Coronanieuws 1 juni: Volle terrassen, gezellig druk volgens Veiligheidsregio

Het bramenfestival Brommels in de Noordelijke Friese Wouden gaat dit jaar niet door. Maar de organisatie roept inwoners van de regio op om in het vierde weekeinde van augustus toch de Wouden te ontdekken. Maar dan wel met digitale activiteiten. Er zijn ook tientallen weilanden open voor bramenplukkers. Mennen moeten zich wel houden aan de plukregels en de coronamaatregelen die dan nog gelden. Brommels viert volgend jaar haar tienjarig bestaan. De organisatie hoopt dat het feest dan weer op de gewone manier gehouden kan worden.

Het is deze Pinkstermaandag gezellig druk, rondom in Fryslân, en dat levert geen problemen op. Dat zegt de Veiligheidsregio Fryslân. Die krijgt vanuit alle gemeenten het bericht dat de drukte goed beheersbaar is. De terrassen zijn dan wel geopend, maar dat zorgt niet voor lange rijen mensen die een plaats zoeken. En mensen houden zich ook goed aan het afstand houden, zegt Veiligheidsregio Fryslân.

In Eastermar kwam het initiatief om van een centrum een groot terras te maken. In Zuid-Limburg werden oude kabelhaspels gekocht, die mooi als tafel kunnen dienen. Maandagochtend werd alles met vereende krachten op z'n plaats gezet

Het Noord-Nederlands Orkest presenteert maandag een minifilm online: The way to the New World. In die film is de symfonie Uit de Nieuwe Wereld te horen van de componist Dvorák. Ook zijn beelden te zien van musici, helemaal alleen op het platteland. Het NNO wil met de film laten zien hoe het leven is veranderd door de coronacrisis. Het orkest wil een boodschap meegeven, maar dan wel een die nog niet voor iedereen duidelijk is, omdat we niet eerder weten hoe de nieuwe wereld eruit zal zien, dan dat er een vaccin tegen het coronavirus is. Het NNO komt met opzet maandag met de film, omdat er vandaag weer een stip aan de horizon gezet is, omdat een aantal maatregelen verruimd is.

De noordelijke bewoners van Nederland ondervonden eind mei minder stress en zorgen dan bij de piek van het coronavirus. Dat komt naar voren in een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, waar wekelijks 50.000 mensen werd gevraagd naar hun gemoedstoestand.

Waar de ondervraagden in april nog slecht sliepen en bang waren om hun baan te verliezen, was dat eind mei een stuk minder.

Het onderzoek wordt gedaan om te kijken wat de impact van een langdurende crisis op de mentale gezondheid is. De deelnemers aan dit onderzoek doen al bijna 15 jaar mee aan het langlopende onderzoeksprogramma Lifelines. Daardoor is er over hen veel informatie verzameld.

Lifelines zal de komende 10 jaar informatie blijven verzamelen over de deelnemers. Dan zal ook blijken wat de langdurende gevolgen van de coronacrisis zijn.

Het officiële aantal doden door het coronavirus in Nederland is opgelopen tot 5.962. In het afgelopen etmaal heeft het RIVM zes nieuwe meldingen van sterfgevallen ontvangen. In ziekenhuizen in Nederland zijn negen nieuwe patiënten opgenomen vanwege het coronavirus. Daarmee loopt het totale aantal op naar 11.744.

Er zijn de afgelopen 24 uur geen nieuwe coronasterfgevallen bijgekomen in Fryslân gemeld. Dat meldt GGD Fryslân. Er zijn twee nieuwe positieve tests bijgekomen.

Veel restaurants, café's, theaters, musea, bioscopen, enz. hebben zich de afgelopen tijd suf gedacht over hoe ze hun terrassen weer vorm moesten geven en daar hard naartoe gewerkt. Dat moment is nu aangebroken. De horeca in Nederland is maandagmiddag 12.00 uur weer open gegaan.

Bekijk hier hoe dat er uit ziet rondom in de provincie.

Het Lemster Dickens Festijn gaat dit jaar niet door. Het winterspektakel wordt pas in december gehouden, maar de organisatie heeft nu al de stekker uit de editie van 2020 getrokken. Er zou teveel onzekerheid zijn over de maatregelen.

Normaal zouden de voorbereidingen deze zomer weer beginnen. De organisatie zal nog kijken of ze wat anders kunnen organiseren in december, om toch een Dickens-sfeer in het dorp te brengen.

