"Aanblik Friese havensteden gaat veranderen: lege kades of alleen polyester jachten"
De aanblik van de Friese havensteden verschraalt als de bruine zeilvloot het niet redt. Dat is de angst van charterschippers. Gemeentebesturen maken zich er ook zorgen over. Het zou een drama zijn voor de toeristische economie.
Aart Puper is bestuurslid van de vereniging Bruine Zeilvaart Harlingen en eigenaar van twee oude zeilschepen. Johan Moen is ook schipper en eigenaar van twee oude zeilschepen. Beide liggen ze al maanden aan wal.
De mannen doen klusjes, maar ze hebben geen idee wanneer er weer met groepen gevaren kan worden. De nieuwe protocollen die nu uitgegeven zijn door het ministerie verbeteren de situatie volgens hen niet.
Het varen met kleinere groepen kan niet uit, zeggen de schippers. De anderhalvemetereconomie is heel moeilijk toe te passen op de krappe schepen die met groepen de Wadden of het IJsselmeer bevaren.
Verslaggever Simone Scheffer maakte een lange reportage met Aart Puper en Johan Moen
Een bijkomend probleem is dat er sinds 2018 een streng beleid is gekomen voor historische schepen. Ze moeten een certificaat hebben en aan strenge normen voldoen om in de vaart te blijven. De keuring is streng en kost veel geld, ook door de investeringen die gedaan moeten worden om aan de eisen te voldoen.
Nu er geen inkomsten zijn, zullen veel schipper dat niet kunnen betalen. Als het certificaat echter verlopen is en het schip niet op tijd gekeurd is, kan het schip niet opnieuw een certificaat krijgen. Dan mag het nooit meer varen.
De kades zullen leeg zijn of gevuld met polyester jachten met aluminium masten. Wat zie je liever?
Dat heeft niet alleen gevolgen voor de eigenaars, maar ook voor de steden waar de schepen liggen. Ze hebben dan geen waarde meer, en verdwijnen uit de havens. In een groot deel van de gevallen zullen ze 'op de schroothoop' belanden, volgens Puper en Moen.
"De kades zullen leeg zijn," zegt Moen, "of gevuld met polyester masten. Wat zie je liever?
De schippers hebben een petitie gemaakt om steun te krijgen. Die is intussen meer dan tienduizend keer getekend. Friese en Nederlandse gemeentebesturen zullen het Rijk benaderen met een brief over de situatie en de schade voor de economie en de historie van de steden.
Volgens Puper is gemeente Harlingen, dat een aantal bruine zeilschepen in de havens heeft liggen, zich bewust van het gevaar van het verlies van de vloot. Ze proberen te helpen door nu geen havengeld te vragen.
Voor de langere termijn hebben ze nu de regering gevraagd om steun voor de vloot. Een gemeente als Harlingen heeft volgens Puper zo'n 11 miljoen euro per jaar aan inkomsten door de vloot. Dat zullen ze dan kwijtraken, maar de havens en dus het karakter van de stad zullen ook aangetast worden. De gemeenten vragen daar ook aandacht voor bij de regering.
De schipper hopen dat dat wat oplevert. Anders ziet de toekomst er niet al te fleurig uit. Ze hebben grote zorgen en slapen er slecht van.
Want ook al is er straks misschien wat meer ruimte, de groepen die ze voor corona hadden, zullen waarschijnlijk minder snel een reis met een oud zeilschip boeken, en de anderhalvemetereconomie vraagt teveel aanpassingen.
"Ik hoop dat ik het volhoud tot het eind van het jaar," zegt Aart Puper, "maar als ik straks de rente en aflossing moet betalen, dan gaat het hard. Zo simpel is het."
