Coronanieuws woensdag 11 maart: Man in Drachten (78) heeft coronavirus; GGD schakelt over op het Nederlands

Omrop Fryslân kan niet naar België reizen om Michel Vlap te bezoeken. In het kader van de Wedstrijd van de Week zou daar een reportage gemaakt worden over de Sneker, maar door het coronavirus heeft Anderlecht dat contact veboden.

In Brussel, de stad waar Vlap voetbalt, zijn alle evenementen die binnen zijn en meer dan 1000 toeschouwers trekt afgelast. Of de competitieronde in België zondag doorgaat is nog niet duidelijk. Anderlecht speelt een belangrijke wedstrijd tegen Sint Truiden.

De competitiewedstrijd vrijdagavond in de eerste divisie tussen SC Cambuur en NAC Breda gaat vooralsnog, net als alle andere voetbalwedstrijden buiten Noord-Brabant, gewoon door met thuis- en uitpubliek. Dat heeft voetbalbond KNVB woensdagmiddag na een speciale bijeenkomst over het coronavirus in Zeist laten weten.

Staatsbosbeheer zegt alle excursies de komende drie weken af vanwege het coronavirus. De maatregel geldt voor heel Nederland en is genomen "uit voorzorg".

Mensen die een excursie hebben geboekt, krijgen hun geld terug. Ook bijeenkomsten met groepen mensen gaan tot en met 3 april niet door.

De hotelsector wordt ook in Fryslân hard getroffen door de coronacrisis. Bijeenkomsten van bedrijven worden afgezegd, overnachtingen worden geannuleerd. En vooral: het blijft heel stil met nieuwe boekingen in april en mei. Bij bijvoorbeeld het WTC Hotel in Leeuwarden kunnen ze dat goed merken. In de crisis van 2008 was het erg, maar volgens de bedrijfsleider in Leeuwarden is dit nog van een hele andere orde.

Postplaza in Leeuwarden spreekt van Alarmfase 1. Dat betekent dat personeel nu niet nodig is, zoveel mogelijk met vakantie wordt gestuurd. Herman Schreuder van Post Plaza houdt alle dagen het nieuws over het coronavirus in de gaten. "Momenteel komen de gasten gelukkig nog, maar wat we wel zien is gasten hun bezoek in de komende maanden uitstellen. Zakelijke afspraken gaan niet door. Als er niet gereisd kan worden, kunnen er in april en mei minder gasten komen. Personeel zal dan extra vakantiedagen moeten opnemen."

De grote internationale oefening Frisian Flag op de vliegbasis in Leeuwarden lijkt vooralsnog wel door te gaan. Beide hotels zijn daar erg blij mee, omdat er dan veel kamers bezet zijn.

Sinds dinsdag zijn er in Nederland 121 nieuwe mensen positief getest op het coronavirus. Dat maakt het RIVM bekend. Daarmee komt het totaal positieve testen op 503. Daarnaast is er een vijfde persoon aan de ziekte overleden. Het gaat om een persoon van 68 met onderliggend lijden.

Van de 503 gemelde gevallen wonen er 223 in de provincie Noord-Brabant en 66 in de provincie Utrecht. Daarnaast wonen er 57 in de provincie Zuid-Holland en 48 in de provincie Limburg. 199 van de 503 personen hadden een bron van besmetting in het buitenland. Bij 92 gevallen is dit nog in onderzoek. De meerderheid van de patiënten met een onbekende bron woont in Noord-Brabant.

Het aantal nieuwe positieve testen is hoger dan de afgelopen dagen. Een deel van de toename is te verklaren door het zorgonderzoek dat de afgelopen dagen in Noord-Brabant is uitgevoerd. Van 6 tot 8 maart werden 1.097 medewerkers in ziekenhuizen in Noord-Brabant getest. 3,9 procent bleek inderdaad het coronavirus te hebben. De percentages verschillen per ziekenhuis. Ook werden 200 patiënten getest. Van deze patiënten bleek gemiddeld 9 persint het virus te hebben. De mensen die getest zijn, hadden al klachten.

De coronacrisis is zo ernstig, dat de GGD Omrop Fryslân niet langer in het Fries te woord wil staan. Dat zegt de directeur publieke gezondheid van de GGD, Margreet de Graaf. Ze heeft klachten gekregen van mensen die haar niet begrijpen als ze Fries spreekt.

Wat betekent het voor ziekenhuis Nij Smellinghe dat er een coronapatiënt binnen is geweest? "We zijn in het ziekenhuis grondig aan het onderzoeken of hier besmettingen plaats hebben gevonden", zegt bestuurder Bert Kleinlugtenbeld.

Twee patiënten worden getest. Elf medewerkers van het ziekenhuis worden inmiddels gemonitord. Hun temperatuur wordt tweemaal daags opgenomen. Mogelijk worden zij laten nog getest. Het ziekenhuis blijft voorlopig gewoon open.

Zorgpersoneel in heel Nederland zou vanaf donderdag worden opgeroepen om thuis te blijven als zij zich ziek voelen, ook bij hele lichte klachten.

Niemand weet hoe groot het coronavirus zich verspreiden zal. In Nederland zijn intussen een kleine 400 mensen besmet. "Het is heel belangrijk dat mensen in Fryslân begrijpen dat dit een sluipend virus is. Heel veel mensen die het virus hebben en verspreiden, hebben daar zo weinig last van, dat ze zich er helemaal niet bewust van zijn", zegt Anne Marie van Elsacker van Izore, het Friese centrum voor infectieziekten. Dat is volgens haar ook de reden dat het virus zich zo snel verspreid.

