Coronanieuws zondag 15 maart: Rechtbanken dicht en dubbel gevoel bij horeca

"Als we samen doen wat nodig is, kunnen we het coronavirus zeker de baas", zegt Sybrand Buma in een brief aan alle inwoners van Fryslân. Buma is voorzitter van de Veiligheidsregio Fryslân. "Het gaat ons wel tijd kosten. We moeten ons daarom instellen op een andere manier van leven dan we gewend zijn."

Sportbedrijf De Fryske Marren begint maandag met onderhoudswerkzaamheden aan het zwembad Swimfun in Joure. Het zwembad moet weken dicht, vanwege de coronamaatregelen. Die periode gebruikt de gemeente nu voor onderhoud en schoonmaak. Normaal gesproken laten zwembaden één keer in de drie jaar al het water weglopen, zodat er een grote schoonmaak kan plaatsvinden. Voor Swimfun zou dat pas in 2021 nodig zijn, maar door de maatregelen heeft het zwembad dat een jaar naar voren gehaald.

Dat de scholen vanaf maandag dicht zijn, betekent niet dat leerlingen vakantie hebben. Volgens de PO Raad werken scholen hard aan alternatieven. "Het zal natuurlijk anders zijn als dat kinderen in de klas zitten, maar scholen en de schoolbestuurders gaan plannen maken om de kinderen toch dingen aan te bieden", zegt vice-voorzitter van de PO Raad Anko van Hoepen. Scholen hadden weinig tijd om zich op de nieuwe maatregelen voor te bereiden. "De afgelopen weken was het vooral zaak om leraren voor de klas te houden en de scholen draaiende te houden. Voor andere dingen was geen ruimte. Maar er zullen zeker goede plannen komen. Leraren zijn ook al bezig met les geven via YouTube en ook kunnen bijvoorbeeld boekjes gekopieerd worden. Het is voor ons ook een prioriteit dat leerlingen toch hun eindexamen kunnen doen."

Nu de horeca zo plots haar deuren moest sluiten, blijven veel restaurants met een koeling vol eten zitten. Een daarvan is Eetcafe Het Leven in Leeuwarden. Het café zet maandag een deel van het eten op hun terras, waar mensen het gratis vandaan mogen halen. "Ophalen kan door mensen die wat minder bedeeld zijn en toch zin hebben in wat gezonde producten", schrijft het café. Het gaat om onder andere brood, groenten en vlees.

Vanaf maandag geen reguliere zorg meer bij tandartsen, maar alleen spoedeisende zorg. Dat is het advies van mondzorgkoepels KNMT, ANT, NVM en ONT hun leden als advies geven. Het is voor tandartsen onmogelijk om 1,5 meter afstand te houden van hun patiënten en daardoor kunnen ze het advies van de overheid niet naleven. De koepels willen dan ook dat de praktijken sluiten.

Voetbalbond KNVB roept profclubs op om stadions en trainingsfaciliteiten te sluiten. De bond volgt met dat besluit het advies van de overheid op. Donderdag liet de bond al weten alle wedstrijden in het betaalde voetbal tot 31 maart uit te stellen. Dat is intussen tot 6 april verlengd. De profclubs willen wel doorgaan met trainen, maar nu roet de bond op om ook daarmee te stoppen.

De rechtspraak heeft net besloten vanaf dinsdag 17 maart de rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges te sluiten. Urgente zaken gaan wel door. Er is vanaf dinsdag geen publiek meer welkom bij zittingen.

De maatregelen tegen het coronavirus hebben waarschijnlijk ook voor de rechtbanken gevolgen. Mogelijk worden zittingen uitgesteld. Op dit moment wordt er gezocht naar een oplossing voor zaken waar een wettelijke termijn voor staat. Waarschijnlijk wordt er maandag meer duidelijk.

Burgemeester Bert Wassink van Terschelling roept toeristen op om niet naar het eiland te komen. "Volle boten passen niet meer in het huidige beeld", zegt hij bij Terschelling TV. Meerdere eilanders hebben een initiatief om elkaar te helpen. In de Facebook-groep 'Mijn deur staat open op Terschelling' kunnen mensen aangeven of ze kinderen van zorgmedewerkers kunnen opvangen.

