste reden wêrom't de biblioteken iepen bliuwe meie. It is it digitale helploket dat dit kear de byb essinsjeel makket.

GGD Fryslân wol alle minsken boppe de 75 in ôfspraak oanbiede foar in boosterprik. De Fryske gemeenten, útsein dy fan de Waadeilannen, stjoere har ynwenners de kommende dagen in brief. Sa hoege de ynwenners net langer te wachtsjen op de lanlike útnûging fan it RIVM. Ek is it dêrtroch net mear nedich om sels te beljen of om online in ôfspraak te meitsjen.

Yn Fryslân binne sa'n 9.000 minsken fan boppe de 75 noch net yninte. GGD Fryslan wol mei dizze aksje safolle mooglik âlderen faksinearje foar it ein fan it jier.

De aksje fan de GGD jildt net foar de Waadeilannen. Dêr ha de minsken fan boppe de 75 al in boosterfaksinaasje krigen.

Nederlân hat 12 miljoen doases fan it Pfizer/BioNTech-vaccin besteld dy't mooglik as earste oanpast binne oan de omikronfariant. Dat seit it ministearje fan Folkssûnens. De faksins soene yn it twadde fearnsjier fan 2022 komme. Hjirmei kin 85 persint fan de 18-plussers yninte wurde. It is lykwols net garandearre dat de boosterprikken dan al oanpast binne oan de nije fariant.

In diel fan de doasis dy't Nederân ynkocht hat, 5,8 miljoen, komt út in ekstra bestelling dy't snein dien is troch de Europeeske Kommisje.

De maatregels wurde ek yn justisjele ynrjochtingen fierder oanskerpe. Sa mei der gjin besite mear komme sûnder tafersjoch. Boppedat kinne der net mear as twa besikers fan 13 jier en âlder op besite komme. De direkteur fan in ynrjochting mei bepale hoefolle minsken ûnder de 12 delkomme meie.

Advokaten kinne nei de detinearren ta, mar Dekker skriuwt dat online oerlis better is. Dat jildt ek foar minsken fan bygelyks de reklassearring.

Nettsjinsteande eardere maatregels nimt it tal besmettingen ta yn de finzenissen. It giet op it stuit om 51 detinearren yn alle finzenissen. Yn novimber wiene it der 25. Dêrom is ek foar de detinearren en de meiwurkers de boosterprik wichtich, skriuwt Dekker.

Yn Fryslân binne yn de ôfrûne 24 oeren 616 nije coronabesmettingen registrearre. Dat meldt it RIVM. It binne der 136 mear as tiisdei. Doe waarden 480 besmettingen meld.

Yn trochsneed binne yn de ôfrûne wike alle dagen 592 besmettingen meld yn Fryslân. Der waarden ek fiif stjergefallen fêststeld as gefolch fan it coronafirus

Lanlik leit it tal nije coronabesmettingen op 13.460. It trochsneed tal besmettingen fan de ôfrûne sân dagen is 13.538.

It tal coronapasjinten yn de Nederlânske sikehûzen is yn de ôfrûne 24 oeren opnij ôfnaam. Lanlik binne der no 2255 minsken dy't mei Covid-19 yn it sikehûs lizze. Dat binne 94 pasjinten minder as tiisdei, sa meldt it Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Op de ic's lizze no 581 coronapasjinten: 14 minder as tiisdei.

Nederlanners dy't nei Eastenryk wolle, sille har oan strangere regels hâlde moatte, útsein as se in boosterprik en in negative testútslach ha.

Eastenryk hat Nederlân en trije oare lannen op de list set fan saneamde 'firusfariantgebieten' fanwegen omikron. Dat betsjut dat ek reizgers dy't faksinearre binne, tsien dagen yn karantêne moatte as se oankomme yn Eastenryk.

It is in hurde klap foar wintersporters. Se meie wol út karantêne as se in negative testútslach ha, mar dat kin pas nei fiif dagen. Wa't al in booster hat én in negative útslach fan in PCR-test, hoecht lykwols net yn karantêne.