"Met de getallen die we nu kennen, is het coronavirus wel dodelijker dan de gewone griep, het influenzavirus." Er is ook nog niet heel veel bekend over het virus. "Voor iedereen die het oploopt, is het een totaal nieuw virus." Er wordt intussen al een een vaccin gewerkt, maar daar hebben we volgens Van Elsacker nu op dit moment nog niet heel veel aan. Het vaccin moet eerst goed getest worden en dat kan lang duren.

Van Elsacker roept iedereen op zich zo goed mogelijk aan de hygiënemaatregelen te houden. "En mensen moeten niet denken: ik heb nergens last van, dus ik hoef dat niet te doen." Iedereen moet de situatie volgens haar serieus nemen. "We kunnen wel zeggen dat procentueel het aantal mensen dat heel ziek wordt, meevalt. Maar het absolute aantal mensen die zorg nodig hebben, kan zo groot worden dat het systeem het niet meer aankan. We hebben maar één ding in handen en dat is vertragen en beperken."

Evenementen in Fryslân mogen voorlopig gewoon doorgaan. Toch wordt er in de verschillende organisaties wel nagedacht over de mogelijke gevolgen. Bijvoorbeeld bij de organisaties van de Fietselfstedentocht, die op 1 juni gehouden wordt. Voorzitter Stephan Rekker: "We hebben er al wel over gesproken. Op dit moment gaan we rustig door met de organisatie, maar wij volgen de berichten wel."

"Wij zijn niet blind voor wat er nu in Brabant en Italië al gebeurt. Maar 1 juni is nog ver weg. Laten we hopen dat het virus onder invloed van hogere temperaturen minder actief is." Heel voorzichtig is er al nagedacht over mogelijke aanpassingen. "Je zou bijvoorbeeld de start nog vroeger kunnen doen, zodat er minder fietsers tegelijk bij elkaar zijn."

Aan de Fietselfstedentocht doen zo'n 15.000 fietsers mee. In 2001 werd de tocht volledig afgelast door de mond- en klauwzeercrisis in Fryslân.

De rust lijkt intussen teruggekeerd in de gemeente Opsterland. In Gorredijk werden dinsdag de eerste twee gevallen van het coronavirus vastgesteld. Persvoorlichter Nynke Bijstra: "Nadat dinsdag bekend werd dat de zoon niet besmet was, is het hier weer een stuk rustiger."

De jongen gaat naar school op het Bornego College in Heerenveen en heeft een bijbaantje in de Albert Heijn in zijn woonplaats. Als was gebleken dat de jongen besmet was, had dat voor veel opschudding gezorgd op zijn school en werkplek.

Opsterland houdt voor het eerst een liveblog bij over de situatie in de gemeente. "Een mooie manier om actueel te blijven en inwoners te informeren. Om een uur of 19.00 gooiden we de liveblog op de website van de gemeente dicht. Sinds die tijd is de rust weer wat terug."

Bijstra: "Over het contactonderzoek hebben we geen nieuws, dat wachten we af. We krijgen veel vragen over of evenementen afgezegd worden. Wij volgen daarin de richtlijnen van GGD en RIVM."

Op de universiteit van Wageningen wordt gewerkt aan een vaccin tegen het coronavirus. Dat onderzoek wordt gedaan door Fries Gorben Pijlman.

De Europese Commissie heeft inmiddels geld beschikbaar gesteld voor het onderzoek. Het vaccin moet binnen een jaar worden getest, maar dat is waarschijnlijk niet op tijd voor de grote uitbraak van het virus in Nederland.

Supermarktketen Albert Heijn roept klanten op om niet meer met contant geld te betalen. Albert Heijn zegt uit voorzorg hand-op-hand-contact te willen vermijden. De keten doet dat in aanvulling op het advies van het RIVM om niet meer handen te schudden.

De supermarkt heeft liever dat klanten zelfscankassa's gebruiken. Als dat niet mogelijk is, is het advies om af te rekenen bij een gewone kassa en dan alleen nog met de pinpas of mobiele telefoon te betalen. Als mensen alleen maar contant geld hebben, kunnen ze dat op de kassa leggen en het wisselgeld ook weer van de kassa pakken.

Het Leeuwarder ziekenhuis MCL heeft een hele afdeling gereed, om eventuele coronapatiënten in isolatie op te vangen. In het MCL zijn acht isolatiekamers. Als er meer patiënten komen, kunnen zij op een speciale afdeling terecht. Die staat nu nog leeg. Op de afdeling staan vijftien bedden, en als het moet kunnen er nog vijftien bij, laat woordvoerder Gerard Akkerman van het MCL weten. "Dan staan er twee bedden op één kamer."

In Noord-Brabant werd dinsdag opgeroepen tot zeven dagen lang 'sociale onthouding': mensen wordt aangeraden geen nieuwe contacten aan te gaan en terughoudend te zijn met bestaande contacten. Dat zal in Fryslân voorlopig nog niet gebeuren, zegt Margreet de Graaf van GGD Fryslân. "Dat zijn maatregelen die passen bij de situatie daar. De situatie is hier heel anders.

In Drachten is woensdag het derde geval van coronavirus vastgesteld. Het gaat om een 78-jarige man, die op familiebezoek is geweest in Noord-Brabant. Na thuiskomst kreeg de man ziekteverschijnselen. Hij zit op dit moment in thuisisolatie.