VIDEO: Fryslân raakt zijn bedrijven kwijt

Steeds vaker verdwijnen Friese bedrijven en komen ze in nationale of internationale handen. Friesland Foods, Friesland Bank en sinds kort past ook zorgverzekeraar De Friesland in dit rijtje. Hoe erg is dat? Raakt Fryslân hierdoor een stuk van de identiteit kwijt? In Fryslân Hjoed vertelt Marijn Molema van de Fryske Akademy of we moeten vechten voor het behoud van deze bedrijven. En Martin Cnossen van Merk Fryslân zit ook aan tafel. Hij heeft een duidelijke visie op hoe het in de toekomst moet: meer focussen op kleinere bedrijven.
Overnames
Marijn Molema erkent dat het verdwijnen van Friese bedrijven een gevaar is voor de werkgelegenheid in Fryslân. In de afgelopen tien jaar zijn drie grote Friese bedrijven overgenomen of gefuseerd. In 2008 fuseerde zuivelbedrijf Friesland Foods met Campina. Vier jaar later ging ook de Friesland Bank over in de Rabobank. En op dit moment is er groen licht om zorgverzekeraar De Friesland op te laten gaan in Achmeadochter Zilveren Kruis.
Trots
"Het is altijd jammer als oude bedrijven moeten stoppen of verhuizen naar buiten de provincie. Daarmee verdwijnt het eigen karakter, gaan de instellingen op in grote verbanden en verdwijnt inderdaad een stuk Friese trots", zegt Molema. Maar dit betekent volgens Molema niet dat je hieraan vast moet houden: "Vasthouden aan het oude is nooit een recept voor de toekomst." Hij zegt dat er juist hele goede zaken voor de bedrijven in de plaats komen: "Neem voorbeeld Dairy Campus, een onderzoek- en innovatiecentrum voor de melkveehouderij, gevestigd in Friesland. Het zijn kansen waardoor de provincie meer verbindingen heeft met andere delen van de wereld en zich internationaal nog beter kan profileren met sterke sectoren, zoals de zuivel".
Kleinere bedrijven
Martin Cnossen zegt juist dat Fryslân teveel is gericht op het behoud en het binnenhalen van 'grote vissen'. Daarom wordt er te weinig energie gestoken in de kleinere bedrijven. "Terwijl dat heel goed past bij de provincie en het biedt veel kansen. Zo kunnen mensen hier in Fryslân voor een goede prijs een huis kopen, is de kwaliteit van wonen ook goed en is er een goede infrastructuur betreffende verkeer en via internet.", zegt Cnossen.
Boomsma
Het distilleerbedrijf Boomsma is daar een goed voorbeeld van. In deze tijden van globalisering zijn mensen op zoek naar hun roots en daar maakt Boomsma gebruik van. Eigenaar Chantoine Boomsma: "Logistiek gezien is het veel handiger om bijvoorbeeld in het midden van het land te zitten, maar in Leeuwarden gevestigd zijn, is onze kracht." Fryslân heeft volgens Boomsma buiten de provincie een goede naam en die zetten ze in. "In Amerika verkopen wij bijvoorbeeld ook veel. Wij hebben een product, maar ook een verhaal met een historie, een eigen taal en cultuur. Daarmee onderscheiden wij ons en dat vinden de Amerikanen mooi."
Provincie aan zet
Volgens Cnossen moet provincie Fryslân een plan bedenken, zodat de provincie zich kan wapenen tegen grote klappen zoals de recessie en het wegtrekken van bedrijven. En dat ligt bij de MKB-bedrijven als Boomsma. "Om die bedrijven hier te krijgen, moeten we niet in Fryslân zoeken, maar in het westen van het land. Daar moeten we in netwerken stappen en partijen laten zien wat in Fryslân allemaal mogelijk is", zegt Cnossen.
Ook Molema ziet dat de toekomst ligt bij het MKB, maar ook bij het samenwerken. "Bedrijven als het Kennis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân geven het goede voorbeeld. Ze richten zich op bestaande MKB-bedrijven in Fryslân en versterken daarmee de provincie."