Coronanieuws 20 mei: Leeuwarder terrassen vanaf 1 juni weer open

Hoe is het om als verslaggever van Omrop Fryslân te werken in coronatijd? Johanna Brinkman laat in haar vlog zien hoe ze een reportage maakt op anderhalve meter afstand.

In de afgelopen 24 uur zijn er wereldwijd ongeveer 106.000 nieuwe besmettingen met het coronavirus gerapporteerd bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dat is het hoogste aantal in één etmaal sinds de uitbraak begon. Dat heeft WHO-voorzitter Tedros Adhanom Ghebreyesus woensdag bekend gemaakt.

Volgens hem is twee derde van de nieuwe besmettingen vastgesteld in slechts vier landen. "We hebben nog een lange weg te gaan in deze pandemie", zegt hij op een persconferentie. De voorzitter maakt zich vooral zorgen over de verspreiding van het virus in armere landen.

Mike Ryan, hoofd van het noodprogramma van de WHO, voegde daaraan toe dat wereldwijd het aantal besmettingen binnenkort meer dan 5 miljoen is. "Een tragische mijlpaal", zo zei hij.

Gerald van den Belt hoopt maandag antwoorden te krijgen van de KNVB-directie. De directeur van SC Cambuur zit nog met veel vragen. Hij is door het voetbalbond uitgenodigd, samen met collega Ard de Graaf en de directie van De Graafschap, om te praten over de promotie- en degradatiesoap.

Na de uitspraak van de rechter in het kort geding, dat Cambuur en De Graafschap verloren, kwam KNVB-directeur Eric Gudde met een uitnodiging aan beide clubs. Eén van de zaken die Van den Belt op de tafel wil leggen, is financiële compensatie. "Het is duidelijk dat wij een financieel belang hebben en dat wij vinden dat er behoorlijk schade is berokkend aan de club."

De provincie trekt 250.000 euro uit om de culturele sector te steunen. De kwart miljoen is een aanvulling op het geld dat het Rijk beschikbaar stelt. Toch ligt de hoofdverantwoordelijkheid voor de coronasteun aan cultuur bij de landelijke overheid, vindt gedeputeerde Sietske Poepjes.

Het gaat om steun voor de grotere instellingen, zoals schouwburgen en grote musea. Het Rijk stelt 30 miljoen euro beschikbaar voor de regio. De voorwaarde is dat regionale overheden geld bijleggen.

Vanaf 1 juni om 12.00 uur mogen de horecaterrassen in de gemeente Leeuwarden weer open voor bezoekers. Om de bestaande horeca-ondernemers te steunen, heeft de gemeente besloten het zo eenvoudig mogelijk te maken om een tijdelijk terras te openen of een bestaand terras tijdelijk uit te breiden. Daarbij blijft het belangrijk dat mensen rekening met elkaar houden en met de richtlijnen van het RIVM, meldt de gemeente.

De brandweer van Vlaams-Brabant-West waarschuwt op Facebook over brandgevaar bij desinfecterende handgels. Daar zit namelijk alcohol in, waardoor ze ontvlambaar zijn. Het bericht is intussen van Facebook verwijderd, omdat de discussie hierover uit de hand liep. De brandweer raadt wel aan om voorzichtig te zijn.

Het Terhernster Veer is woensdagochtend weer begonnen met varen. De vaarroute van 12 minuten gaat van Terherne over het Prinses Margrietkanaal naar de jachthaven Terzoolsterzijl en weer terug. De pont vaart 's ochtends 10.00 uur tot 's avonds 18.00 uur. Daarvoor zijn alle vereiste coronamaatregelen genomen, meldt het plaatselijk belang van Terherne.

Er mogen maximaal zes passagiers mee die op met stickers aangegeven plekken moeten staan, zodat ze zich aan de anderhalve meter afstand kunnen houden. Ook bij het wachten moeten passagiers op afstand van elkaar blijven. Er zijn desinfectiemiddelen aanwezig en betalen is contactloos.

Studenten van de Friese Poort krijgen hun diploma dit jaar in een drive-in. De geslaagde studenten kunnen met de auto het schoolplein oprijden voor de uitreiking. Er zal een toespraak worden gehouden, waarna de studenten naar voren worden geroepen voor een felicitatie en het in ontvangst nemen van hun papiertje.

Het schoolplein zal feestelijk worden aangekleed en er is muziek, net als bij een gewone uitreiking. Voor de studenten die niet met de auto kunnen komen of die geen auto hebben, wordt de uitreking omgedraaid: de school komt met de auto naar hen toe voor de uitreiking.

In Súdwest-Fryslân mogen horeca-ondernemers de terrassen vanaf 1 juni tijdelijk uitbreiden. Dat meldt de gemeente. Op terrassen geldt geen limiet voor het aantal bezoekers, als ze zich maar aan de anderhalve mterregel houden. De gemeente Leeuwarden komt met een soortgelijke maatregel.

