De toan fan Jan Koops: "Ontspoord kapitalisme"

Et eerste was et ni'jsbericht dat in et Zuudwesten van oonze perveensie een kleine duzend eigeners van staokaravans heur onderkommen opdoeken moeten, omreden d'r dure luxe - zonuumde lodges veur in et plak kommen.

De knusse minisaemenleving van meensken die weken aachter mekeer bi'j heur staokaravan zitten te lezen of te puzzelen, wodt inruild veur yuppen mit geld die d'r even een weekaende of midweke tussenuut willen en vanuut de dure lodges uutstappies maeken zullen in de perveensie. Lichtkaans kommen ze alliend mar naor heur lodge om d'r slaopen te kunnen.

D'r bin jaorplakhoolders bi'j die al dattig jaor op etzelde plak, laowe zeggen: heur twiede woonplak, heur vri'je tied deurbrengen, naor de kapper gaon en de bosschoppen doen.

En dan moej' nao zoe'n lange tied mar zien daj' argens aanders een plak vienen kunnen waor ie je thuus vulen zullen. Et komt veur die meensken daele op een verhuzing, mit alle emosies die daorbi'j te passe kommen.

Kiek, ie kun vanzels zeggen dat de meensken altied al weten hebben dat dit een risiko was. Wi'j weren daor vuuftien jaor leden al es veur waorschouwd. Jaorliks zatten wi'j een tal weken in zoemerhusies op de Veluwe of in de Aachterhoeke of Braobaant.

Doe we es keken hoevule we daor jaorliks veur op et klied leggen mossen, doe dochten we d'r over en kope zoe'n husien om et te verhuren in de weken dawwe zels thuus zatten. "Kiek uut", zee de ooldste zeune doe, "kiek uut, want ie kopen al et zoemerhuus, mar aj' de grond niet d'r bi'j kopen kunnen dan loop ie grote risico's."

As netaoris wus hi'j waorover hi'j et hadde. As zoe'n vekaansiepark failliet gaot of overneumen wodt of aandere plannen het, dan hi'j gien enkele zekerhied meer over jow eigen zoemerhuus.

Even nao et bericht over de vekaansieparken in Zuudwest Frieslaand las ik een bericht over de verkiezings in Berlien. En dan doel ik niet op de verkiezings veur de Bondsdag. Nee, toegelieke mit díé verkiezing konnen de Berlieners ok stemmen over een referendum om zonuumde 'vaastgoedreuzen' te onteigenen.

Krekliek as in Amsterdam en aandere steden in Nederlaand is d'r grote huzekrapte in Berlien; en kreliek as bi'j oons preens Bernhard in Amsterdam de priezen van de huren opdrieft, zo is dat ok in Berlien et geval deur die vaastgoedreuzen. Alliend bin die in Berlien tig keer groter.

D'r bin perti'jen bi'j die meer as 100.000 huzen hebben in die stad. En een bedrief uut Zweden stookte de aovend veur de verkiezings de boel nog es even op, deur an te kundigen dat ze krek weer 14.000 huzen opkocht hadden in Berlien. Kiek, aj' et mit die reuzen vergelieken, dan is oonze preens een Klein Doempien.

Mar goed. De uutslag van et referendum was dat de meerste Berlieners vunnen dat et grootgrondbezit anpakt wodden moet. En dan bedoelen ze ok écht grote vaastgoedreuzen, want in et referendum gong et alliend mar over et onteigenen van perti'jen die meer as 3000 huzen hebben in Berlien.
In tetaol zol de overhied dan een kleine 240.000 huzen overnemen moeten.

Dat zal trouwes nog een hiele toer wodden. De perti'jen die de meerderhied vormen in Berlien, die bin diels tegen et veurstel, krekliek as de burgemeester. Ok zol d'r een omstreden wet an te passe kommen moeten om et juridisch goed veur mekeer te kriegen. Mar hier is toch, om de titel van et leste boek van oold-CDA-menister van Sociaole Zaeken mar es even te numen, spraoke van Ontspoord kapitalisme?

Now , et wodt ingewikkelder aj' weten dat pensioenfoonsen vaeke de belangriekste vaastgoedbezitters binnen. Wi'j kun dan wel te hoop lopen tegen kleine huzemelkers as preens Bernhard, mar wi'j gaon ok tekeer as oons pensioenfoons as grote vaastgoedreus - te min rendement krigt waordeur wi'j minder uutkeerd kriegen zullen.

Et onteigenen van die pensioenfoonsen zol him dan ok as een boomerang tegen de veurstemmers van et referendum keren kunnen.

D'r is, donkt mi'j, mar iene oplossing om dit soorte van uutwassen veur te kommen en dat is et vaastestellen van maximaole huurpriezen en bescharming van de huurders, ok die van jaorplakken op vekaansieparken. Lichtkaans is et dan es oflopen mit de spekelaosie mit huzen.