Het Linde College in Wolvega is net als alle andere scholen tot en met 6 april gesloten, maar het gebouw is maandag wel open voor medewerkers. Die bespreken dan hoe ze het de komende weken gaan aanpakken. Ze werken bijvoorbeeld aan andere onderwijs, zodat ze mogelijk vanaf dinsdag op afstand toch les kunnen geven.

De Koninklijke Horeca Nederland (KHN) heeft er begrip voor dat alle cafés en restaurants met het oog op de gezondheid dicht moeten, maar directeur Dirk Beljaarts snapt niet waarom alle zaken zondagavond om 18.00 uur al dicht moesten zijn. "Dat is toch wel een beetje gek. Om half 6 was de persconferentie en een half uur later moest alles leeg zijn. Ik roep alle horeca-ondernemers op het zo snel mogelijk te doen. Maar in een half uur is het niet te doen. Ik hoop ook niet dat ze daarop gaan handhaven, maar er een beetje coulant mee omgaan."

"Het staat als een paal boven water dat er veel faillissementen verwacht worden. Het baart ons daarom ook zorgen dat het pakket met maatregelen uitblijft. Er wordt geroepen dat er genoeg geld is, maar er moet per direct steun komen vanuit de overheid. Nu zijn de zorgen bij veel ondernemers groot."

KHN wil minimaal 5,1 miljard euro voor noodmaatregelen om horecaondernemers te ondersteunen.

Een overzicht van de nieuwe maatregelen van het kabinet:

Nu de maatregelen van het kabinet tot 6 april gelden, zijn er nog meer sportwedstrijden die de komende tijd niet doorgaan. Eerst waren alleen de wedstrijden tot 31 maart afgelast. SC Heerenveen zou op 4 april tegen Sparta spelen en SC Cambuur een dag eerder tegen Den Bosch. Die twee wedstrijden gaan dus ook niet door.

Bij een persoon die op de intensive care van het Leeuwarder ziekenhuis MCL ligt, is het coronavirus vastgesteld. Die persoon ligt nu aan de beademing.

De Friese horeca houden maandagochtend een crisisoverleg over de nieuwe maatregels. Dat zegt Corné van de Erve, voorzitter van de Koninklijke Horeca in Fryslân.

Scholen en kinderopvangcentra blijven tot 6 april gesloten. Horecagelegenheden moeten zondag vanaf 18.00u dicht. Hetzelfde geldt voor sportkantines, fitnessruimtes, seksclubs en coffeeshops, die ook tot 6 april gesloten moeten blijven.

Alle Nederlanders moeten daarbij, voor zover mogelijk, afstand van elkaar houden. Óók tijdens het boodschappen doen. "Als richtlijn kunt u anderhalve meter aanhouden", zegt minister Bruins.

Omrop Fryslân zendt om 17.30 de persconferentie uit van ministers Slob (Onderwiis) en Bruins (Volksgezondheid). Dat gebeurt live op radio, televisie en online.

De Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde wijkt af van de adviezen van het RIVM als het gaat om de bestrijding van het coronavirus. Tot 6 april doen ze nu alleen nog spoedbehandelingen bij mensen die geen coronavirus hebben.

Omrop Fryslân komt deze zondag met een extra uitzending van Fryslân Hjoed. Dat heeft te maken met de nieuwste ontwikkelingen rondom het coronavirus. In de uitzending komt het volgende aan bod:

De huisartsenpraktijk van Dronrijp annuleert de meeste afspraken en doet eerst geen laboratoriumonderzoek. Daarmee willen ze ervoor zorgen dat de acute zorg eerst kan doorgaan. Mensen mogen ook alleen medicatie ophalen als ze geen klachten hebben en er mag maar één persoon tegelijk naar binnen.

RTL Nieuws meldt dat ook alle horecagelegenheden eerst dicht blijven.

Alle scholen in Nederland blijven eerst dicht, om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Dat heeft het kabinet besloten na overleg met de organisaties in het onderwijs.

Minister Slob van onderwijs en Bruins van Gezondheid geven om 17.00 uur een persconferentie over het besluit.

Verschillende scholenkoepels in Fryslân hadden zelf al besloten om de deuren dicht te houden.