Ondernemers hoeven geen extra vergunning aan te vragen, zegt de gemeente. Dat scheelt tijd en voorkomt extra kosten. De uitbreiding moet wel aan een paar voorwaarden voldoen. Zo moeten de hulpdiensten er altijd goed langs kunnen. Daarom moet de uitbreiding wel bij de gemeente worden aangevraagd. Het gaat om een tijdelijke maatregel, tot uiterlijk 1 oktober.

Over het uitbreiden van de terrassen in Leeuwarden wordt later vandaag meer bekend.

RIVM-directeur Jaap van Dissel zegt dat nog onduidelijk is wat het effect is van het versoepelen van de coronamaatregelen. "We nemen per 1 juni een risico", is zijn conclusie. Er wordt nog gewerkt aan volgsystemen en onderzoeken, die naar verwachting nog niet klaar zijn op die datum. "Maar alles bij elkaar opgeteld, hebben we er vertrouwen in."

Van Dissel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu praatte de Tweede Kamer bij over de laatste stand van zaken. Hij zei dat de druk van het virus duidelijk aan het afnemen is en dat bijna alle landen op dit moment ongeveer dezelfde versoepelingen doorvoeren.

Van Dissel verwacht dat er in elk geval tot 2022 kleinere of grotere "veenbranden" zullen plaatsvinden, waarbij het aantal besmettingen weer oplaait.

Een groentekweker in de gemeente Waadhoeke heeft een waarschuwing gekregen, omdat het personeel niet goed werd beschermd tegen het coronavirus. Dat meldt de inspectie SZW. Er werken zo'n 100 mensen bij het bedrijf.

De inspectie had meerdere meldingen gekregen over het bedrijf. Toen inspecteurs langskwamen, bleek dat de richtlijnen van het RIVM niet werden gevolgd. Dat begon al bij het inklokken: alle werknemers moesten 's ochtends in één keer door een smalle gang naar de grote hal lopen. Dat had in kleine groepjes gemoeten. En medewerkers hingen jassen en tassen op in een kleine kleedkamer. Er waren geen maatregelen om te voorkomen dat daar teveel mensen tegelijk waren.

Onder het werk en in de pauze hielden veel mensen zich niet aan de anderhalve meter afstand. "Ook hier worden zij niet aangesproken door de werkgever", zegt de inspectie. Die eist nu dat de werkgever maatregelen neemt. "Hij heeft een zorgplicht voor zijn werknemers en moet dus zorgen dat de werknemers zich aan de richtlijnen (kunnen) houden."

In totaal zijn er de afgelopen weken meer dan duizend meldingen binnengekomen over mogelijke overtredingen, zegt de inspectie. In de meeste gevallen komen werkgevers in beweging als er telefonisch contact wordt opgenomen. Bij de kwekerij in de Waadhoeke was dat niet zo.

De inspectie heeft nog geen boetes uitgedeeld.

Scholieren die binnen een straal van 8 kilometer van hun middelbare school wonen, moeten lopend of fietsend naar school komen, of zich laten halen en brengen door hun ouders. Het is in principe niet de bedoeling dat ze gebruikmaken van het openbaar vervoer. Daar heeft het onderwijs afspraken over gemaakt met de overheid en vervoersbedrijven.

Leerlingen die verder dan 8 kilometer van hun school wonen, worden ook opgeroepen "zoveel mogelijk" te fietsen of zich te laten brengen met de auto. Voor alle leerlingen die echt zijn aangewezen op het ov, wordt het vervoer nog "nader uitgewerkt". Scholen moeten inventariseren om welke leerlingen het gaat en op welke dagen zij naar school gaan. Vervolgens kunnen ze afspraken maken met de regionale vervoerder.

In de handreiking staat ook dat schoolbestuurders moeten kijken of het mogelijk is om een kind een fiets te geven als die er geen heeft.

Het theater De Koornbeurs in Franeker vraagt het publiek om tafels en stoelen. Daarmee wil het theater de filmzaal omtoveren naar een zaal met een gezellige sfeer, nu er straks maximaal 30 mensen in mogen. "We willen er een feestje van maken", zegt theaterdirecteur Titia Huisman.

Het is niet de bedoeling dat mensen massaal stoelen en tafels naar Franeker brengen. Dat is 'organisatorisch gezien niet handig', zegt het theater. Wie een stoel of tafel ter beschikking wil stellen, kan dat doen via Facebook.

Eerder zei Huisman al dat het moeilijk zou worden om met het beperkte bezoekersaantal uit de kosten te komen. "Ik heb geen idee hoe wij op deze manier een rendabele voorstelling moeten organiseren. WIj zullen hard moeten nadenken over wat de opties zijn."

