Boeren willen stabiel waterpeil tegen bodemdaling

Boeren in de provincie moeten op hun grond een eigen waterpeil kunnen krijgen. Dat maatwerk moet ervoor zorgen dat de bodemdaling in het veengrondgebied wordt beperkt. Het is een van de oplossingen van zeven samenwerkende boerenorganisaties. Ze hebben een plan gemaakt onder de naam 'Met beide voeten op de veengrond'. Het plan is dinsdagochtend gepresenteerd. Het is een boodschap aan de politiek, zodat die de zorgen van boeren serieus (gaat) nemen.
Boeren wolle stabyl wetterpeil tsjin boaiemfersakkings
Het plan van de zeven samenwerkende landbouworganisaties is een reactie op de discussie die momenteel gaande is. Daarin staat centraal dat het waterpeil in de sloten moet worden verhoogd. Zo'n hoger peil moet leiden tot een hogere grondwaterstand en dat moet op haar beurt het veen weer beter beschermen. Provinciale Staten hebben dat een paar jaar geleden in de Veengreidevisie vastgelegd. De boeren voelen echter niet zoveel voor die visie en het bijbehorende plan. Een hogere grondwaterstand zorgt ervoor dat het moeilijker is om te boeren.

Meer onderzoek nodig

De boeren pleiten nu voor meer onderzoek naar het veenweidegebied en de bodemdaling. Volgens de organisaties is onduidelijk of het verhogen van het waterpeil wel helpt tegen de oxidatie van het veen, de bodemdaling. Dat zou onder andere te maken hebben met een ander soort veen dat hier in de grond zit. Bouwe Bakker van de samenwerkende organisaties vertelt: "Ja, het veen is anders. Het neemt water op een andere manier op. Dat moet je wel meenemen in de plannen, want dat betekent dat je op een andere manier met de verschillende peilen om moet gaan."

Financieel haalbaar?

Het wordt nog een hele klus om iedereen van de haalbaarheid te overtuigen. Het instellen van kleine peilvakken, gebieden waar je het waterpeil lokaal kan regelen, kost veel geld.
© ANP
Het Wetterskip Fryslân heeft eerder aangegeven dat ze dat niet zien zitten en naar grotere peilgebieden toe willen. Volgens Bakker is het financieel haalbaar: "We stoten minder CO2 uit en daarvoor krijg je een compensatie van het Rijk. Dat moet de kosten kunnen dekken."
Daarbij kan techniek helpen, volgens Bakker: "We moeten een meetnetwerk aanleggen. Je kan dan makkelijker sturen. Boeren kunnen dat zelf doen."

Bijna niet te keren

Toch zien ook de boeren-organisaties in dat niet alle bodemdaling op die manier te keren is. "De verzakkingen in het veengebied zijn bijna niet te keren. De verzakking betreft een halve centimeter op jaarbasis. Daar moet je niet te veel energie in steken", aldus Bakker. "Je kunt dat alleen maar proberen te beperken."
Dat het een groot probleem is, is voor iedereen duidelijk. Er moet de komende jaren veel gebeuren om verdere verzakkingen te voorkomen.