Nynke Heeg over Moluks theaterstuk: "Nog zoveel vragen en niet-verwerkte emoties"
De Friese actrice Nynke Heeg speelt de komende weken een hoofdrol in het theaterstuk Aan De Andere Kant. De voorstelling gaat over de Molukse gemeenschap, die in de jaren vijftig naar Nederland kwam.
Nynke Heeg yn Moluksk teäterstik
Hoe voelt het om je vaderland te verlaten en duizenden kilometers verderop een nieuw bestaan op te bouwen? Hoe doe je dat dan? Vasthouden aan je eigen taal en cultuur of je aanpassen aan het nieuwe vaderland? Theatervoorstelling Aan De Andere Kant, die woensdagavond in de Molukse kerk van Appingedam in première is gegaan, gaat over die worsteling. Het is het eerste deel van een drieluik over de Molukse gemeenschap. De andere twee delen worden in 2019 opgevoerd.
Acteurs Roger Goudsmit en Nynke Heeg spelen het Molukse echtpaar Theus en Gabriela Melanesy, dat in 1951 met de boot de overtocht maakt naar Nederland. Zo'n 12.500 Molukkers, voornamelijk KNIL-militairen met hun familie, maakten die reis ook werkelijk in die tijd. Met het idee om na zes maanden weer terug te keren naar (het voormalige) Nederlands-Indië, wanneer het daar veiliger zou zijn voor de Molukkers. Het huidige Indonesië was tussen 1819 en 1945/1949 onderdeel van het Nederlandse koninkrijk. Veel Molukkers zaten in het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL), vochten voor en waren loyaal aan de Nederlandse kroon.
Aangekomen in Nederland belanden de Molukkers in barakken in voormalige concentratiekampen, waar Joden en - na de Tweede Wereldoorlog - NSB'ers in zaten. Tientallen Molukse huishoudens woonden tussen 1951 en 1964 in barakken in Nuis of Westerbork. Kinderen groeiden er op. Daarna werden er speciale woonwijken voor hen ingericht, waar de Molukkers konden wonen.
Nynke Heeg, die zelf Indische wortels heeft, vindt het belangrijk dat er met dit stuk aandacht wordt besteed aan het verhaal van de Molukse gemeenschap. "Mijn moeder is zelf ook met mijn oma met een boot naar Nederland gekomen. De geschiedenis is natuurlijk niet helemaal hetzelfde als die van de Molukkers, maar ik voel wel veel herkenning, dat is ook een stukje dat bij mij hoort. Je draagt je geschiedenis ook bij je, dat zit ergens in je genen."
De voorstelling, waarin ook veel Maleis wordt gesproken, laat niet alleen verdriet, heimwee en wrok zien. Er is ook ruimte om te lachen en het publiek zingt met de mooie muziek mee. De voorstelling raakt. Heeg denkt dat dat komt doordat de Molukse gemeenschap niet veel praat over haar geschiedenis. "Er is zoveel niet verteld, er is niet over gesproken. Bij ons thuis werd er eigenlijk niet over gesproken. Dat is met de Molukse gemeenschap ook zo. Er werd niet gesproken, maar de derde generatie heeft wel vragen. En er zijn veel niet-verwerkte emoties."
Het stuk wordt naast Appingedam ook nog verschillende malen opgevoerd in de Molukse kerken van Hoogkerk en Bovensmilde. Fryslân staat voorlopig niet op de theateragenda. Meer informatie is te vinden op de website van Adak-Theater.
Omrop Fryslân praatte ook met twee Molukse Friezen en ging met hen naar de voorstelling Aan De Andere Kant. Later deze week verschijnt een reportage over hun verhaal.
