Zorgen over de toekomst van de frisistiek: "Er moet veel meer reclame voor worden gemaakt"

De organisatie, Stifting Freonen fan it Frysk Ynstitút oan de Ryksuniversiteit Grins (SFFYRUG) en de Fryske Akademy, zeggen dat het veertig jaar geleden veel beter ging met et vak. "Wie de frisistiek van nu bekijkt en vergelijkt met de situatie van destijds, zal zien dat er veel is veranderd. Er waren toen hoogleraren voor het Fries aan de universiteiten van Groningen, Amsterdam (zowel Vrije Universiteit als de Universiteit van Amsterdam), Utrecht en Leiden. Voor onderzoek was bovendien de Fryske Akademy belangrijk."

Inmiddels is het heel anders. "Momenteel zijn er geen bijzondere hoogleraren Fries meer en de frisistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit van Amsterdam is ondergebracht in bredere programma's."

Er zijn meer zorgen. Bij de Fryske Akademy zijn geen jonge frisisten meer met een vaste aanstelling, het aantal vaktijdschriften is afgenomen en van de uitwisseling van ideeën tussen diverse universiteiten komt volgens de organisatie weinig meer terecht.

Dagvoorzitter Rolf Bremmer, zelf oud-professor Fries aan de universiteit van Leiden, vindt dat het hoog tijd wordt voor opwaardering van de talenstudies. "Als zelfs het Nederlands in verval raakt, dan hoef het je niet te verbazen dat het Fries het moeilijk heeft."

Bremmer vindt het van het grootste belang dat er naast Groningen ook in De Randstad een volwaardige studie Fries blijft bestaan. "Ik heb zelf altijd veel belangstelling gekregen van studenten. Dat waren vaak geen Friezen. Het ging hen om de interesse in de taal zelf en ook aan mijn vakgebied oud-Fries."

Goffe Jensma is professor Fries in Groningen. Het Fries wordt daar tegenwoordig aangeboden als 'Frisian track', het onderdeel Fries van de internationale studie 'Minorities & multilingualim'. Hij heeft in totaal tien studenten Fries, maar streeft naar 'verbreding en verjonging'. "Wij willen ons nu ook meer richten op niet-Friestalige studenten. Die zullen we dan in de eerste plaats in de taal onderdompelen. Diverse deelnemers van de studie 'Minorities & multilingualism' willen ook wel Fries volgen."

Jensma wil bovendien bevorderen dat ook studenten van heel andere studies, zoals letterenstudies, colleges Fries als bijvak kunnen volgen. "Het wemelt in Groningen natuurlijk van de Friezen, dus ik ga er vanuit dat dat ook wel iets zal opleveren."

Fardau Visser is studente van de 'Frisian track' aan de RUG, bij professor Goffe Jensma. In haar jaar is ze meteen de enige. Ze vindt het een mooie studie. "Je krijgt veel aandacht en in kleine groepjes discussiëren we veel." Maar volgens Visser is het imago van de studie niet goed. Ze vindt het hoog tijd worden dat daar iets aan wordt gedaan.

Willem Duijff is dat helemaal met haar eens. Hij is student European studies, Duits en Zweeds, maar volgt ook colleges Fries als bijvak. "Het is een belangrijke en heel mooie studie, maar er moet veel meer reclame voor worden gemaakt. Dat is ook nodig, want anders gaat het Fries er onderdoor."

Met het vak gaat het dus niet goed, maar met het congres wel. De Fryske Akademy liet donderdag al weten dat de congresdag helemaal vol zou zitten. Er zijn korte bijdragen van de professoren Henk Meijering, Jarich Hoekstra, Goffe Jensma en Arjen Versloot, en verder ook presentaties van Anne Tj. Popkema, Anne Merkuur en Ernst Bruinsma en tot slot een rondetafelgesprek met Harmen Akerboom, Henk Wolf, Hanny Elzinga en Ton van der Wouden.