Een leerling uit de onderbouw van basisschool De Librije in Gorredijk heeft griepverschijnselen, nadat hij in contact is geweest met een coronapatiënt. Op dat moment was niet duidelijk dat die andere persoon besmet was met het virus. De leerling is met familie in thuisquarantaine gegaan. Het is niet duidelijk of de leerling het virus echt heeft, omdat de GGD geen testen meer uitvoert bij kinderen. Daarmee willen ze testkits bewaren. "Meerdere leden van dit gezien hebben op dit moment griepsymptomen na contact met de coronapatiënt en zijn op school geweest", schrijft het schoolbestuur aan de ouders.

De school werkt momenteel aan lesmethoden op afstand. Ze maken nog bekend hoe dat dan precies werkt.

De eerste twee coronapatiënten in Fryslân waren een man en een vrouw uit Gorredijk.

De Nederlandse topzwemmers zouden gisteren naar Drachten gaan, om daar in een oud klooster te trainen. Dat plan gaat niet meer door. Maurits Hendriks, de technisch directeur van sportkoepel NOC*NSF, besloot dat sportclubs alle faciliteiten moeten sluiten. "Wij kunnen ons niet onttrekken aan datgene wat er in de maatschappij gebeurt. Ik vind zelfs dat wij een voorbeeldfunctie hebben. Dan zijn halve maatregelen geen maatregelen. Vandaar dit besluit."

André Cats, de technisch directeur van het zwembond, geeft gehoor aan dit besluit. "Ik snap die beslissing. En dus gaan we weer verhuizen, terug naar huis. De zwemmers reageerden verslagen en verdrietig, ze worden nu heel hard geconfronteerd met het feit dat hun zwemseizoen en droom op een goede voorbereiding op de Olympische Spelen in rook opgaan. Maar ze zijn ook begripvol. Iedereen is onder de indruk van de hele situatie."

BasicFit sluit al hun sportscholen. Het bedrijf heeft in Fryslân drie vestigingen: in Leeuwarden, Drachten en Sneek.

Onderwijsgroep Elan, met scholen in het noordwesten van Fryslân, heeft ook besloten om de komende week alle scholen dicht te houden. "Om zowel leerlingen als medewerkers niet onnodig bloot te stellen aan mogelijk besmettingsgevaar, is dit besluit genomen", schrijven ze in een brief aan ouders en verzorgers. "Mocht het zo zijn dat u door dit besluit in de problemen komt met de opvang van uw kind, dan kunt u contact opnemen."

De onderwijsgroep zal nu nadenken over thuisonderwijs. Daarover komen ze in de loop van de komende week met meer informatie. Er vallen 21 basisscholen onder Elan. Die scholen staan in Hijum, Stiens (2), Ferwert, Hallum, St.-Annaparochie (2), St.-Jacobiparochie, Vrouwenparochie, Minnertsga, Franeker (3), Beetgumermolen, Berlikum, Deinum, Dronrijp, Marsum, Menaldum, Ried en Tzummarum.

Eerder besloten schoolgemeenschappen Arlanta, Noventa, PCBO Dantumadiel en ROOBOL al om de deuren van hun scholen dicht te houden tot 30 maart.

Zangeres Iris Kroes bracht dit weekend een bliksembezoek aan Australië. Ze was naar Perth gevlogen om op een cruiseschip op te treden. Het was de bedoeling dat ze een paar weken weg zou gaan, maar dat werden een paar dagen. Toch heeft ze alles uit haar tripje gehaald wat erin zat, zegt Kroes in een filmpje op Twitter. Kroes is intussen op de terugweg naar Fryslân.

De verkiezing van de Friese Onderneming van het Jaar is uitgesteld naar 16 juni. De finale stond gepland voor begin april, maar wordt nu verschoven in verband met het coronavirus. In de finale strijden drie Friese ondernemingen om de titel van 2020: Friesland Lease uit Drachten, Oreel Groep uit Hallum en Spinder Dairy Housing Concepts uit Drachten. De organisatie verwacht honderden gasten bij de verkiezing.

Dierentuin AquaZoo nabij Leeuwarden heeft de deuren gesloten. In overleg met de Veiligheidsregio wordt bekeken wanneer het park weer volledig of voor een deel open kan gaan. AquaZoo zegt dat het welzijn van de dieren niet in gevaar komt.

