Theo Mulder: 'Bokashi' als oplossing om landbouwgrond én moestuin weer gezond en vitaal te krijgen

Gezonde grond zorgt voor een gezonder leven. Dat stelt agrarisch ondernemer Theo Mulder uit Kollumerzwaag, die de eerste Soil Food Week van Fryslân organiseert. Vanaf woensdag 10 oktober staan Oosterwolde en Drachten drie dagen lang in het teken van bodem, voedsel en gezondheid.
Petear Fryslan Hjoed Theo Mulder
Volgens Mulder zijn bodem, voedsel en gezondheid onscheidbaar. "We hebben vruchtbare grond nodig om voedsel en onze gewassen te kunnen verbouwen. Daarom moeten we goed met onze grond omgaan, maar door de tegenwoordige bemesting en bodembewerking staat de kwaliteit van ons voedsel onder druk en dat wordt steeds erger."
Minister Carola Schouten van Landbouw, natuur en voedselkwaliteit zegt ook dat de manier waarop wij voedsel produceren uit balans raakt. De Nederlandse landbouwsector moet volgens haar op de schop. Boeren moeten niet langer zo goedkoop mogelijk produceren, maar beginnen met een kringlooplandbouw. Dat betekent meer koeien in het land en stoppen met kunstmest. En Mulder heeft er een oplossing voor.

Geheimen van een vruchtbare bodem

Al ruim twintig jaar is Mulder bezig met verschillende manieren van hoe wij met onze bodem om moeten gaan. "Dat was nadat ik het boek 'De geheimen van de vruchtbare bodem' van Erhard Henning had gelezen."
Hij zag door dat boek dat mensen minder zijn verbonden met hun eten en de manier waarop het groeit en wordt verbouwd. "Vooral mijn blik op het gebruik van kunstmest en de nadelen die het met zich meebrengt voor de bodem, is veranderd sinds ik het boek heb gelezen."

Kunstmest verstoort de balans

Fosfor, kalium, calcium en magnesium: het zijn stoffen die in kunstmest zitten. Het is allemaal niet biologisch van oorsprong, maar zorgt er wel voor dat planten sneller groeien. Het lijkt daardoor dat het goed is voor de grond, maar het tegenovergestelde is waar.
Door het zoutgehalte in de kunstmest raakt de grond veel natuurlijke grondstoffen kwijt. Het trekt veel vocht uit de grond en daardoor is het voor beestjes niet meer mogelijk om in die grond te leven. En die zorgen er juist voor dat de bodem gezond en vruchtbaar blijft.

Bokashi

Theo Mulder heeft een oplossing om uitgeputte grond te herstellen: bokashi. Hij reist de hele wereld rond om agrariërs te bezoeken in bijvoorbeeld Canada, Nieuw-Zeeland, Zuid-Amerika en Noord-Korea. Hoe gaan ze daar om met hun grond? In Noord-Korea kwam hij in aanraking met bokashi. Het is Japans voor 'goed gefermenteerd organisch materiaal'.
"Je kunt het vergelijken met zuurkool, maar niet met witte kool maar dan met alle soorten groenten, fruit of tuinafval. Door het toevoegen van melkzuurbacteriën en het vacuüm verpakken van het gft-afval behoudt het een hoge voedingswaarde. Wat daarna vervolgens heel goed is voor de grond", zegt Mulder.
Hij heeft samen met het bedrijf Agriton uit Noordwolde deze conserveringstechniek naar Fryslân gehaald.
Hendrika Mulder lit sjen hoe't je sels thús bokashi meitsje kinne

Drijfmest en hekkelen

Het inzetten van Bokashi op grote schaal: dat is waar Mulder uiteindelijk naartoe wil. "Het is maar een simpele aanpassing dat voor veel verschil kan zorgen. Boeren die bijvoorbeeld hekkelen. Dat is super geschikt materiaal om melkzuur aan toe te voegen, om het daarna weer over het land te gooien", zegt Mulder.
"Of neem bijvoorbeeld drijfmest. Het wordt nu opgeslagen en het verrot voordat de mest over het land wordt gesproeid. Als de boeren ervoor zorgen dat ze gefermenteerde mest over het land strooien, dan scheelt dat al veel in de vruchtbaarheid van de grond."
Theo Mulder is voorzitter van Symphony of Soils © Hendrik & Theo Mulder in hun Agrowinkel

Soil Food Week

Van 10 tot en met 13 oktober wordt de Soil Food Week gehouden en Omrop Fryslân is erbij. Woensdag 10 oktober zendt de Omrop een reportage uit over studenten die speciaal voor deze week een plastic paard hebben gemaakt, die door de drachten van Leeuwarden zal varen. Op 11 oktober zijn wij bij het congres Symphony of Soils waar deskundigen van over de hele wereld vertellen over het belang van een gezonde grond.