Coronanieuws 19 mei: Kabinet vervolgt verdere verruiming vanaf 1 juni

Ook de komende tijd moeten we in Fryslân heel goed de coronamaatregelen op blijven volgen. Dat zegt voorzitter van Veiligheidsregio Fryslân Sybrand Buma in reactie op de aankondiging van het kabinet de coronamaatregelen verder te versoepelen. "Je kan het niet vaak genoeg zeggen. Juist in deze fase dat het fijn is dat we weer meer kunnen", zegt Buma.

De versoepeling van de coronamaatregelen kan de komende tijd doorgaan. Dat hebben premier Rutte en minister De Jonge zojuist bekendgemaakt op de persconferentie over het coronavirus. Dat betekent dat de routekaart van het kabinet uit de intelligente lockdown vervolgd kan worden.

De aangekondigde versoepelingen kunnen doorgaan. Dat hebben premier Rutter en minister De Jong net bekendgemaakt op de persconferentie over het coronavirus. Dat betekent dat de routekaart van het kabinet uit de 'intelligente lockdown' vervolgd kan worden.

Omrop Fryslân heeft dinsdagavond om 19.00 uur een extra editie van Fryslân Hjoed. Eerst wordt de persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge live uitgezonden. Daarin zal duidelijk worden welke maatregelen het kabinet zal nemen aangaande de aanpak van het coronavirus. Aansluitend praat presentator Arjen de Boer met voorzitter Sybrand Buma van Veiligheidsregio Fryslân over wat de besluiten betekenen voor Fryslân.

De extra uitzending is te bekijken via deze link.

De basisscholen mogen vanaf 8 juni weer helemaal open. Dat is één van de maatregels van het kabinet die al uitgelekt is. Schoolbestuurder Albert Helder van Proloog is verbaasd door het besluit. "We zijn nu pas vanaf 11 mei bezig. Ze willen het nu eerst goed monitoren, maar het is maar een korte tijd. Ik had eigenlijk gehoopt en verwacht dat we dit dus eerst zouden doorzetten", aldus Helder.

Cambuur en De Graafschap zullen volgende week maandag in gesprek met de KNVB over een compensatieregeling, nu de clubs niet naar de eredivisie promoveren. Dat meldt de NOS.

KNVB-directeur Eric Gudde zal met de algemeen directeuren Ard de Graaf (Cambuur) en Hans Martijn Ostendorp (De Graafschap) in Zeist praten over financiële tegemoetkoming.

Het kabinet gaat ervan uit dat basisscholen vanaf 8 juni weer helemaal opengaan. Dat zeggen bronnen uit Den Haag tegen de NOS na een bericht in de Telegraaf. Sinds 11 mei gingen basisschoolkinderen maar de helft van de tijd naar school, maar dat wordt nu dus verruimd. Een voorwaarde is wel dat vast komt te staan dat het echt veilig is om de scholen helemaal open te doen.

De maatregel is één van de versoepelingen die het kabinet bekend zal maken in de strijd tegen het coronavirus.

Aan het systeem waarmee het RIVM de verspreiding van het coronavirus in de gaten houdt, de zogenoemde Infectieradar, werken intussen 30.000 mensen mee, met of zonder klachten. Met name nu de coronamaatregelen stapje voor stapje worden versoepeld, is het van belang dat nog meer mensen zich aanmelden, zo zegt het instituut. Het RIVM zou het liefste zien dat er meer dan 100.00 mensen meedoen.

De bestrijding van het virus lijkt, afgaande op de cijfers, succes te hebben. Maar hoe meer mensen aan de radar meedoen, het liefst zo verspreid mogelijk over het hele land, hoe eerder en beter een eventuele opleving van het virus kan worden opgespoord en aangepakt . Er zijn veel mensen die bij milde klachten naar de dokter gaan, dus via de weg komt over die mensen geen informatie.

Deelnemers aan de radar geven één keer per week door of zij in de afgelopen zeven dagen koorts hebben gehad. Ook als mensen geen klachten hebben, melden ze dit.

De Infectieradar begon in maart met 22.000 deelnemers. Er kunnen maximaal 150.000 mensen aan meedoen. Potentiële deelnemers krijgen eerst vragen over hun achtergrond en daarna elke week een e-mail of ze klachten hebben en welke dat zijn.

Het aantal coronapatiënten op de intensive care's is gedaald tot 293. Dat zijn er dertig meer dan op maandag. Dat meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. De intensive care-afdelingen behandelen intussen 523 mensen met andere aandoeningen. Dat is 46 meer dan op maandag.

