Simmerblog: Simmer yn Lollum en Waaksens

Piet Twijnstra is de âldste ynwenner fan Waaksens. Hy makket einekuorren. "It is hobbywurk, dat mei ik graach dwaan."

Twijnstra hat it der mar drok mei. En no't Arjen der is, duorret it noch langer. "As der ien komt, hâld ik direkt op."

De âlde Twijnstra is net de iennige ynwenner fan Waaksens dy't einekuorren makket. Watze Anne Postma docht it ek. Hy is 12. "Myn fiskmaat begûn der oer, en ik woe it wol in kear besykje."

Ien jier lyn moast de tsjerke eins tichttimmere wurde. In groep Lollumers is by mekoar kaam, en hat in plan makke. Se wolle dat der wenningen yn komme.

"In pear dingen kamen by mekoar", seit Sjoerd van der Kuur. "Der koe net fierder boud wurde, fanwege de stikstofbeperkingen. Mar jongelju wolle it hûs wol út. En hjir yn tsjerke is wol romte. Wy tinke dat hjir seis 'units' yn komme kinne.

"We wolle it oargel, de preekstoel, de ruten en de âlde banken bewarje. Dan kinne we miskien ek wol subsydzje krije."

Oer oardel jier soe it klear wêze moatte, mar foar dy tiid moat der noch wol in fergunning komme. En jild. Der soe in miljoen euro op it kleed komme moatte.

We hiene de útslach noch net meld... It waard in opstekker foar de wrâldkampioen: Marten Wallinga fan Waaksens wint de 'damynterlân' fan dûmny Liuwe Westra út Lollum.

Der wurdt goed foar ús soarge yn Waaksens!

It sjocht der net út as in damboerd, seit Arjen Bosselaar. Der grutte kloppet, mar der steane strepen en letters op. Arjen hat gelyk. It is de achterkant fan in damboerd, dêr't er tsjinoan sjocht.

It is al in âld damboerd, mar miskien wol net it âldste. De mannen sykje mear âlde damboerden, om út te finen hoe âld oft it Frysk damjen is.

Marten Wallinga moat jûn yn Harns wêze, omdat er dan spilet op it WK Frysk Damjen. No is er yn de Thomastsjerke oan de Buorren.

Walinga komt fan Waaksens. Hy is wrâldkampioen Frysk damjen. Dit is in apart soarte fan damjen. Dêrby meist ek rjochtút slaan.

Op it WK stiet Walinga mei 2-0 foar, dus de striid fan no, tsjin Dûmny Liuwe Westra fan Lollum, liket net hielendal earlik, Mar de striid is noch net dien. Letter folget de útslach.

Hjirûnder it resept foar Lollumer Stip, foar twa persoanen, sa't Rinnie it makket. Lollumer Stip is in sjerpsaus dy't lekker is oer potstro. "Mei spekjes", seit Rinnie.

De stip stiet net alle wiken op tafel, seit Rinnie. "Sa mâl giet it net, mar myn man is wol leafhawwer. As we it in skoftke net hân ha, freget hy derom. Ik fyn it sels ek wol lekker, mar ik freegje der net om."

De earste kear dat har man de stip seach, wist er noch net wat er der mei oan moast. "Ik tink, we moatte earst mar ierdappels mei griente ha, en dêrnei de Lollumer stip mar. Mar doe't ik it preau, fûn ik it hearlik."

"Rinnie makket altyd in hiele protte, mar ik mei noait de panne leech meitsje. Har sus Sippy moat ek wat ha. dy is der ek sljocht op. En my meie se der nachts foar wekker meitje. Ik fyn it hearlik!

Lollumer Stip is in sjerpsaus dy't meastal iten wurdt by potstro. "Mei in bêste klodder saus, en spekjes deroerhinne, is it it lekkerste", seit Rinnie Dijkstra. "Dan priuwe je de brij hast net mear."

"It is in stevich miel", seit Rinnie. "Ik ha it foar it earst preaun doe't ik wurke yn in soarchsintrum yn Tsjom, dêr stie it op it menu. Doe moast ik der foar gean. De kok sei: Do bist in Lollumer, do moast de Lollumer stip priuwe. En it foel my net ôf.

De 87-jierrige Knilles Rusticus is hikke en tein yn Lollum. "Wy hawwe hjir in prachtige tiid belibbe. Salang't it goed is, bliuwe je hjir. It is de mienskip", sa seit er.

Rusticus wit in soad te fertellen oer Lollum, ek oer de Twadde Wrâldoarloch. "Ik bin fan 1934, dus ik haw de oarloch meimakke as bern. Op dat stuit merke je it suver net. Mar ús âlden sieten der wol mei. Wy wisten net oars as dat it sa gie. Mar wy hawwe de razzia hjir wol meimakke."

Rusticus wit ek noch dat der Ingelske jagers delkamen. "Yn Frjentsjer wie in ôfwargeskut, sy hawwe doe twa fleantugen oansketten. Dy binne hjir yn de omkriten delkaam. Dêr wiene wy as bern daalks by, fansels."

De Grifformearde tsjerke, de Greidhoeke Katedraal, wie net allinne in Godshûs yn de oarloch. "As de Dútsers kamen naaiden de jonges út de buert út. Dan giene sy hjir ûnder de preekstoel lizzen, ûnder in lûk. It wie foar de feiligens, want dêr waarden sy net fûn: de Dútsers kamen net yn de tsjerke."

It doarp siet doedestiids fol mei ûnderdûkers. "Lollum wie it 'Ingelske doarp'. It wie in fersetsgebiet. Yn eltse buorkerij siet wol in ûnderdûker, as it der net mear wiene. It wie ek de tiid fan it ferset fan dûmny Knoppers: dy hat der alles oan dien om fan Lollum út minsken út Amsterdam te helpen."

It is de fiifde wike fan Simmer yn Fryslân! Omrop Fryslân docht acht wiken lang ferslach fan alle simmerske aktiviteiten en sport yn Fryslân. Wy strike del yn ferskate doarpen en stêden. Freed binne de twillingdoarpen Lollum en Waaksens oan bar!

Oerdeis is alles te folgjen op de radio, mei ferskate bydragen yn alle programma's. Online is it ek te folgjen yn dit simmerblog mei bydragen en foto's. Om 17.15 oere, en dêrnei yn de werhelling, is Simmer yn Fryslân mei it doarp fan de dei op telefyzje te sjen.

Tiisdei wiene wy yn Hylpen. Alles noch efkes neilêze? Dat kin hjir.