Maak kennis met de opvolger van Leeuwarden: Plovdiv
Een delegatie van Culturele Hoofdstad Leeuwarden-Fryslân 2018 onder leiding van wethouder Sjoerd Feitsma is onderweg naar de Bulgaarse stad Plovdiv voor de officiële opening van het culturele hoofdstadjaar van 2019. Plovdiv is met zo'n 340.000 inwoners de tweede stad van het land en daarnaast een heel multiculturele stad met onder andere een Turkse, een Roma, een joodse, Armeense en Oekraïense minderheid. Plovdiv is de eerste stad van het land die zich vanaf zaterdag Culturele Hoofdstad van Europa mag noemen en daar zijn ze erg trots op. Plovdiv deelt die eer dit jaar met het Zuid-Italiaanse Matera.
Plovdiv heeft het afgelopen jaar de ontwikkelingen in Leeuwarden op de voet gevolgd en gekozen voor een spreuk die aan 'mienskip' doet denken, namelijk 'zajedno', oftewel 'met elkaar'. De opening van het culturele hoofdstadjaar gebeurt op het centrale plein in de stad in de vorm van twee culturele manifestaties.
Autovrij
Bij het concert 'Rodopa ontmoet Trasië' presenteren dorpen en gemeenschappen uit de regio rondom Plovdiv zichzelf met muziek en folklore. 's Avonds is er een groot spektakelstuk onder de naam 'We are all colours'. Op een afgesloten weg is daarvoor een podium van 30 meter van vijf verdiepingen gebouwd. In totaal werken er zo'n duizend mensen mee aan een voorstelling met dans en muziek.
De volledige binnenstad van Plovdiv wordt voor deze gelegenheid autovrij gemaakt.
Als Culturele Hoofdstad van Europa hoopt Plovdiv vooral veel bekender te worden, vooral in West-Europa. Als een van de oudste steden van Europa heeft Plovdiv bezoekers dan ook veel te bieden in de vorm van een klassiek amfitheater, dat nog steeds in gebruik is, en fraai gerestaureerde oude stadswijken, zoals kunstenaarswijk 'Kapana'.
Deze wijk was enkele jaren geleden nog verwaarloosd, maar zit nu vol hippe winkeltjes, cafeetjes en eethuisjes en maakt furore als een van de coolste oude stadswijken van Oost-Europa.
Grote verschillen
Maar er zijn ook scherpe contrasten in Plovdiv: de verschillen tussen arm en rijk zijn groot. Drie kilometer van het stadscentrum ligt de zeer verwaarloosde arbeiderswijk Stolipinovo, waar meer dan 30.000 Roma leven in uitgewoonde flats.
De wijk is flink vervuild en de werkloosheid is hoog. Een gevolg van discriminatie, zeggen de Roma in de wijk, maar de Bulgaren zien dat anders. Als de Roma hun school afmaken, krijgen dezelfde kansen als iedereen, is het officiële standpunt.
Culturele hoofdstad Plovdiv 2019 heeft de ambitie om de 'kloof' tussen Bulgaren en Roma kleiner te maken en wil ook verschillende projecten uitvoeren in de achterstandswijk. Mooie ideeën, maar de liefde tussen de Bulgaren en Roma van Plovdiv nog niet heel groot. Om de verhoudingen weer wat te normaliseren, zal er heel wat bergwater door de rivier de Maritsa moeten stromen.
De Friese delegatie volgt in Plovdiv niet alleen het officiële programma dat door de gastheren van de andere culturele hoofdsteden is bedacht. De Leeuwarders willen ook zelf om zich heen kijken om een indruk te krijgen van de nieuwe culturele hoofdstad.
Ook een Leeuwarder zaak
Het armoedeprobleem was de Leeuwarders ook voor de reis naar Bulgarije bekend. Ze zijn dan ook van plan om de organisatie van Plovdiv 2019 te vragen hoe ze ook de arme wijken van de stad bij de cultuur willen betrekken. Een culturele hoofdstad kan een armoedeprobleem niet oplossen, maar wel proberen om het bespreekbaar te maken en mensen met elkaar in contact te brengen, is het idee.
Maar het komende weekend is er meer in de Bulgaarse stad te beleven dan alleen de officiële opening. Volgens de orthodoxe kalender begint dit weekend ook het nieuwe jaar. De Roma van Plovdiv vieren dan hun eigen nieuwjaarsfeest als inwoners van de Culturele Hoofdstad van Europa.
Sjoerd Feitsma over het bezoek aan Plovdiv