De maatregels geane kommende freed yn en dêrom lûke in soad minsken halje-trawalje nei de wintersportgebieten yn Eastenryk. Sa wolle se de karantêneplicht foar wêze.

It bliuwt drok by it telefoannûmer dat belle wurde kin om in ôfspraak te meitsjen foar in coronafaksinaasje. Koepelorganisaasje GGD GHOR kin net sizze hoefolle minsken op in dei belje, mar de drokte hâldt oan, seit in wurdfierder.

Fierder registrearre de GGD tiisdei likernôch 200.000 mislearre oproppen, troch in steuring yn it systeem fan inkele oeren.

Nettsjinsteande de sluting fan restaurants, wolle Nederlanners lúks ite en drinke mei de feestdagen. It is dêrom drok by spesjaalsaken. De fraach nei eksklusive tsizen is grut en ek it fleis by de slachter is populêr, sjocht de koepelorganisaasje Koninklijke Slagers Nederland. Slachters hawwe lykwols faaks net genôch romte om it fleis op te slaan.

"Je ziet dat slagers zich nu aanpassen en een mooie toonbank voor kerst maken", seit in wurdfierder fan de organisaasje. "Klanten kunnen dan bestellen wat er op voorraad is."

Der moat ien line komme fan it regear yn it belied oer it setten fan de boosterprikken troch húsdokters. Dat seit de Akkrumer húsdokter Brent Bearda Bakker fan de Fryske Húsdoktersferiening. "Wij willen het allerliefste dat iedere Fries zo snel mogelijk geprikt wordt en een hoop huisartsen denkt dat dat sneller gaat als ze in hun eigen praktijk kunnen helpen" seit Brent Bearda Bakker, húsdokter yn Akkrum.

Dit jier binne der yn Fryslân fan jannewaris oant en mei oktober al 431 mear poppen berne as yn 2020. It giet om 5.284 berten, seit ferlikingssite Independer.

De taname is grutter as yn oare provinsjes. Benammen yn Harns (51,9 %), Weststellingwerf (14,5%) en Waadhoeke (12,8%) waarden mear poppen berne.

By de rjochtbank yn Den Haag tsjinnet tiisdei 28 desimber it koart pleit tsjin de Nederlânske steat, fanwegen de ynfiering fan de nije lockdown. Advokaat Bart Maes fynt de lockdown "een klap in het gezicht" en "een drama voor winkeliers, restauranthouders, hoteliers en studenten", en dêrom is er nei de rjochtbank stapt.

Maes stie al earder tsjinoer de lânsadvokaat yn Den Haag, doe't it coronatagongsbewiis ynfierd waard. Dat koart pleit hat hy ferlern, om't de rjochter sei dat er him ôfhâldend opstelle woe by de beoardieling fan nije maatregels.

It freget enerzjy en fearkrêft om it nijs fan de nije lockdown te ferwurkjen, seit psycholooch Anneke Hol fan GGZ Fryslân. We kinne ússels neffens har in pear fragen stelle om derfoar te soargjen dat we de hoop net opjouwe. "Wat wol ík hjir mei? Wat fyn ík hjiryn belangryk? Wat fyn ik ek alwer leuk om te dwaan?"

Se jout it advys om nijsgjirrich te bliuwen nei jinsels en nei hoe't in oar de dingen sjocht, want dêr sit ferbining yn. "Wat telt no swierder? Mei dit ús útinoar driuwe of kinne wy ek in wei om corona hinne fine yn it kontakt?"

Bywurkingensintrum Lareb hat oant 1 desimber fan dit jier mear as 17.000 meldingen krigen fan menstruaasjesteurnissen nei coronafaksinaasjes, melt de NOS.

Melders jouwe oan dat de menstruaasje nei in faksinaasje oars ferrint as foarhinne. De measte meldingen giene oer heftigere menstruaasjes (sa'n 4500 kear), menstruaasjes dy't letter wiene (3200 kear), ûnregelmjittige menstruaasjes (3000 kear) en bloedferlies tuskentroch (3000 kear). Ek krige Lareb meldingen fan bliedingen nei it menoskoft.