Op dit moment wordt de Tweede Kamer bijgepraat door deskundigen van het RIVM, van de Nederlandse Zorgautoriteit, en van de GGD. Het gaat onder andere over de exitstrategie en groepsimmuniteit.

De VVV van Terschelling verwacht grote problemen voor het toerisme, als de capaciteit van de veerboten van Rederij Doeksen in de zomer niet verhoogd wordt. Het bootvervoer naar de Waddeneilanden wordt vanaf 1 juni uitgebreid naar 40 procent, maar dat is volgens de lokale ondernemers te weinig om genoeg toeristen naar het eiland te krijgen. De VVV wil daarom de bruine vloot inzetten om toeristen te vervoeren.

De directeur van rederij Doeksen heeft eerder gezegd dat er niet zomaar meer mensen op de boot passen. "Ik kan natuurlijk dat bovendek wel vol zetten met mensen, maar wat als het gaat regenen? Dan hebben we een acuut een probleem in de salon."

Een kleine cafébaas in Harlingen is blij met de de versoepeling van de coronamaatregelen, maar de anderhalvemetersamenleving ziet hij niet zitten. "Die dertig personen, dat is een mooi getal, maar het wordt niet direct gezellig daardoor. Anderhalve meter is een eind weg. Mensen willen bij elkaar zien, met elkaar praten. Daar zie ik wel een bedreiging,"

Zijn café zit aan de Noorderhaven en kijkt uit op aanlegplekken voor de watersporters. Het heeft geen terras en mag van de gemeente ook geen terras op straat hebben de komende tijd. Contact daarover met de gemeente Harlingen leverde tot nu toe niks op. Dat er dus weer dertig mensen naar binnen mogen is voor de baas dus een uitkomst.

Sinds het begin van de metingen, in 203, is het nog nooit voorgekomen dat de werkloosheidscijfers in één maand tijd zo hard omhoog zijn gegaan. Het aantal mensen met een betaalde baan baalde in april mei 160.000 naar 8,9 miljoen.

Bij jongeren was de daling met meer dan 100 duizend het grootst. Het aantal werklozen was in april 314 duizend. Dat is een toename met 41 duizend, onder wie 25 duizend jongeren. Dat meldt het CBS.

Het CBS meldt ook dat het vertrouwen van consumenten in april een historische deuk opliep. In mei neemt het consumentenvertrouwen verder af en komt uit op -31. Consumenten oordelen fors negatiever over het economisch klimaat in de afgelopen 12 maanden.

Met -31 ligt het consumentenvertrouwen in mei ver onder het gemiddelde over de afgelopen twintig jaar (-5). Het vertrouwen bereikte in januari 2000 de hoogste stand ooit (36). Het dieptepunt werd bereikt in maart 2013 (-41).

Mogelijk is in Nederland voor het eerst een mens door een dier besmet met het nieuwe coronavirus. Het gaat om nertsen, zo heeft minister Carola Schouten (Landbouw) bekendgemaakt. Uit nieuwe resultaten van een lopend onderzoek op nertsenbedrijven is volgens haar aannemelijk dat één medewerker van een bedrijf geïnfecteerd is door een met corona besmette nerts.

Ook blijkt uit dat onderzoek dat nertsen Covid-19 kunnen hebben zonder ziekteverschijnselen te tonen. Het RIVM stelt dat het risico dat mensen buiten de stal worden blootgesteld aan het virus nog steeds verwaarloosbaar is. Het RIVM concludeerde eerder dat alle lucht- en stofmonsters buiten de stal bij herhaalde metingen geen virus bevatten.

Bekend was al dat huisdieren Covid-19 kunnen hebben. Het ging om de hond van een coronapatiënt, die antistoffen had wat erop duidt dat het beestje besmet was. Ook bij drie katten, die leefden op een van de nertsenhouderijen waar corona was geconstateerd, werden antistoffen gevonden.

Het risico dat mensen besmet kunnen raken door hun huisdier, blijft volgens het ministerie klein. Het advies van het RIVM blijft om huisdieren binnen te houden als mensen in het huishouden coronaklachten hebben en het dier ook ziek is.

We beginnen deze dinsdag zoals altijd met ons radioprogramma Fryslân fan 'e Moarn. De presentatie is in handen van Hans Koster en de column komt van schrijver Willem Schoorstra. Dit zijn de belangrijkste onderwerpen van deze uitzending, die tot 9.00 uur duurt:

Goedemorgen! Het is woensdag 20 mei. Welkom bij dit liveblog over het coronavirus. Dit was het belangrijkste nieuws van dinsdag:

Het liveblog van dinsdag nog eens lezen? Dat kan hier.