Alle scholen voor voortgezet onderwijs van Piter Jelles en Simon Vestdijk blijven in ieder geval tot en met woensdag dicht. Het college van bestuur van de grote scholengemeenschap met 15 vestigingen in het noorden van Fryslân heeft dit zondag besloten. De leiding komt daarmee terug op het besluit van zaterdag om in eerste instantie op maandag wel open te gaan. De school maakt een uitzondering voor de examenklassen. In totaal zitten er 6.000 leerlingen op de scholen.

Christelijke onderwijskoepel Noventa sluit vanaf maandag de deuren van al haar scholen. Het is een voorzorgsmaatregel in verband met het coronavirus. Ook de basisscholen van Arlanta, PCBO Dantumadiel en ROOBOL gaan dicht. Daarmee zijn alle basisscholen in Noordoost-Fryslân - dat zijn er 52 - vanaf maandag gesloten.

Harrie Steenstra van Noventa zegt: "Het is een moeilijke afweging, maar wij hebben onze verantwoordelijkheid genomen: het gaat om onze kinderen, het gaat om onze ouders, het gaat om onze medewerkers, en wij hebben gemeend om gistermiddag in gezamenlijkheid met de vier besturen deze beslissing te moeten nemen."

In Fryslân is één nieuw geval van besmetting met het coronavirus vastgesteld. Dat heeft de GGD net bekend gemaakt. Het gaat om een inwoner van gemeente De Fryske Marren: een man van in de 40. Hij zit in thuisisolatie met zijn partner, die niet getest zal worden. De GGD Fryslân is bezig met het uitvoeren van contactonderzoek. Het totaal aantal vastgestelde besmettingen in onze provincie staat nu op elf personen.

De boekenweek zou dit weekend al ten einde lopen, maar vanwege het coronavirus duurt het initiatief nu twee weken langer. De CPNB, de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, neemt dit besluit omdat ze vinden dat de boekenweek anders op een vreemde manier eindigt. De boekenweekgeschenken en het promotiemateriaal kunnen in de boekenwinkels blijven. De CPNB roept lezers op om hun boeken via het internet te bestellen.

De kerkdienst die momenteel door Omrop Fryslân live wordt uitgezonden op televisie, radio en online, wordt om 12.00, 14.00 en 16.00 uur herhaald. Mensen die de dienst gemist hebben of nog eens willen bekijken, kunnen de uitzending dan volgen op televisie. De dienst wordt gehouden in de Martinikerk in Franeker en heeft Sytze Ypma als voorganger. De organist is Jochem Schuurman. Op onze website is de kerkdienst ook te zien.

Strafrechtadvocaten willen dat alle rechtbanken en gerechtshoven in Nederland tot 1 april gesloten blijven. Die oproep doen ze aan de overheid. Ze vinden het gezondheidsrisico te groot om verdachten, advocaten, rechters en politie bij elkaar in dezelfde ruimte te hebben.

SC Heerenveen speelt vrijdag een oefenwedstrijd tegen Go Ahead Eagles en woensdag tegen Volendam. De wedstrijden zijn besloten en onder voorbehoud van verdere maatregelen. De spelers van Heerenveen trainen dit weekend niet, dat pakken ze maandag weer op.

Het kabinet voert zondagmiddag een spoedoverleg met de Federatie Medisch Specialisten (FMS). Deze federatie van medici deed zaterdag een oproep om alle scholen in Nederland te sluiten. Daardoor is de druk op het kabinet om de scholen dicht te doen toegenomen. Vier basisonderwijskoepels in Fryslân hebben zaterdag al besloten hun deuren voorlopig dicht te houden en ook in het Friese middelbaar onderwijs zijn steeds meer scholen die met ingang van maandag tijdelijk geen les meer geven. Ook hbo-scholen en universiteiten geven voorlopig geen colleges meer.

In verband met het coronavirus vervallen in Fryslân de komende weken bijna alle kerkdiensten. Om de Friezen toch een kerkdienst te laten beleven, zendt de Omrop zondag om 10.00 uur live een dienst uit. Deze dienst komt vanuit de Martinikerk in Franeker, met als voorganger dominee Sytze Ypma en organist Jochem Schuurman. Een deel van het Kwartettekoor werkt ook aan de dienst mee. Bij de speciale kerkdienst zijn geen kerkgangers aanwezig. De live-uitzending is te volgen op televisie, radio en online.

Goedemorgen, natuurlijk houden we jullie op deze zondag ook weer op de hoogte over het coronavirus in Fryslân. In dit liveblog vermelden we het laatste coronanieuws.