Veel mensen trokken dit weekeinde naar de Waddeneilanden. Sinds maandag is in het openbaar vervoer, dus ook op de veerboten, een mondkapje verplicht. Verslaggever Auke Zeldenrust nam poolshoogte bij de veerterminal op Vlieland. Niet iedereen was daar te spreken over het gebruik van mondkapjes.

Onderstaande foto's zijn gemaakt bij de terminal van Rederij Doeksen op Vlieland. "Het is een beetje aan de zotte kant. Als je hierheen gaat, hoef je 'm niet op, maar als je teruggaat wel. Maar als dit iedereen een goed gevoel geeft, moeten we er niet over zeuren", zegt een man.

Ook een andere man vindt het overbodig. "Ik vind het flauwekul, zeker op het bovendek. Maar goed, we houden ons aan de regels." Een jonge in een groep studenten vind het ook wat apart. "Het is schijnveiligheid. Het voelt een beetje vreemd, maar we houden ons netjes aan de wetgeving."

Een vrouw op de terminal: "De mondkapjes zijn van een zodanige kwaliteit, dat houdt niks tegen. Maar als het andere mensen veiliger doet voelen, vind ik het prima." Een andere mevrouw: "Ik heb geen idee of het helpt, maar als het de voorschriften zijn, vind ik het niet zo erg om te volgen." Net elkenien fynt de mûlkapkes komfortabel sitten: "Het is heel warm en je ademt je eigen adem in. Dat is niet fijn."

Over een uur is het zover: dan gaan de terrassen weer open. Grand Café Stationsplein in Oosterwolde is er ook al klaar voor. De tafels en stoelen staan op flinke afstand van elkaar en op flyers is uitgelegd hoe mensen kunnen bestellen.

Er wordt al druk gefietst voor de Fietselfstedentocht. Niet op de weg, maar virtueel. Berber Bergsma doet dat bijvoorbeeld vanuit huis, Sander de Kraak heeft de fiets in de voortuin neergezet.

Veel mensen maken maandagochtend direct gebruik van de mogelijkheid om een afspraak te maken voor een coronatest. De gratis afsprakenlijn ging om 08.00 uur open en sindsdien is het erg druk. "We zien dat er nu heel veel gebeld wordt met 0800-1202. Probeert u het op een later moment nog eens als u nu lang moet wachten", vraagt de GGD.

Tot nu toe hebben zes mensen in Fryslân gebeld met de speciale coronaline. Mensen kunnen sinds maandagochtend bellen met dit telefoonnummer voor een coronatest. Ze moeten dan wel klachten hebben die wijzen op het virus. In Fryslân lijkt de drukte dus niet mee te vallen. In totaal worden er nu elf mensen getest, vijf van hen waren dit weekeinde al in beeld. De mensen krijgen morgen uitslag van hun test.

Mensen die er niet direct doorheen komen, hoeven zich volgens de GGD geen zorgen te maken. "We lezen dat bellers, vanwege de drukte, vrezen niet deze week voor een afspraak in aanmerking te komen. Wij hebben heel veel ruimte beschikbaar om iedereen die belt, te testen."

Na een wekenlange sluiting gaan vandaag de terrassen, restaurants en bioscopen in Nederland weer open. Mensen moeten wel anderhalve meter afstand houden, en dus zijn er minder plekken beschikbaar dan voor de coronacrisis. Dat vraagt veel organisatie. En dus wordt er nu nog hard gewerkt om alles klaar te maken. Verslaggever Hayo Bootsma was in Eastermar. Het dorp wordt van 1 juni tot 1 september één groot terras.

"It Breed wordt ingericht als dorpsterras en ook bij Meerzigt realiseren we een terras. We zijn druk bezig met de voorbereidingen", vertelt Eelke Hoekstra. In het dorp lopen veel mensen met grote houten kabelhaspels, die speciaal uit zuid-Limburg gehaald. "Die hebben een doorsnee van 1,40 meter en worden gebruikt als coronaproof setjes op ons dorpsterras." Ook komen er zogenaamde barriers, grote betonnen blokken, waarmee het dorpsterras kan worden afgesloten.

"Het is geweldig hoe enthousiast mensen hier zijn. Het zijn allemaal vrijwilligers die meehelpen om het terras in te richten. Vijftig kabelhaspels worden nu naar het dorp gerold, onder begeleiding van verkeersregelaars. We hopen dat het vanmiddag om 12.00 uur al vol zit. We proberen er op deze manier toch een mooie zomer van te maken en dat iedereen de gelegenheid krijgt om elkaar te ontmoeten."

