125 jaar Houtjesfabriek: "En nu is het een kale vlakte"

"Het doet nog steeds pijn," zegt Lisette van der Veen over het verdwijnen van de Halbertsmafabriek uit Grou. Daar heeft ze bijna twaalf en een half jaar pallets verkocht. Net voor de sluiting van de fabriek, drie jaar geleden, is ze gestopt. "Als dan alles wordt afgebroken, dan gaat dat toch wel door je heen."
Met een tentoonstelling staat Grou dit weekend stil bij het afscheid van de Halbertsmafabrieken. Het begon allemaal 125 jaar geleden, met het maken van houten botervaten. Daarmee groeide het bedrijf langzaam uit tot de grootste werkgever van Friesland. Toen de vraag  naar botervaten inzakte, begonnen de Halbertsmas met de productie van pallets. Ze gingen ook deuren maken. Dat was niet meteen succesvol, maar later werd het de redding van het imperium.

Speelgoed en een kinderledikantje

De fabriek stond midden in Grou. Een rood dorp, vanwege de socialistische inslag. Daardoor voerde het bedrijf van begin af aan een vooruitstrevend personeelsbeleid. "Halbertsma was een hele sociale fabriek," vertelt Durk Talsma. Hij is een van de organisatoren van de jubileumtentoonstelling. "Ze hadden onder andere knutseldagen voor de kinderen van de medewerkers." Dat is op de tentoonstellilng ook te zien. Daar staat speelgoed, en een kinderledikant.je.

Muisstil

In de jaren 90 dreigde het faillissement. Het bedrijf werd in tweeën gesplitst. Van Vuuren B.V. werd eigenaar van de deurenproductie, en de pallets werden overgenomen door de Faber Halbertsma Groep. Het was muisstil in de kantine toen in 2013 bekend werd dat de fabriek de deuren moest sluiten, zei medewerker Wytse Venema toentertijd tegen Omrop Fryslân.

Kale vlakte

"Iedereen heeft wel wat met de Houtjesfabriek" zegt Van der Veen. "Mijn opa heeft er gewerkt, en mijn schoonvader. Vraag maar iemand, en hij heeft wel wat met de Halbertsmafabrieken. Het was heel bijzonder. En nu is het een kale vlakte."
Bij het 100-jarig jubileum van het familiebedrijf van de Halbertsmas maakte Omrop Fryslân een documentaire over de geschiedenis van het bedrijf. Die wordt dit weekend opnieuw uitgezonden. Zondag 30 oktober vanaf 17:00 uur, ieder uur op het hele uur, op Omrop Fryslân televisie.