Meldingen waarden like faak nei de earste as nei de twadde prik dien. De measte meldingen kamen fan froulju dy't faksinearre binne mei it Janssen-faksin.

Neffens Lareb is it noch te betiid om fan in ferbân te sprekken tusken de faksinaasje en de menstruaasjesteurnissen. Ek sûnder faksinaasje kinne steurnissen foarkomme, bygelyks troch ynfeksjes, sykten of stress. Dochs slút it sintrum in ferbân net út.

Fan it tal coronagefallen yn Amsterdam is hast de helte, 48 persint, in besmetting mei de omikronfariant. Dat meldt de GGD op basis fan sifers fan moandei.

Jaap van Dissel fan it RIVM sei tiisdei dat de omikronfariant no ferantwurdlik is foar 10 oant 15 persint fan de besmettingen. De ferwachting is dat omikron foar jannewaris yn it hiele lân dominant wêze sil.

Gemeente Ljouwert komt mei in fiifde regeling foar organisatoaren yn de evenemintesektor, foar de perioade oant en mei desimber 2022. It giet om de 'tijdelijke regeling subsidie coronaschade evenementen'.

Oanfregers krije subsydzje as sy sjen litte kinne dat se fan 1 septimber 2021 oant en mei 31 desimber 2022 finansjele skea oprûn ha. Der kin maksimaal 10.000 euro oanfrege wurde. Undernimmers yn de kultuersektor kinne dit oant en mei 31 desimber 2022 dwaan.

GGD Fryslân makket in XXL-priklokaasje yn it WTC yn Ljouwert, om safolle minsken as mooglik in boosterprik jaan te kinnen. Kommende moandei giet de lokaasje iepen. Der kinne 11.000 prikken deis set wurde.

"We wolle sa gau as mooglik de boosterkampanje op gong sette", seit Nils van Mourik fan de GGD oer de faksinaasjelokaasje yn Ljouwert."We sille hjir op in nije wize faksinearje. Dan kinne we úteinlik sa'n 16 minsken de minút prikke."

Alle winkels en foarsjenningen dy't yn de earste lockdown ticht wienen, binne dat no ek wer. Utsein de biblioteken; se meie dit kear gewoan iepen bliuwe en klanten ûntfange. Se binne neffens it regear essinsjeel. En dat hiene se eins sels net ferwachte.

"We binne der hiel wiis mei", seit Wilma Quarré. "It fielt as erkenning. Klanten binne ek bliid dat we iepen binne, foar in krantsje of bakje kofje." Se ha in digitale passanteteller om te sjen hoefolle minsken oft binnen binne. Yn de byb kinne minsken ek help krije mei digitale saken lykas in coronatagongsbewiis op it digitale ynrinsprekoere.

AstraZeneca wurket mei de universiteit fan Oxford oan de produksje fan in faksin tsjin de omikronfariant fan it coronafirus. "Vaccins op basis van het adenovirus (zoals die gemaakt zijn door Oxford/AstraZeneca) zouden in principe kunnen worden gebruikt om sneller op een nieuwe variant te reageren dan sommigen zich eerder hebben gerealiseerd", seit ûndersykslieder Sandy Douglas in Oxford yn The Financial Times.

Pfizer/BioNTech en Moderna seinen earder al te wurkjen oan faksins tsjin de omikronfariant. Moderna hopet begjin takom jier mei klinyske proeven te begjinnen.

It wurkjende libben fan in soad mbo'ers is fanwegen corona hektysk begûn. Hast de helte fan de krekt ôfstudearden hie yn 2020 mear wurkstress as foar de coronakrisis, meldt it CBS. Foaral yn de soarch wie de druk grut. In part moast mear wurkje mar ek in part koe dreger oan wurk komme om't ûnder oare kapsalons ticht wienen.

Wolkom by it liveblog fan woansdei 22 desimber oer de ûntwikkelingen oangeande it coronafirus yn Fryslân. Us liveblog fan juster neilêze kin hjir.