Tweede Kamerdebat over de containerramp: 'tijd voor concrete actie'

De Tweede Kamer praat dinsdagavond over de gevolgen van de containerramp begin januari, toen er 342 containers van de MSC Zoe in zee belandden boven de Waddeneilanden. Volgens politici en bestuurders is het nu tijd voor concrete actie.
© Omrop Fryslân, Remco de Vries
"De overkoepelende vraag is of deze ramp als een incident wordt beschouwd of dat het een aanleiding is tot structurele wijzigingen", zegt GroenLinks-kamerlid Suzanne Kröger. In de antwoorden van minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat tot nu toe, ziet zij die ambitie nu nog niet.
Dus lijkt de bal nu vooral bij de Tweede Kamer zelf te liggen als het gaat om structurele verbeteringen. Een motie die een goede kans maakt is die van het CDA. Daarin wordt gevraagd om de inzet van vrijwilligers bij het opruimen beter aan te sturen. Kröger van GroenLinks vindt dat er bij dit soort gevallen sneller opgeschaald moet worden. "Je moet het net zo behandelen als een olieramp." Ook moet de inzet van vissers beter geregeld worden zodat zij sneller ingezet kunnen worden, om te voorkomen dat de troep aanspoelt.
In kontenerskip boppe Skylge. © Omrop Fryslân, Remco de Vries
Als het om opruimen gaat, heeft Nederland aardig wat bevoegdheid. Al blijven veel partijen in de Tweede Kamer verbijsterd over het feit dat de details over wat er precies in de containers zat, maar niet bekend worden. "Schandalig", vindt Frank Wassenberg van de Partij voor de Dieren. Ook GroenLinks en het CDA willen meer openheid.
Vanaf de Waddeneilanden wordt al jaren lang gevraagd om het risico op het aanspoelen van containers en lading te beperken door grote containerschepen niet meer op de vaarroute boven de eilanden toe te laten.

Wadden beter beschermen

Wassenberg (Partij voor de Dieren) is hier duidelijk over: "Het Wad moet beter worden beschermd tegen dit soort bulktransporten. Het hele systeem is verkeerd." CDA'er Maurits von Martels vindt dat de kustwacht een taak heeft om diep containerschepen naar een andere, diepere route te sturen bij slecht weer. Körger (GroenLinks) vraagt zich wel af of een andere route in alle gevallen het probleem oplost. Als het verder op zee mis gaat duurt het alleen langer voordat er spullen aanspoelen en het gebied waarin dat gebeurt wordt groter.
© Anton Kappers
Het beperken van de risico's van het grootschalige containertransport is ook vooral een zaak van internationale afspraken. Dat geldt ook voor het voorstel van regeringspartij D66, die wil dat Nederland inzet op een internationaal verbod op piepschuim bij transport over zee. "Piepschuim is bijna niet op te ruimen wanneer het eenmaal in het water ligt", zo laat een woordvoerder weten. GroenLinks wil plastic korrels als gevaarlijke stof geclassificeerd zien.
D66 zet net als het CDA ook in op het 'chippen' van containers, zodat die beter terug te vinden zijn. Dat zou in samenwerking met de havens van Hamburg en Antwerpen moeten gebeuren.
Want veel containerschepen boven de Wadden komen niet in een Nederlandse haven. En dat internationale aspect maakt het ook moeilijk om met strenger toezicht op het goed vast zetten van containers resultaat te boeken, wanneer dat alleen in Nederland gebeurt.

Het kan beter

Onderzoek van Omrop Fryslân en RTV Noord heeft duidelijk gemaakt dat hier noch wel winst te halen valt. De resultaten van acht weken aan extra controles door de Inspectie Leefomgeving en Transport zouden zicht kunnen geven op hoeveel winst er nog te halen is. Die resultaten zijn, ook na vragen van Omrop Fryslân, nog niet boven water. En er lopen ook nog onderzoeken van onder anderen de Onderzoeksraad voor Veiligheid, Justitie, Panama en de Duitsers. Wat dat betreft, krijgt het debat wat dinsdag zeker nog een vervolg.

Optimistisch over debat Zoe-ramp

Burgemeester Ineke van Gent van Schiermonnikoog is optimistisch over het aankomende debat in de Tweede Kamer over de ramp met de MSC Zoe. Verscheidene bestuurders uit het Noorden, waaronder van Gent, zijn erbij. Burgemeester Van Gent hoopt dat het niet bij de mooie woorden blijft.
"Ik heb er wel verwachtingen van dat ze er serieus op in gaan en dat de minister er ook wat van vindt. Zij heeft een aantal brieven geschreven waarin zij zich ook zorgen maakte over de gevolgen van de MSC Zoe-ramp. Dus ik hoop dat het niet bij mooie woorden blijft, maar dat er ook daden volgen van de Tweede Kamer", zegt Van Gent
Het moet in detail openbaar worden gemaakt, dat je weet wat er aan kan spoelen.
Burgemeester Ineke van Gent over de vrachtbrieven
Daarnaast vindt ze ook dat er beter toezicht op het vast zetten van de lading moet komen. Ook wil Van Gent graag een systeem voor het traceren van de containers als het misgaat, en openbaarheid van de vrachtbrieven. "Het moet in detail openbaar worden gemaakt, dat je weet wat er aan kan spoelen."
Ze heeft er vertrouwen in dat er naar hun geluisterd zal worden. "Wij vragen al tien jaar lang om maatregelen, dus ik hoop dat het nu gaat komen. De tijd van krokodillentranen is voorbij, het wordt nu tijd voor concrete actie", zegt Van Gendt.
Burgemeester Ineke van Gent van Schiermonnikoog over het debat