Dankbaar werk: muziek in de zorg fleurt mensen op

Het werkt helend. Muziek kan mensen die erg ziek zijn even uit hun zorgen halen. En voor mensen die dementeren is muziek een prachtige manier om even de dag te doorbreken en de zon weer even te laten schijnen. In bijna alle verpleeghuizen zijn muzieksessies. Mensen fleuren er van op als er muziek wordt gemaakt en als ze mee kunnen zingen.
Sander Metz is muzikant. Hij gaat bij zo'n 45 verpleeghuizen langs om muziek te maken met dementerende ouderen. Ook in verpleeghuis De Lijte in Urterp speelt Sander liedjes en er wordt enthousiast meegezongen. Oude liedjes, en in deze tijd natuurlijk ook kerstliedjes gaan er in als koek bij de ouderen.
"Ik fleur er gewoon van op," zegt een van de bewoonsters van De Lijte. De verzorgers merken ook dat het een goede invloed heeft op de bewoners. Het ebt vaak nog wel een poos na op zo'n dag.

Dankbaar werk

Sander Metz werkte eerder als begeleider in verzorgingshuis Leppehiem in Akkrum. Nu is hij als ZZP'er in te huren als muzikaal begeleider. Dat werkt heel goed. Diverse zorginstanties maken gebruik van zijn diensten. Voor Metz is het meer dan een baan. Hij vindt het heel dankbaar werk en geniet er zelf ook van. Als jongen van een jaar of acht speelde hij wel eens muziek voor zijn grootmoeder en merkte dat zij daar blij van werd. Toen besloot bij dat hij later mensen blij wilde maken met zijn werk.
In Franeker bij de Westerpoort wordt ook veel muziek gemaakt. Met Kerstmis was er zelfs een kerstbal. Krijn Dijkstra werkt er als begeleider maar is van nu af aan officieel ambassadeur van de muziek bij zorgorganisatie Noorderbreedte. Een nieuwe functie waarmee de zorggroep muziek beter in de zorg wil integreren. Het is een zoektocht voor Dijkstra maar hij heeft er veel zin in.
Muziek kan nog veel meer in de totale zorg van bijvoorbeeld dementerende ouderen worden geïntegreerd. Bij fysiotherapie kan het bijvoorbeeld helpen om te zingen of mooie muziek op te zetten waar mensen goed op reageren. "Je moet als verzorger misschien wel over een drempel," zegt Dijkstra. "Maar het kan de zorg een stuk fijner maken."

Verlichtend voor familie

Voor familieleden van dementerenden kan muziek ook verlichting bieden. Op het kerstbal zie je mensen blij dansen. Dat is voor partners ook fijn. Er komt dan even een glimlach terug, vertelt een van de mensen die met zijn dementerende vrouw bij het bal is. Nu is ze weer even blij. "Straks als we weer naar de kamer gaan, is dat weer weg," vertelt hij. "Maar deze momenten zijn dierbaar."
Een muzikale reis in de zorg
Ook in andere zorg kan muziek verlichting bieden. In het MCL in Leeuwarden is sinds april 2019 het project Bedside Buskers. Op de afdeling Oncologie komen regelmatig muzikanten. Ze gaan dan bij de kamers langs en ook op de polikliniek waar mensen een kuur ondergaan. Sander Metz doet ook mee aan dit project. Het is op vrijwillige basis, er wordt niet voor betaald. Maar dat maakt hem niet uit.

Geraakt door muziek

Volgens Carla Bellers van Bedside Buskers werkt muziek helend en verbindend voor de patiënten. Het brengt emoties los. Dat kan ook verdriet zijn, maar het werk helend. Sander ervaart dat ook op zijn route bij de kamers langs. Bijna iedereen vindt het mooi en sommigen beginnen spontaan te huilen. Omdat ze geraakt zijn door de mooie muziek en het feit dat dat voor hen gedaan wordt terwijl ze in een moeilijke situatie zitten.
Voor Sander is het spelen voor ernstig zieke mensen spannend, maar met name heel dankbaar. De reacties zijn warm en het geeft het gevoel dat je wat goed betekent voor deze mensen. Volgens Carla Bellers werkt dat voor de meeste artiesten die meedoen aan het project. Als ze een keer zijn geweest, dan komen ze graag terug.
De volledige documentaire 'Muzyk yn de soarch' is zondag op de radio te volgen in Buro de Vries, dat programma begint om 11.00 uur.