Doe ook mee aan het onderzoek naar de Stimmen fan Fryslân
De Rijksuniversiteit in Groningen (RUG) doet onderzoek naar het Fries en al zijn varianten en heeft daarbij de hulp van zoveel mogelijk Friezen nodig. Voor het onderzoeksproject 'Stimmen fan Fryslân' wordt iedereen opgeroepen om mee te doen. Daarvoor kun je op de website van Omrop Fryslân de dialectquiz doen en je stem inspreken op een speciale app. Met al deze informatie zou het in de toekomst mogelijk kunnen worden om in het Fries bijvoorbeeld spraakopdrachten te geven aan je telefoon of auto. Wie wil dat nou niet?
Stimmen fan Fryslân staat onder leiding van taalwetenschapper Nanna Haug Hilton. De van oorsprong Noorse universitair hoofddocent bij de RUG, afdeling Minderheidstalen/Fries, spreekt accentloos Nederlands en zelfs een aardig woordje Fries. Ze vindt het mooi dat Fryslân zoveel taalvarianten heeft. "Er is een grote taalrijkdom in deze provincie", vertelt ze. Nanna Haug Hilton praat ons bij over het onderzoek.
Waarom doen jullie dit onderzoek in Fryslân?
“Fryslân is een van de meest taalgevoelige provincies. Door een grote diversiteit aan talen en dialecten is de provincie een voorbeeld voor hoe meertaligheid werkt in de rest van de wereld. We hopen natuurlijk dat zoveel mogelijk mensen meedoen."
Ik wil wel meedoen, maar wat moet ik doen?
“Het onderzoek bestaat uit twee delen. Als eerste hebben we een dialectquiz gemaakt en vragen we de deelnemer hoe hij of zij een bepaald woord uitspreekt. Bijvoorbeeld het Nederlandse ‘zaterdag’. Zeg je in het Fries dan ‘sneon’, ‘saterje’ of ‘saterdei’? Zo zijn er negentien verschillende woorden en daarna kunnen we zeggen waar je vandaan komt. Deze quiz is te vinden op omropfryslan.nl/stimmen of de omropapp. Ook zullen er teams door de hele provincie met tablets op pad gaan om zoveel mogelijk data te verzamelen."
En deel 2?
“Voor deel 2 hebben we je stem nodig. Daarvoor moet je de app ‘Stimmen’ downloaden. Deze staat in Google Play en iTunes. Met deze app kun je je stem en dus je taal/dialect opnemen, onder andere aan de hand van een spelletje met plaatjes. Al jouw ingesproken woorden komen meteen bij ons terecht. Zo kunnen wij er ook direct mee aan het werk. De quiz is vooral voor mensen die uit Fryslân komen. De opneemfunctie kan ook door mensen buiten de provincie worden gebruikt. Ook zijn we van plan registraties van alle grote migrantentalen en -dialecten in Noord-Nederland te maken."
Wat is het doel van het onderzoek?
“Het doel is het verzamelen van data over meertaligheid. Persoonlijk vind ik de taalveranderingen in het Fries het meest interessant van het onderzoek. De data die worden verzameld, zullen ook beschikbaar worden gesteld aan bedrijven die spraaktechnologie gebruiken. Dat moet er toe leiden dat wij straks ook Fries en andere noordelijke dialecten kunnen spreken tegen onze telefoon. Denk aan Siri, de spraakcomputer op de iPhone. Die is nu alleen in het Nederlands, maar het mooiste zou zijn dat je meteen Fries tegen je telefoon kunt spreken."
Mijn uitspraak zit er niet bij! Wat nu?
“Voor de quiz kun je dan de uitspraak zoeken die het dichtst bij jouw uitspraak ligt. Daarna kunt je aan het eind van de quiz bij opmerkingen noemen welk woord het was en waar het precies vandaan komt. Ik neem het dan mee in de analyse."
Wanneer is Stimmen fan Fryslân voor jou geslaagd?
“Mijn streven is dat er tienduizend mensen meedoen, maar natuurlijk zijn alle data welkom. Alle resultaten zijn trouwens in de loop van 2018, het jaar van Leeuwarden Culturele Hoofdstad, onder andere te zien bij het Lân fan Taal op het Oldehoofsterkerkhof in Leeuwarden.”
Deze hele week geeft Omrop Fryslân aandacht aan Stimmen fan Fryslân. De dialectquiz is te vinden op de omropapp en op omropfryslan.nl/stimmen. De app Stimmen is te vinden in Google Play en iTunes.
