Omrop TIP: Liefde voor leeuwen, van Aleppo tot Nijeberkoop

Medewerkers van Felida proberen getraumatiseerde roofdieren weer zo gezond te maken dat ze uitgezet kunnen worden in een reservaat in Afrika. Als dat niet lukt, blijven ze bij Felida. Programmamaker Timo Brinkman volgt voor Fryslân DOK dierenverzorger Juno van Zon die, soms met gevaar voor eigen leven, dieren redt in het buitenland.
Locatiemanager Simone Schuls van opvang Felida doet er alles aan om in Nijeberkoop een nieuwe opvang te realiseren met betere faciliteiten voor de roofdieren. Wat drijft hun in de liefde voor deze - niet altijd even lieve - leeuwen?
Timo Brinkman filmt bij Felida © Stichting Viervoeters, Jeanine Noordermeer
In 1992 werd het centrum 'Pantera' opgericht door Arno van der Valk. In 2013 nam de Stichting Viervoeters (Four Paws) het centrum over, het kreeg toen de naam 'Felida'. Simone Schuls: "Er waren hier toen 26 katachtigen ondergebracht, die allemaal veel zorg nodig hadden. Er was ook te weinig ruimte voor ze. We hebben zes leeuwen naar ons reservaat in Zuid-Afrika kunnen brengen. We hebben elk jaar een budget, waarvan we het team kunnen betalen en de noodzakelijke kosten voor de dieren: voer, medische zorg en veiligheid."
Manager Simone Schuls bij de dierenkooien © Omrop Fryslân
De stichting Viervoeters gaat regelmatig naar gevaarlijke gebieden om dieren te redden. Verzorger Juno van Zon was mee naar Syrië. "De Turkse overheid opende de grens met Syrië om ons transport door te laten gaan. Soms moet je ook samenwerken met rebellengroepen bijvoorbeeld. Mensen willen zich dan toch inzetten voor humaniteit als het om dieren gaat. Een dier is neutraal, nooit slecht of goed."
Bij de grens tussen Syrië en Turkije © Stichting Viervoeters
Een oorlogsgebied betekent ook risico's voor de verzorgers. "Vlakbij was een mijnenveld", vertelt Juno van Zon. "Ja, je gaat ver voor de dieren. We willen met ons werk aan de wereld laten zien dat ook dieren recht hebben op een kans op een beter leven. We willen mensen bewust maken van wat er allemaal gebeurt. Niet alleen ver weg, maar ook dichtbij, met dieren in circussen of bij fokstations. Soms redden we ze uit privébezit."
Juno van Zon, verzorger bij Felida © Omrop Fryslân
De leeuwen Terez en Masoud zijn als welpjes opgehaald uit een verloederde dierentuin in Bulgarije. Na demonstraties voor 'Four Paws' mochten de dieren het land uit. Waarschijnlijk komen de leeuwen uit een illegaal fokcentrum. Daar is sprake van inteelt en dat zorgt voor fysieke problemen. Later is daar ook nog een oudere leeuw weggehaald. In Nieuweberkoop is hij weer aardig bijgekomen.
Terez en Masoud © Omrop Fryslân
Alle dieren zijn er slecht aan toen, als ze bij Felida komen. Van Zon: "Toen wij de tijgers Sayeeda en Sultan uit Aleppo hier een tijdje hadden, bleek dat ze mentaal en fysiek behoorlijk getraumatiseerd waren. Sultan was steeds zijn staart aan het likken, zichzelf aan het pijnigen. Dat duidt op traumatische ervaringen. We proberen ze te trainen, ook met behulp van speelgoed. Zo krijgen ze vertrouwen, continuïteit en rust. Ze moeten leren omgaan met mensen en leren dat ze zich hier prettig kunnen voelen."
Tiger Sultan speelt © Omrop Fryslân
Sommige dieren zullen altijd bij Felida blijven, en sommigen zijn er zo slecht aan toe dat ze uiteindelijk toch komen te overlijden. Voor de tijgers Sayeeda en Sultan waren het nierproblemen die ervoor zorgden dat de verzorgers de tijgers in moesten laten slapen. Het hoort erbij, je moet professioneel zijn, zegt Juno van Zon. De dieren zijn een ambassadeur voor andere tijgers. Een symbool voor hoe dieren toch gered kunnen worden uit afgrijselijke omstandigheden. Felida komt rond van bijdrages van donateurs. In de toekomst moet er nieuwbouw komen om de dieren een nog betere plaats en betere verzorging te kunnen geven. Felida wil een special care-centrum worden voor leeuwen, tijgers en andere katachtigen.
De Fryslân DOK 'Leafde foar liuwen - fan Aleppo oant Nijeberkeap' is zaterdag 29 februari om 15.30 uur te zien bij NPO2, met Nederlandse ondertiteling. De herhaling op NPO2 is zondag 1 maart om 13.10 uur. Omrop Fryslân zendt de Fryslân DOK uit op zondag 1 maart om 17.00 uur (elk uur een herhaling).