Matthijs Sikkes-van den Berg: "Nog steeds grote ambities"

Door de grote overwinning van Forum voor Democratie sneeuwde het een beetje onder, maar ook GrienLinks won flink in de Friese Staten: de partij van lijsttrekker Matthijs Sikkes-van den Berg groeide van 1 naar 3 zetels. "We hebben campagne gevoerd met grote ambities. Die hebben we na de verkiezingen nog steeds."
Weromsjen op PS2019
Met die zetels zou er zomaar een rol voor GrienLinks kunnen zijn weggelegd bij de nieuwe Gedeputeerde Staten. Volgens politiek verslaggever Andries Bakker van Omrop Fryslân kan GrienLinks achterover hangen: "De PvdA wil vasthouden aan GrienLinks en het CDA heeft de PvdA nodig. Dus als de PvdA echt aan GrienLinks vasthoudt, komen ze er zeker bij. Maar dan wordt het wel een coalitie van vijf partijen."
Bakker ziet ook een mogelijkheid voor een coalitie van vier partijen, maar dat wordt dan zonder GrienLinks. "Dat kan met CDA, PvdA, FNP en VVD. Ten opzichte met de vorige periode wissel je dan de SP in voor de PvdA. De vier partijen hebben samen 22 zetels, net genoeg voor een meerderheid. Maar dan hoeft er maar een iemand ziek te zijn en dan ben je de meerderheid kwijt. Daarom heb je GrienLinks eigenlijk wel nodig."
Bestuurlijke verantwoordelijkheid gaan we niet uit de weg.
Matthijs Sikkes-van den Berg (GrienLinks)
Sikkes-van den Berg wil nog niet direct toehappen: "Bestuurlijke verantwoordelijkheid gaan we niet uit de weg", zegt de voorman van GrienLinks. Er liggen volgens hem ook mogelijkheden: "Ik heb andere partijen ook horen zeggen dat ze ambitie hebben op het gebied van natuur, energietransitie en klimaat. Dan valt er dus te praten."
Over eventuele gedeputeerden wil Sikkes-van den Berg zich nog niet druk maken. "Eerst maar eens kijken naar de inhoud, dan naar de poppetjes."

Opties met Forum voor Democratie

En de grootste winnaar, Forum voor Democratie, dan? In theorie zijn er wel opties, zegt Atze Jan de Vries, politiek verslaggever van de Leeuwarder Courant. "Forum voor Democratie wil zelf wel en De Rouwe (CDA) zegt dat ze niemand uitsluiten." Realistischer is een coalitie met CDA, PvdA, FNP en VVD. "Dan heb je geen winnaars, maar een meerderheid is een meerderheid."
De winst van Forum voor Democratie was de dag na de verkiezingen het grootste onderwerp. "Ze pakken in een keer zes zetels, dat is veel meer dan verwacht", zegt Bakker. "De provinciale campagne is helemaal niet uit de verf gekomen, want die is gekaapt door landelijke thema's." En dat heeft Forum voor Democratie volgens De Vries geholpen. "Zij hebben op hun eigen manier campagne gevoerd. Bijvoorbeeld met een bijeenkomst in Drachten en op sociale media. De hele campagne hangt aan Baudet, niet aan provinciale politici. Dus je moet je afvragen: hoe effectief is dat traditionele campagnevoeren nog?"

Stil zijn helpt

Ook in de verkiezingsdebatten liet Maarten Goudzwaard, de lijsttrekker van Forum voor Democratie in Fryslân, zich niet zien. "We hebben heel vaak de partij benaderd", zegt Bakker. "Maar ze doen niet mee. Misschien had dat ook alleen maar in hun nadeel gewerkt. Stil zijn helpt."
Dat Forum voor Democratie zo stil was en toch de grote winnaar werd, zorgde bij andere politici voor boosheid. SP-voorman Michiel Schrier noemde het zelfs de 'doodsteek voor de democratie'. Sikkes-van den Berg snapt die boosheid: "We vochten tegen een spook. De andere partijen hebben de eigen programma's verdedigd in de debatten, met elkaar van mening gewisseld. Dat heeft Forum niet gedaan."
Bakker vindt echter dat de andere partijen niet boos moeten zijn op Forum, maar vooral naar zichzelf moeten kijken. "De ontevreden stemmer voelt zich niet thuis bij de partijen die nu hebben verloren. Dat is landelijk zo, maar ook provinciaal. De partijen hebben hier niet duidelijk gemaakt waar het over gaat. Of mensen vinden het niet belangrijk genoeg. Die zitten met te weinig geld, de koopkracht die niet omhooggaat. Die denken: het zal me wat, die veenweide. Het moet beter met óns gaan. Dan stappen ze naar de landelijke thema's van Baudet."
Als er een partij niet transparant is geweest de afgelopen weken en maanden, dan waren het wel de provinciale mensen van Forum voor Democratie.
Atze Jan de Vries (Leeuwarder Courant)
Forum-lijsttrekker Goudzwaard liet zich donderdag, de dag na de verkiezingen, voor het eerst zien aan het grote publiek. Hij vertelde dat ze graag mee willen doen aan de coalitie-onderhandelingen. "Voor ons is een transparante formatie belangrijk", zegt hij. Om die laatste woorden moet Atze Jan de Vries grinniken. "Als er een partij niet transparant is geweest de afgelopen weken en maanden, dan waren het wel de provinciale mensen van Forum voor Democratie. Ze zijn nooit bereikbaar. Wij willen graag schrijven over de 'gedreven politici' waar Goudzwaard het over heeft, maar ze zijn voor ons niet bereikbaar. Niets transparantie."
Matthijs Sikkes-van den Berg heeft hetzelfde: "Ik hoor nog steeds niet wat ze nou willen. En dat is jammer, want de mensen hebben wel op de provinciale afdeling van de partij gestemd. Ze moeten straks hun werk doen in de provincie. Goudzwaard heeft het over het veenweidegebied. Van GrienLinks is het duidelijk wat we doen, wat we willen en waarom we dat willen. Maar ik weet niet of ik Forum voor Democratie dan achter of tegen me heb."