Op de ic's in Nederland liggen 291 patiënten. Dat zijn er 29 minder dan een dag eerder. In Duitsland worden nog twee Nederlanders met het coronavirus behandeld, één minder. Op de verpleegafdeling van ziekenhuizen liggen 933 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat is een toename van 24.

Ook in de gehandicaptenzorg worden de coronamaatregelen versoepeld. Dat meldt de NOS. Zo komt er een ruimere bezoekregeling en zal de dagbesteding weer opstarten.

Vanaf komende maandag kunnen twee vaste bezoekers bij kinderen en jongeren in instellingen op bezoek. Vanaf 1 juni kan elke cliënt dagbesteding volgen. Op uiterlijk 15 juni moet elke klant bezoek kunnen ontvangen.

En vanaf 1 juli moeten er met elke cliënt die dat wil afspraken zijn over logeren buiten de instelling.

Het Grut Frysk Diktee gaat dit jaar niet door. Het dictee was eerder, vanwege de uitbraak van het coronavirus, verplaatst van 21 april naar 16 juni. Nu echter duidelijk is geworden dat er na 1 juni ook nog geen samenkomsten en evenementen met meer dan 30 mensen gehouden kan worden, heeft de organisatie besloten het dictee niet door te laten gaan.

De mensen die zich al geplaatst hadden voor de finale van het dictee, zijn in 2021 zeker van een finaleplek.

Een groep studenten van het Friesland College heeft een glossy gemaakt voor ouderen die in deze coronatijd bijna geen contacten meer hebben. In het blad staan allemaal gedichten, puzzels en plaatjes. En er staan ook persoonlijke berichten in van de studenten aan de ouderen, om ze een hart onder de riem te steken. Het begon als een schoolopdracht van de zorgstudenten voor het vak omgangskunde, maar de studenten waren er zo enthousiast over dat ze in hun vakantie verder zijn gegaan. Omdat de opdracht zo goed uitpakte, heeft het Friesland College vijfhonderd exemplaren van het tijdschrift laten drukken. Die worden verspreid in verschillende zorginstellingen.

Het RIVM heeft 21 nieuwe meldingen gekregen over gestorven coronapatiënten. Daarmee is het officiële Nederlandse dodental van de pandemie gestegen tot 5715. Van deze mensen was met een test vastgesteld dat ze besmet waren met het coronavirus.

Het werkelijke aantal overledenen is hoger, omdat lang niet iedereen wordt getest. Bovendien worden sterfgevallen soms pas dagen later doorgegeven. De afgelopen weken lag het sterftecijfer op dinsdagen vaak iets hoger dan de rest van de week, omdat de GGD'en in het land vaak op maandag doorgeven aan het RIVM hoeveel mensen in het weekend zijn overleden. Maandag meldde het RIVM 14 sterfgevallen.

Ziekenhuizen hebben 34 nieuwe coronapatiënten opgenomen. In totaal hebben sinds de uitbraak in Nederland 11.613 mensen in ziekenhuizen gelegen omdat ze het virus hadden opgelopen.

Een deel van de groep asielzoekers met corona, die vorige week van het azc in Sneek moest verhuizen naar Zoutkamp, mag weer terug. Het gaat om mensen die bij de eerste testronde in het azc met het virus besmet bleken te zijn. Zij zijn genezen en niet meer besmettelijk en hoeven daarom niet meer in isolatie, meldt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).

De nationale parken It Drents-Friese Wold, de Alde Feanen en Schiermonnikoog vieren deze zondag de Europese dag van het Nationale Park online. Normaal had dat met evenementen zullen zijn, maar dat kan nu niet vanwege de coronacrisis. De dag is in het leven geroepen om mensen te wijzen op het belang van de natuur, onder andere voor onze eigen gezondheid. Op de Europese dag van het nationale park kun je viruteel op natuurexcursie. En er is ook een quiz.

De politie in Leeuwarden heeft maandagmiddag een 24-jarige man aangehouden omdat hij een vrouw in het gezicht had gespuugd. De vrouw werkt bij een instelling aan de Eewal en werd daar door de man zonder vaste woon-of verblijfplaats bespuugd. De vrouw heeft aangifte gedaan tegen de man voor belediging en mishandeling. Om zeker te zijn dat de man niet besmet is met het coronavirus, moet de man ook meewerken aan een coronatest.

De ondernemers op Terschelling en Vlieland moeten op korte termijn met Rederij Doeksen in gesprek om te kijken welke oplossingen er zijn voor de beperkte vervoerscapaciteit. Dat vindt Aukje de Vries, die voor de VVD in de Tweede Kamer zit. "Capaciteit is wel een pijnpunt", zegt Aukje de Vries. "We hebben veel gesprekken gehad met ondernemers op de eilanden. De problemen zijn groot. Het lijkt mij vooral goed dat beide partijen snel in overleg gaan om te kijken welke oplossingen wel mogelijk zijn."

