Nieuwe reeks IepenUP en Omrop Fryslân met jonge vloggers

Veertien jonge Friese vloggers, met allemaal een heel verschillende achtergrond, laten vanaf zaterdag zien wat zij zich allemaal afvragen. Iedere week een nieuwe vlog, veertien weken achter elkaar. En in het najaar nog eenmaal. De nieuwsgierige vloggers zijn de afgelopen weken klaargestoomd met bijvoorbeeld workshops en redactiebijeenkomsten. Allemaal hebben ze een eigen thema, met een onderwerp waar ze zich druk om maken.
De vlogs zijn onderdeel van het LF2018-programma IepenUP en zaterdag wordt de eerste gepubliceerd. In aanloop naar de vlogs praten we met Eline van Diggelen van IepenUP en een van de vloggers, Wilke Kolthof uit Leeuwarden.
Wat kunnen we de komende weken verwachten?
Eline: ''Alle vloggers hebben een eigen casus, een waar ze zich druk om maken. Salah komt bijvoorbeeld uit Syrië. Hij zoekt naar meer praktijkmogelijkheden, om sneller de Friese taal te leren. Daarbij krijgt hij de hulp van een BN'er. Die vlog komt zaterdag. En Joyce bijvoorbeeld zet een crowdfundcampagne op, om kinderen naar de bioscoop te krijgen. Ze hoopt de kinderen mee te nemen naar Black Panther, om ze zo te laten zien dat superhelden niet alleen maar wit zijn.''
De 26-jarige Wilke werkt bij de GGZ en kwam met die achtergrond bij zijn onderwerp: ''De afgelopen jaren ging het bij de gemeente en de zorgverleners vaak over verwarde personen. Maar wat is een verward persoon nu eigenlijk? Ik woon in het centrum van Leeuwarden en zie ze zelfs vaak lopen. Maar wat zouden ze anders willen zien, en hoe willen zij wat veranderen? Wat betekenen de hulporganisaties nu voor hen, en wat kunnen wij, als mienskip, voor ze betekenen? Daarbij wil ik in gesprek met instellingen zoals de gemeente en hulporganisaties als de GGZ, maar ook met die mensen zelf.''
Hoe zijn de vloggers geselecteerd?
Eline: ''Na de aanmeldingen van de vloggers hebben we direct gekeken: wie heeft er al een idee? IepenUP gaat over onder andere vrijheid en democratie. We willen daarom diversiteit in onderwerpen bij de vlogs, maar ook diversiteit qua achtergrond: een paar uit Leeuwarden, maar ook mensen die ergens anders vandaan komen. En we willen verschillende ideeën over wat er moet veranderen.''
Wilke heeft zich aangemeld als vlogger, omdat hij iets wilde doen met de dingen waar hij in zijn werk bij de GGZ tegenaan loopt, maar ook omdat hij dol is op het maken van video's: ''Zo kan ik een mooie combinatie maken van een onderwerp dat mij boeit in de vorm waar ik vraag mee bezig ben. Het is ook mooi om in een team te werken, en elkaar aan het denken te zetten.''
Hoe zijn de vloggers begeleid?
Eline: ''Ze kregen bijvoorbeeld workshops van Ismail Ilgun, eerder bekend als de 'treitervlogger' en van Karel Smouter, die adjunct-hoofdredacteur van De Correspondent was. Ismail vertelde over zijn eigen werkwijze en deed een verhaal over zijn eigen ervaringen. Karel heeft de vloggers laten nadenken over een andere manier van vragen stellen door minder vooringenomen te zijn. En met hem hebben we nagedacht over hoe we de journalistiek transparanter kunnen maken. Daarom streamen we nu onze redactievergaderingen live, zodat iedereen kan meekijken. Die redactievergaderingen doen we maandelijks met een deel van de vloggers. Ze helpen daarin ook elkaar om van een idee naar een daadwerkelijke vlog te komen. En alle vloggers worden begeleid door Janko Krist, bekend als programmamaker van onder andere Hea! en Man Bijt Hond. Hij denkt bijvoorbeeld met ze na over hoe ze het grappig kunnen maken en hoe ze er een eigen draai aan kunnen geven. Zelf probeer ik inhoudelijk mee te denken: wat werkt op beeld? Wie is ver genoeg om te gaan draaien?''
Wilke: ''Het is een erg leerzaam traject. Bij onze aanmelding vroeg de organisatie ons al wat we nu wilden veranderen. Eind maart hadden we eerst een trainingsweekeinde en nu dus die redactiebijeenkomsten. Bij de workshops gingen we weer in op wat we wilden veranderen. Karel Smouter had het in zijn workshop over hoop en optimisme. En je moet constructief zijn: je kunt wel iets opmerken en willen veranderen, maar hoe wil je het veranderen? Met elkaar denken we na over hoe we de kijkers te pakken kunnen krijgen.''
Hoe gaan de vloggers te werk?
Eline: ''Dat varieert. Sommige vloggers doen het filmen helemaal zelf, anderen hebben iemand mee om te filmen. Als je als vlogger iemand wilt interviewen, dan is het handiger dat er iemand meegaat die dat vast kan leggen.''
Wilke: ''Nadat ik mijn idee had, moest ik nadenken over hoe het eruit komt te zien, welke personen ik moet spreken. Je moet de juiste personen zoeken bij jouw thema. En ik heb al een paar in mijn hoofd, maar dan loop je ook tegen grenzen aan. Bij de hulporganisaties, vaak officiële instellingen, moet je eerst toestemming hebben, vragen of ze mee willen werken. En soms willen ze voorwaarden stellen aan wat kan, bijvoorbeeld. Het rauwe deel, het spreken van de zogenoemde 'verwarde personen', wil ik wel wat spontaner doen. Ik wil ze op een willekeurig moment opzoeken, en dat kan met een eigen camera. Ik ben op dit moment met Janko aan het nadenken over de uitwerking. Hopelijk krijg ik deze week nog toestemming van de zorginstellingen, dan kan ik zo snel mogelijk beginnen met filmen.
Na het filmen is het nog niet meteen af natuurlijk. Hoe kom je uiteindelijk tot een mooie vlog?
Eline: ''Janko verzamelt alle video's van de vloggers en kijkt dan samen met de vloggers verder. Hij doet ook de montage van de uiteindelijke vlog, maar de vloggers kijken wel een dagdeel mee bij die montage en kunnen dan ook meedenken, bijvoorbeeld over de muziekkeuze. Na de bewerking zijn de vlogs klaar om online te zetten.''
Waar kunnen we de vlogs bekijken?
Eline: ''Iedere week komt er een nieuwe vlog online. Zaterdag om 20.00 uur is de eerste, die is van Salah, die dus wil weten hoe hij het snelst Fries kan leren. De vlogs komen op de Facebookpagina van IepenUP en op de kanalen van Omrop Fryslân. Het loopt veertien weken, met iedere zaterdag dus een andere vlogger. Deze eerste vlog is min of meer een aanzet in de zoektocht. Na de eerste veertien weken houden we een pauze, en in september begint de tweede serie.''
De eerste vlog is zaterdag om 20.00 uur te zien op omropfryslan.nl en de Facebookpagina van IepenUP. Alle vloggers stellen zich ook alvast voor op de website van IepenUP. IepenUP Vloggers is een project van IepenUP en LF2018 en wordt mede mogelijk gemaakt door Omrop Fryslân en het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.