Fries taalbeleid kan beter bij Rijksuitvoeringsorganisaties

Op het gebruik van de Friese taal binnen uitvoeringsorgansaties van het Rijk valt nog veel winst te behalen. Dat blijkt uit een onderzoek dat DINGtiid, orgaan voor de Friese taal, op verzoek van minister Ollongren van Binnenlandse Zaken (BZK) in 2018 en 2019 uitvoerde.
© Omrop Fryslân
DINGtiid sprak met medewerkers van de Belastingdienst, de Rijkdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen, de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en de Meldkamer Noord-Nederland. Onderzocht werd of de organisaties een taalbeleid hebben, hoe hun taalhouding is en hoe ze in de praktijk omgaan met mondeling en schriftelijk gebruik van de Friese taal in hun contact met burgers.

Conclusies

"Niemand heeft op papier staan wat het beleid rondom het gebruik van de Friese taal is", vertelt Hedzer Klarenbeek van DINGtiid. De conclusie op het gebied van taalbeleid is dus dat dat niet schriftelijk is vastgelegd. "Daartegenover staat dat de houding en de praktijk van het Friese taalgebruik wel positief is", zegt Klarenbeek. "Binnen de organisaties wordt Fries gesproken en mensen staan positief tegenover het spreken van de Friese taal."
Ook in de praktijk wordt vaak wel rekening gehouden met cliënten die Fries spreken. "Als een clïent Fries wil spreken, zal een Nederlandstalige medewerker zeggen dat de cliënt gewoon Fries mag praten. De meeste medewerkers verstaan het Fries wel. Mocht dat niet het geval zijn, dan wordt er ook wel eens voorgesteld om met een andere, wel Fries sprekende medewerker te praten", vertelt Klarenbeek.
Hedzer Klarenbeek van DINGtiid over het onderzoek

Aanbevelingen

Op basis van de bevindingen doet DINGtiid in het onderzoek zeven aanbevelingen. Twee daarvan zijn het stimuleren van alle rijksuitvoeringsorganisaties die actief zijn in Fryslân of contact hebben met Friese burgers, om een expliciet taalbeleid voor het Fries op te stellen. Daarbij kunnen de organisaties taalsteunorganisaties zoals de Afûk gebruiken.
Verder moet er hulp komen voor uitvoeringsorganisaties van het Rijk, om intensiever in te zetten op Friese taalbeheersing onder medewerkers met klantcontact. Zo moeten de organisaties worden aangemoedigd om hun medewerkers een taalcursus Fries te laten volgen.