De Leeuwarder hogeschool NHL Stenden heeft een plan opgesteld om nog voor de zomer een deel van de studenten weer op school te krijgen. Maar om grote aantallen gaat dat niet perse. Er wordt gedacht aan zo'n tien procent van het totaal.

De FNP-fractie in de gemeente Leeuwarden vindt het een slechte zaak dat de gemeenteraad weer fysiek wil samenkomen. Nu de coronamaatregels langzaamaan worden versoepeld, is de fractievoorzitters gevraagd om elkaar op één locatie te ontmoeten, bijvoorbeeld in WTC Expo of Neushoorn. De meeste partijen zien dat wel zitten. Er moet nog officieel worden gestemd, maar de FNP vindt het heel onverstandig en zegt dat er bovendien een verkeerd signaal wordt afgegeven. "Voor die aantal weken tot het reces maakt dat ook niet meer uit. Informatieve delen kunnen wij prima thuis vlogen, maar voor besluitvorming kunnen wij er niet bij zijn. Daar hoeft de hele fractie dan ook niet bij aanwezig te zijn."

De wachttijden bij het ziekenhuis MCL in Leeuwarden kunnen oplopen tot wel drie maanden. Dat geldt voornamelijk voor orthopedie, KNO en oogheelkunde. De behandelingen hebben een tijd stilgelegen vanwege het coronavirus en alle niet-spoedeisende zaken zijn toen uitgesteld. Ook al kunnen ze bij het MCL nog niet op volle kracht aan het werk, zaak is wel om de wachtlijsten zo snel mogelijk weg te werken. "We hebben een hele periode patiënten niet kunnen zien", vertelt Marit Wagenaar. Zij is unithoofd van het centrum orthopedie van het MCL. "Sinds half mei zijn wij de zorg weer aan het opstarten, maar dat moet natuurlijk met inachtneming van de coronamaatregelen."

Israël versoepelt tijdelijk de plicht vanwege het coronavirus om mondkapjes te dragen door de hittegolf die het land teistert. Zo mogen scholieren tijdelijk de bescherming in de klas afdoen. De plicht is ook teruggedraaid voor alle openbare plekken, maar op bijeenkomsten moeten de mondkapjes wel gewoon worden gedragen. De hittegolf gaat gepaard met temperaturen tot 40 graden Celsius. De strijd tegen het virus is belangrijk, maar ook de hittegolf kan gevaarlijk zijn, verklaarde minister van Volksgezondheid Juli Edelstein. De hoge temperaturen blijven naar verwachting tot en met donderdag aan, daarna zakt het kwik.

Zanger Syb van der Ploeg en oud-Elfstedentochtwinnaar Henk Angenent stappen komende donderdag, op Hemelvaartsdag, op de fiets om samen de Elfstedentocht te fietsen. In alle steden brengen ze een bezoek aan een verzorgingstehuis. "Wij willen deze kwetsbare groep heel graag een hart onder de riem steken. Juist deze mensen hebben het zwaar in deze tijd, nu ze maar weinig contact kunnen hebben met hun familie", zegt Van der Ploeg. "Maar ook hun families en het zorgpersoneel verdient een duwtje in de rug."

GGD Fryslân meldt vanaf deze week niet meer alle dagen de cijfers over de nieuwe besmettingen en aan COVID-19 overleden mensen. Aanleiding is dat de cijfers nu alle dagen heel laag zijn. GGD Fryslân geeft alleen nog een overzicht op maandag, woensdag en vrijdag. Vrijdag brengt GGD Fryslân een weekbericht met een uitleg om zo de trend van die week te beschrijven. Mochten de dagelijkse cijfers veranderen, dan past GGD Fryslân de publicatiemomenten weer aan.

Het kabinet moet bij het coronabeleid niet alleen kijken naar ziekenhuisbedden, maar ook naar gezonder leven. Daartoe roepen onderzoekers van TNO en het Leids Universitair Medisch Centrum op in Trouw. Volgens de wetenschappers is juist een gezonde leefstijl belangrijk om complicaties bij een virusinfectie te voorkomen. Zij pleiten voor meer aandacht en geld voor bevordering van een gezonde leefstijl, onder meer om de schade bij een eventuele tweede of derde golf te beperken.

Wat precies de invloed is van gezond leven op het verloop van Covid-19, is niet bekend. Maar aanwijzingen dat gezonde voeding, voldoende bewegen en goede nachtrust effect hebben, zijn er wel. Bij veel patiënten onder de 70 zijn gezondheidsproblemen als hoge bloeddruk, diabetes en hart- en vaatziekten de reden dat zij in het ziekenhuis of op de ic belanden. Juist deze aandoeningen zijn met leefstijl te genezen én te voorkomen, stellen de onderzoekers in een notitie die ook wordt gesteund door Vereniging Arts & Leefstijl, AMC, Radboud UMC, Menzis en Kenniscentrum Sport & Bewegen.

Theaterregisseur Janneke de Haan zoekt andere manieren om in de coronatijden toch aan theater te werken. In haar vlog laat ze zien hoe ze aan het wandelen is en tegelijk repeteert voor een nieuwe voorstelling.

De coronacrisis treft niet alleen de winkels in de steden, maar ook die op het platteland. In het noorden van Fryslân staan winkeleigenaren te popelen om weer klanten te ontvangen. Mensen kunnen hier binnenkort weer bij de Noord-Friese Winkeltjesroute langs. De eigenaren van de bij de Noord-Friese Winkeltjesroute aangesloten winkeltjes en ateliers hebben verschillende maatregels genomen, zodat klanten er coronaproof kunnen neuzen. Dorian Hofker van servieswinkel 'Bij de Pastorie' in Reitsum: "De ondernemers hebben posters op de ramen om te wijzen op de coronamaatregels, desinfectiemiddel staat klaar en er staan strepen op de grond. Alles om de maatregels te garanderen."

President Trump van de Verenigde Staten zegt dat hij een antimalariamiddel gebruikt tegen corona, terwijl hij niet met het virus is besmet. Op een persconferentie zei Trump dat hij het middel al anderhalve week gebruikt.

Waar moet je naar toe als je toch op vakantie wilt naar het buitenland, maar je Frankrijk en Spanje wilt mijden vanwege de coronacrisis? Willem van Houten uit Leeuwarden heet wel een idee: hij organiseert avontuurlijke motorvakanties in de bergen van Georgië. En dat loopt lekker. Omrop Fryslân belde met de WHO en die bevestigt dat de aanpak van het coronavirus in Georgië goed verloopt en als voorbeeld kan dienen voor andere landen.

De horeca mag niet eerder dan 1 juni opengaan en dan pas vanaf het middaguur. Het kabinet neemt dinsdag het advies hierover van de veiligheidsregio's over, melden ingewijden maandagavond aan het ANP. Het kabinet kondigde eerder aan dat onder meer de horeca vanaf 1 juni beperkt open kon gaan als het coronavirus voldoende in bedwang is. Dinsdag besluit het kabinet volgens ingewijden dat ook de andere aangekondigde versoepelingen doorgaan, zoals de beperkte opening van musea, culturele instellingen en het voortgezet onderwijs. Omrop Fryslân zendt dinsdagavond om 19.00 uur de persconferentie live uit en spreekt aansluitend in de studio verder met onder andere Sybrand Buma, voorzitter van Veiligheidsregio Fryslân.

De online conferentie Vonketon heeft verschillende concrete ideeën opgeleverd. Dat is maandagavond duidelijk geworden bij de presentatie van de uitkomsten live op YouTube. Zo is er een plan om op 26 juni een diner te organiseren voor iedereen met producten uit de eigen streek. En een concept voor een app die mensen kan helpen om de eigen omgeving te verduurzamen. Volgens Heleentje Zwart van de organisatie hoeven mensen niet lang te wachten op de concretisering van sommige ideeën. "Wachten is er niet bij en iedereen kan meedoen", zegt ze enthousiast.

We beginnen deze dinsdag zoals altijd met ons radioprogramma Fryslân fan 'e Moarn. De presentatie is in handen van Hans Koster en de column komt van schrijver Willem Schoorstra. Dit zijn de belangrijkste onderwerpen van deze uitzending, die tot 9.00 uur duurt:

Ondernemers op Terschelling en Vlieland hebben een boze brief gestuurd aan Rederij Doeksen. Zij vinden dat directeur Paul Melles van Doeksen veel te weinig boten naar de eilanden laat varen. Sinds een paar dagen krijgen hoteleigenaars veel annuleringen binnen, omdat de boten vol zitten en de toeristen niet meer op de eiladen kunnen komen. Meer capaciteit is er niet vanwege de coronamaatregelen, zegt Doeksen. Corine de Groot van de ondernemersvereniging Vlieland zegt dat ze vindt dat Doeksen niet creatief genoeg nadenkt, maar daar is directeur Paul Melles het niet mee eens...

Goedemorgen! Het is dinsdag 19 mei. Welkombij dit liveblog over het coronavirus. Dit was het belangrijkste nieuws van maandag;

Het liveblog van maandag nog eens nalezen? Dat kan hier.