Wat staat ons te wachten met het boerenprotest woensdag?

By het kort geding maandag staan het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel en het bestuur van de Farmers Defence Force in de rechtbank van Lelystad tegenover elkaar. Wat voor de rechtbank ter discussie stond, was een verzoek van het CBL om de demonstratie van de boeren te verbieden.

Volgens de advocaat van het CBL draait het om: 'het recht van protest tegenover het recht om ongehinderd een onderneming te voeren'. De schade van het blokkeren van één distributiecentrum loopt al snel in de miljoenen. Het CBL vraagt een dwangsom van 5 miljoen euro voor het blokkeren van een distributiecentrum. Volgens de advocaat van de FDF worden de acties dynamisch.

Gemeenten weten niet precies waar zij rekening mee moeten houden, wel geven de gemeenten Súdwest-Fryslân, waar het distributiecentrum van Poiesz staat, en Heerenveen, waar AB Texel en LIDL zit met het distributiecentrum, dat zij alles goed in de gaten zullen houden en goed contact zullen houden met de actievoerders.

Burgemeesters hebben de bevoegdheid om een demonstratie te verbieden of stil te leggen. Er zijn echter geen concrete aanvragen gedaan, dus van tevoren kan er niets besloten worden.

Omdat het over de gemeentegrenzen gaat, komt de Veiligheidsregio mogelijk in beeld. Mogelijk willen autoriteiten de acties opschalen, om het regionaal aan te pakken. Burgemeester Buma stuurt dat dan aan met een regionaal beleidsteam. Ook kan commissaris van de Koning Brok gevraagd worden dit te doen. Dat noemen zij een zogenaamde GRIP-situatie, net als dat toen gebeurde met de containerramp met de MSC Zoe.

Het demonstratierecht is belangrijk in een democratie. Het staat in de grondwet, het gaat dan om het recht op 'gemeenschappelijke meningsuiting'. In de Wet Openbare Meningsuiting kan de burgemeester beperkingen opleggen, want protest mag niet ingezet worden als dwangmiddel om je zin te krijgen, of beperkingen stellen als het verkeer in gevaar komt als bijvoorbeeld patiëntenverkeer onmogelijk wordt.