Bildtse klei als podium voor vluchtelingen
Asielzoekers en Bilkerts lieten dit weekeinde zien dat kunst kan verenigen en groepen dichter bij elkaar kan brengen. Het slotdeel van het vierluik over het community art project Haring & hummus.
Tekst en video: Kirsten van Santen
De avondzon strijkt langs de aardappelplanten en bedekt het Bildtse landschap onder een adembenemende gouden waas. Een Syrische familie tuurt om zich heen. Aardappelen? Waar dan? Nee hoor, geen aardappel te bekennen. Een Bildtse voorbijganger, net als de Syriërs deelnemer aan de voorstelling De kloof van het project Haring & hummus, houdt even halt en wijst. Kijk! Hier, onder de grond! Daar groeien de aardappelen. Snapt u? Men knikt. Aha. En samen wandelen ze voort, over de Bildtse klei.
Haring & hummus is een community art project van Janneke de Haan en Geartsje Postma waarbij vluchtelingen van het asielzoekerscentrum in Sint Annaparochie en de plaatselijke bevolking de krachten bundelen. De theatrale wandeling is onderdeel van De Reis, een project van Culturele Hoofdstad 2018.
Samen met azc-bewoners en dorpelingen uit St. Anne stelden De Haan en Postma een theatrale wandeling van het azc naar het dorpscentrum samen, een tocht vol multiculturele verrassingen, performances, muziek en lekker eten. Het publiek werd op die manier dichter bij de realiteit van het leven als vluchteling in Nederland gebracht, en de vluchtelingen kwamen in contact met Bilkerts.
De Haan en Postma verrichtten knap werk: de azc-bewoners zetten dit weekeinde imponerende performances neer, hier en daar geflankeerd door plaatselijke musici en zangers. Ontroerend was het ‘We shall overcome’ dat in de voormalige ‘pannenkoekenkerk’ klonk, koddig en lief het openingslied van een groep kinderen en uiterst smakelijk waren de hapjes die tot slot in de plaatselijke snackbar werden geserveerd. Men viel er, kort na zonsondergang, op aan.
Voor zowel vluchtelingen als voor de Bilkerts was het een verrijkende ervaring – het contact werd op prijs gesteld en alom vroeg men zich verbaasd af ‘waarom dit niet vaker is gebeurd’. Het azc ging in januari 2003 open.
Maar die herhaling komt er, bezweert regisseur De Haan na afloop van de eerste voorstelling. Dit concept – het samen bouwen aan een voorstelling – gaat ze proberen vaker uit te voeren, bij andere asielzoekerscentra in Nederland. Kunst kan mensen verenigen, en dat is hard nodig.
Het eerste zaadje lijkt al geplant. Een delegatie van de adviesgroep voor het nog te bouwen azc in Harlingen liep dit weekeinde mee met de theatrale wandeling en was onder de indruk. ,,Hier kunnen we een voorbeeld aan nemen’’, klonk het.