Omrop TIP: Portret van het dorp Wijnaldum

Een klein dorp onder de rook van Harlingen. Een dorp zonder school, maar met fibula. Buro de Vries zit deze zondag in Wijnaldum. Waar het dorpsbelang jubileert, maar te maken heeft met diverse bedreigingen.
Andreaskerk in Wijnaldum © Omrop Fryslân
Wijnaldum is een echt terpdoarp. In het dorp wonen zo'n 500 mensen, die samen de tijd doorkomen met een actief dorpsleven. Er zijn verschillende verenigingen. De zanggroep Waadwyn, de biljart- en kaartclub en natuurlijk de kaatsvereniging zijn voorbeelden. Veel activiteiten vinden plaats in dorpshuis De Bijekoer. Het dorpshuis is in 1982 gebouwd door de diverse verenigingen. De Andreaskerk is het middelpunt van het dorp. De kerk maakt elk jaar deel uit van Tsjerkepaad, de openstelling van meer dan 250 Friese kerken in de zomer.
Fibula fan Winaam (kolleksje Fries Museum) © Omrop Fryslân

Fibula

De meeste mensen zullen bij Wijnaldum denken aan de fibula. In 1953 werd de 'voetplaat' van de fibula gevonden in een terp net buiten het dorp. Jarenlang werd daarna gezocht naar de andere onderdelen van de 7e-eeuwse sierspeld. In 1991 begon de Rijksuniversiteit van Groningen met een grootschalig onderzoek in de terp van Wijnaldum. Dat duurde tot 1993. Toen werden ook andere delen van de fibula gevonden.
Een spectaculaire vondst waarmee Wijnaldum nog altijd op de kaart staat, ook internationaal. Zo is er een archeologisch steunpunt, waar allerhande vondsten zijn uitgestald. De mantelspeld ligt in het Fries Museum in Leeuwarden, maar Wijnaldum trekt er ook toeristen mee. Ooit woonde er een machtige Friese koning op de Wijnaldumer terp, zo is de overtuiging van veel mensen.
Sicht op de REC yn Harns © Omrop Fryslân

Bedreigingen

Wijnaldum ligt onder de rook van Harlingen en dat betekent ook onder de rook van de REC. De afvalreststoffencentrale houdt de gemoederen in en om het dorp al jaren bezig. Er is een groep fanatieke tegenstanders die zich blijft verzetten tegen de REC. Ook zout- en gaswinning is een bedreiging. Daar houdt ook een groep inwoners zich mee bezig.
Dorpsbelang heeft een belangrijke functie in het dorp. Dit jaar wordt er in september een jubileum gevierd, want de vereniging bestaat dan 100 jaar. Wijnaldum heeft geen basisschool meer. De E.P. de Boerschool is in 2016 gefuseerd met openbare school De Middelstein in Midlum. In hoeverre verandert een dorp hierdoor?
Het radioprogramma Buro de Vries zit deze zomer op het dorpsplein. In het jaar van LF2018 gaat het Buro op zoek naar de verschillende dorpsgemeenschappen van Fryslân. Tien weken lang, van 8 juli tot en met 9 september, elke zondag van 11.00 tot 13.00 uur op 92.2 FM.