Het verhaal achter de oudste kleurenbeelden van Fryslân
Jaarlijks digitaliseert het Fries Film Archief duizenden bijzondere films. Ook de films van Aartje en Voos van Rijswijk uit de jaren dertig zitten in de collectie. Het zijn de oudste kleurenbeelden van Fryslân. Nu, meer dan tachtig jaar later, vertelt kleinkind Wia Vermeire-Van Rijswijk over het paar dat een huisje had op Vlieland.
Een rijk huishouden
Aartje en Coos van Rijswijk woonden in Den Haag toen ze filmden met hun 16 mm filmcamera. Dit was uitzonderlijke en dure apparatuur voor amateurfilmers. Het was dan ook niet zomaar een stel. De familie was rijk, omdat Coos een beleggingsfonds had. Wia kan zich bijvoorbeeld nog Suze herinneren, het dienstmeisje van de familie. Die sliep ook in het huis. Met een trap in de keuken kon ze op haar kamertje komen, want het meisje mocht niet via de gewone trap. Die trap is er nog steeds. "Ook het belletje heb ik altijd bewaard. Dat mochten wij dan rinkelen en dan kwam ze bijvoorbeeld de borden ophalen."
Aartje van Rijswijk
Wia kwam destijds heel vaak bij haar opa en oma op Vlieland. Aartje, haar oma, filmde veel van haar leven daar. "Het was een geweldig lieve vrouw. Ze was vooruitstrevend, had bijvoorbeeld ook een rijbewijs. En ze stond liever achter de camera dan ervoor. Dat alleen al is bijzonder."
Toen Wia's vader overleed, kwamen de films van haar opa en oma boven water. Ze heeft ze samen met haar broer bekeken en ontdekte toen dat de films waren geschoten op Vlieland. "We keken altijd naar de films als we met mijn grootouders in Den Haag waren." Een paar jaar later heeft ze de films bij het archief gebracht.
Doos vol films
Het huis op Vlieland is nog steeds in de familie. Wia's vader heeft het gekregen toen hij het beleggingsfonds overnam. Daarna heeft ook Wia het weer van haar vader geërfd. Wia woont nu ook in dat huis. "Het is een prachtig huis en heeft veel geschiedenis. Er mankeert ook altijd wat aan, maar ik heb hier zoveel herinneringen."
En hier is het verhaal nog niet afgelopen, want Wia heeft pasgeleden nog een doos vol films gevonden. Die zal ze samen met haar broer bekijken en eventueel ook naar het filmarchief brengen.