Friese journalist bij stembureau Catalaans referendum

Onrust en emoties op de stembureaus in Catalonië. Sybrand Grasdijk uit Harkema is zondag op zo'n stembureau. Hij is naar Barcelona toe gereisd om als jonge journalist het heetst van de strijd mee te maken. Catalonië stemt zondag over onafhankelijkheid van Spanje. Dit referendum is verboden door de Spaanse regering.
Confrontatie
Er zijn veel confrontaties tussen mensen die willen stemmen en de nationale politie, de Guardia Civil. Daarbij zijn tientallen mensen gewond geraakt.
In Catalonië zijn 6.000 stemlokalen, waarvan ruim 70 procent open is. Sybrand Grasdijk is bij een van de grootste stembureaus, de 'Escola Industrial', waarbij duizenden mensen staan. Voor veel mensen, vooral de ouderen, is het stemmen een emotionele aangelegenheid, zegt Grasdijk.
Het referendum in Catalonië is zondag onderwerp in het radioprogramma Buro de Vries. Gesprekken met Merijn Bouma en Fedde Huistra, die beide getrouwd zijn met een Catalaanse vrouw, en met journalist Sybrand Grasdijk. Achtergronden worden toegelicht door Omrop-verslaggever Onno Falkena.
"Schandalig"
"Het is schandalig wat er in Catalonië gebeurt. Politiegeweld tegen mensen die vreedzaam gaan stemmen, kan niet." FNP-fractievoorzitter Corlienke de Jong is geweldig geschrokken van het nieuws dat bij het referendum in Catalonië tot nu toe 38 mensen gewond zijn geraakt als gevolg van het ingrijpen door de Guardia Civil. De Jong reageerde op het politiegeweld in radioprogramma Buro de Vries. "Het gaat om het recht om te stemmen, maar het gaat ook om mensenrechten en de persvrijheid. Zo ingrijpen in West-Europa, dat kan niet."
In Catalonië wordt op 1 oktober een referendum gehouden over onafhankelijkheid op initiatief fan de regionale overheid. De Spaanse nationale overheid noemt het referendum 'illegaal en onwettig' en het politieoptreden tegen dat referendum 'professioneel en proportioneel'. Tweede kamerlid Isabelle Diks van GroenLinks heeft geen enkel begrip voor het politieoptreden. "Ik snap niet waar premier Rajoy van Spanje mee bezig is. Het referendum in Catalonië is ingewikkeld, maar geweld tegen vreedzame demonstranten is niet goed te praten. Stembureaus sluiten trouwens ook niet."
Protest tegen politiegeweld
Op zondagmorgen werd zo'n 27 procent van de stembureaus in met name de grotere steden gesloten door de Spaanse nationale politie. De Guardia Civil gebruikte hierbij geweld door blokkades van burgers te breken. Oud-gedeputeerde Sjoerd Galama (CDA) begrijpt wel dat de Catalanen een referendum willen. "De Catalanen voelen zich niet serieus genomen door Spanje. Dat speelt al jaren. Het gaat ook om geld: ze moeten belasting afdragen aan Madrid en maar afwachten wat ze terug krijgen."
Uit protest tegen het politiegeweld heeft FC Barcelona zondag de voetbalwedstrijd tegen Las Palmas afgelast. Dat is jammer voor vier voetbalfans uit Wirdum, die dit weekeinde speciaal voor die wedstrijd op het vliegtuig naar Catalonië stapten. FC Barcelona sprak zich eerder uit voor het recht van de Catalanen om zich uit te spreken over hun eigen toekomst.