Jongeren hebben in het bos bij St.-Annaparochie, tegen de coronamaatregelen in, een feestje gehouden. Toen ze werden betrapt, gingen ze ervandoor. Ze vergaten echter hun fiets mee te nemen...

Door de coronacrisis zijn meer kwetsbare leerlingen 'ontdekt', zegt ruim een kwart van de leraren en leerlingbegeleiders in het basis- en voortgezet onderwijs. Dat blijkt uit een landelijke enquête van het onderzoeksprogramma De Monitor (KRO-NCRV) en DUO-onderwijsonderzoek & Advies.

De Monitor peilde de mening onder 600 leraren en ruim 700 zorgcoördinatoren en intern begeleiders in het basis- en voortgezet onderwijs, twee maanden na de sluiting van de scholen half maart. Door onderwijs op afstand tijdens de coronacrisis heeft 26 procent van de docenten meer zicht gekregen op kwetsbare leerlingen. Het gaat om gemiddeld drie leerlingen per school, in de vier grote steden, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht is dat vier.

Van de zorgcoördinatoren in het voortgezet onderwijs heeft 31 procent meer kwetsbare scholieren in beeld gekregen. In de vier grote steden gaat het volgens hen om gemiddeld elf leerlingen per school, in de rest van Nederland gemiddeld zeven leerlingen.

Scholen zijn daarnaast niet tevreden over de samenwerking met instanties als Jeugdzorg, politie en wijkteams, zo blijkt uit de enquête.

Iedereen die klachten heeft die aan het coronavirus doen denken, kan vanaf maandagochtend 0800-1202 bellen. Via dat telefoonnummer kunnen mensen een afspraak maken voor een coronatest, ook wie maar milde verschijnselen heeft.

Het kabinet wil mensen die besmet zijn met het virus sneller opsporen. Dan kan het zo nodig gerichte maatregelen nemen en hoeft niet weer de hele samenleving te worden stilgelegd. Daarom komt iedereen die hoest, snottert, benauwd is, koorts heeft of minder ruikt of proeft vanaf 1 juni in aanmerking voor een test.

De gratis afsprakenlijn is zeven dagen per week open van 08.00 uur 's ochtends tot 20.00 uur 's avonds. Wie in aanmerking komt voor een test, kan "in principe" de volgende dag al terecht. Binnen 48 uur volgt de uitslag.

De GGD'en, die verspreid door het land ruim tachtig 'teststraten' hebben ingericht, zetten zich schrap voor een stormloop de komende dagen. Daardoor kan het in het begin langer duren om een afspraak te maken en getest te worden, zegt het ministerie van Volksgezondheid. Het departement onderstreept dat het geen zin heeft om een test af te nemen bij mensen die geen klachten hebben. De uitslag zou dan onbetrouwbaar zijn.

Wie het virus onder de leden blijkt te hebben, moet twee weken thuisblijven. Ook huisgenoten krijgen dat dringende verzoek. De GGD spoort ondertussen mensen op met wie de zieke in nauw contact is geweest en zou kunnen hebben besmet. Hun wordt eveneens gevraagd twee weken thuis te blijven, en het te melden als ze ziek worden.

Na het uitbreken van de corona-epidemie was Nederland, anders dan veel andere landen, spaarzaam met tests. Daar komt langzamerhand verandering in.

Nu de coronamaatregelen langzaamaan worden versoepeld, komt er een eind aan de vlogserie 'Berjochten út it hert'. Negen weken lang hebben 32 Friezen uit de hele provincie videodagboeken bijgehouden. Ze lieten zien wat voor effect corona heeft op hun leven, want iedereen beleeft de coronatijd op zijn of haar eigen manier. Zaterdag waren de laatste vlogs te zien.

We stoppen ook met de dagelijkse liveblogs over het coronavirus. Sinds de eerste coronabesmetting in Fryslân, op 10 maart 2020, hebben we bijna iedere dag een liveblog bijgehouden met het laatste coronanieuws. Ze werden miljoenen keren bekeken.

Omrop Fryslân volgt het nieuws over de coronacrisis nog steeds op de voet, en als daar aanleiding toe is, komt er weer een liveblog. Maar voorlopig is dit het laatste coronaliveblog.

Goedemorgen en welkom bij dit liveblog, met het laatste nieuws over het coronavirus. Vandaag gaat de horeca weer open, en mondkapjes zijn nu verplicht in het openbaar vervoer.

Over de mondkapjes:

In de horeca gelden ook nieuwe regels: