Aantal verkeersdoden in Fryslân groeit weer

In 2019 zijn er in Fryslân 29 mensen omgekomen in het verkeer. Dat zijn er twee meer dan het jaar ervoor, toen er dus 27 personen omkwamen. Ook die 27 doden waren er meer dan het jaar daarvoor. In 2017 overleefden 26 mensen in onze provincie een verkeersongeluk niet. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Over een lange periode gezien daalt het aantal verkeersdoden in Fryslân, en ook in Nederland als geheel, al heel lang. Sinds 1996 worden de aantallen bijgehouden volgens criteria die vandaag de dag nog steeds gehanteerd worden. In dat jaar kwamen in Fryslân 71 mensen om in het verkeer. In heel Nederland waren dat er in dat jaar 1.251. Vorig jaar stierven 661 mensen bij verkeersongelukken in Nederland. Zowel in Fryslân op zich als in Nederland in zijn geheel is het aantal doden in de afgelopen 25 jaar dus ongeveer gehalveerd.
Sinds 2009 daalt het jaarlijkse aantal doden minder dan in de jaren ervoor. Terwijl het aantal doden daarvoor eigenlijk ieder jaar afnam, een enkele uitschieter daargelaten, ligt het aantal sinds 2009 in Fryslân rond de 30. Deze stagnatie geldt ook landelijk en bovendien neemt het aantal gewonden in het verkeer al jaren toe.

Streven naar nul

Zowel landelijk als in onze provincie worden allerlei maatregelen genomen om het aantal doden op de weg naar nul te brengen. In mei 2017 stemden de Provinciale Staten van Fryslân al voor een motie dat er gestreefd moet worden naar nul doden in het Friese verkeer. Ook het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft zich gecommitteerd aan een nul-streven. In december 2018 presenteerde minister Cora van Nieuwenhuizen het 'Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030' (SPV), waarin ambities zoals deze beschreven staan.
Streven naar nul lijkt misschien onbegonnen werk: hoe kun je nou élke dode voorkomen? Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) heeft het ambitieuze plan van het ministerie tegen het licht gehouden en schrijft dat ook de regering terecht de kanttekening maakt dat daadwerkelijk nul verkeersslachtoffers onrealistisch is.
Sipke van der Meulen van het Regionaal Orgaan verkeersveiligheid in Fryslân (ROF) vertelde vorig jaar dat je de nul toch als een stip op de horizon moet zetten; je moet blijven uitgaan van het idee dat iedere dode er één teveel is. Alleen zo kun je de beste maatregelen vormgeven.

Individuele keuzes

De ongelukken die je als overheid niet kan voorkomen zijn de ongelukken die voortkomen uit keuzes van individuen. Die keuzes kun je op zichzelf niet veranderen. Wel kun je ervoor zorgen dat verkeerssituaties zo min mogelijk aan de individuele weggebruiker worden overgelaten. Verkeerssituaties kunnen bijvoorbeeld aangepast worden op een manier dat er zoveel mogelijk duidelijkheid is voor de automobilist.
Een voorbeeld hiervan is de N359 in Fryslân. Op deze weg wordt gewerkt aan onder andere ongelijkvloerse kruisingen. Zulke kruisingen voorkomen dat een weggebruiker in een situatie komt waar hij zelf een inschatting moet maken of hij nog kan oversteken. Zo'n inschatting kan misgaan en tot een ongeluk leiden. Door die mogelijkheid weg te nemen kun je er dus voor zorgen dat de kans op een ongeluk kleiner wordt.
Een 'slimme kruising' in de N359 © Rintsje Zijlstra
Ook worden er op deze zogenaamde slimme kruispunten ingericht. Op deze kruispunten wordt met digitale borden aangegeven of er verkeer van links of rechts komt op het kruispunt dat men nadert. Zo hoef je als bestuurder dus niet zelf te bepalen of je af moet remmen en kun je in een constant tempo doorrijden als er geen kruisend verkeer is. zo kan de kans op een verkeerde inschatting weggenomen worden.
Gedeputeerde Avine Fokkens over de cijfers