Andries en Danny Noppert tóch familie: achter-achter-achter-achter-achter-achter-achterneven

Andries en Danny Noppert © Orange Pictures | Omrop Fryslân
Andries Noppert en Danny Noppert: twee topsporters op een WK met een gemeenschappelijk verleden. Hoewel het ver weg is, stammen ze beiden af van dezelfde 'oer-Noppert'.
Beide Nopperts komen uit Joure, daarom is het geen gek idee dat ze familie zijn. Doelman Andries staat bekend als de 'Tower from De Jouwer', darter Danny heeft op het podium de bijnaam 'The Freeze' gekregen.
Veel mensen denken dat beide mannen geen familie van elkaar zijn, maar uiteindelijk komen ze toch uit dezelfde Noppert-dynastie. Beide Noppert-takken komen in de 18e-eeuw bij elkaar, in een rechte lijn naar hun verre voorvader Jan Otten toe.
Stamreeks met Andries en Danny (links) en hun gemeenschappelijke voorvader (rechts) © Omrop Fryslân
Het laat zich lastig uitleggen, maar Danny Noppert is officieel een achter-achter-achter-achter-achter-achter-achterneef van Andries Noppert. Beiden hebben Jan Otten als stamvader, negen generaties terug.

Afstammelingen van twee broers

Jan Otten was de vader van de broers Hendrik en Jacob Noppert. Danny Noppert stamt af van Hendrik, Andries Noppert stamt af van Jacob.
De aktes waarin Jacob Jans Noppert (1745-1829) en Jan Hendriks Noppert (1756-1827) hun achternamen vastlegden © Tresoar | AlleFriezen
Toen alle families in de Franse tijd een achternaam moesten vastleggen, werd de naam 'Noppert' twee keer ingeschreven. Jacob Jans Noppert, de voorvader van Danny, nam de naam in 1812 als eerste aan voor zijn nageslacht.
Een maand later nam ook zijn neefje Jan Hendriks Noppert de achternaam aan in Joure, waar uiteindelijk de doelman van Joure van afstamt. De vader van deze Jan was toen waarschijnlijk al overleden, daarom nam hij als zoon de naam aan.

Friezen uit Overijssel

De broers Hendrik en Jacob waren de eerste voorouders die in Fryslân woonden. Van Jan Otten, de verste voorvader van beide mannen, weten we dat hij in het jaar 1699 in Beulake is geboren. Hij trouwde in Oldemarkt, waar hij ook ouderling was bij de kerk. Hij kreeg kinderen in Kalenberg.

Familie in de turf

Zowel de tak van Danny als de tak van Andries heeft een verleden in de vervening. Van Jacob Jans Noppert, de voorvader van Danny, weten we dat hij rond 1770 actief was als veenbaas bij Oude- en Nijehaske. En Jan Hendriks Noppert, de verre opa van Andries, was in 1817 turfmaker in Oudehaske.
De oorsprong van beide Nopperts ligt in de kop van Overijssel. De families verhuisden in de 18e eeuw naar Friesland. Hendrik Jans Noppert woonde in 1756 al in Oudehaske en zijn broer Jacob woonde er in ieder geval in 1768 al.
De omgeving van Nijehaske rond 1732 © Origineel in collectie Fries Museum
In het afreizen naar Fryslân stonden de Nopperts niet op zichzelf. Na 1750 verhuisden veel veenwerkers uit de kop van Overijssel. Langzaam raakte het daar uitgeveend. Daarom trokken de turfgravers verder het veen in naar het Noorden, waar de grond ook nog eens betaalbaar was.
Deze 'arbeidsmigranten' trokken voornamelijk naar Haskerland en Schoterland. In de tweede helft van de eeuw verhuisden meer dan 750 gezinnen naar Fryslân. Veel migranten waren familie van elkaar. Ze vormden een hechte, maar vaak ook arme gemeenschap.

'Boomtown' Oudehaske

Oudehaske was een 'boomtown', het aantal inwoners van het dorp verdubbelde. Omdat de veenwerkers uit de omgeving van Giethoorn kwamen, werden zij 'Gietersen' genoemd.
De Gietersen overvleugelden de Friezen. Zij namen hun eigen dialect mee, maar ook typische Gieterse achternamen zoals Ketellapper, Mink en Krikke. In 1800 was zo'n zeventig procent van de inwoners van Oudehaske van Gieterse komaf.
Oudehaske kwam door het turfgraven tussen allerlei water te liggen (kaart uit 1766) © Omrop Fryslân, Sian Wierda
De Gieterse verveners namen het 'slagturven' mee, waarbij grote waterplassen achterbleven. Zo ook in de omgeving van Oudehaske: het Nannewiid is nog een overblijfsel van deze werkwijze. Sommigen spraken er schande van, want het grasland veranderde in water. De weg tussen Joure en Heerenveen dreigde zelfs weg te spoelen.
Aan het eind van de 18e eeuw trokken de Gietersen weer verder de provincie in en in de loop der jaren ging de groep steeds meer op in de Friese bevolking.
Zo werd ook de familie Noppert een begrip in de omgeving van Joure, net als de twee Nopperts die deze maand beiden op een WK staan.
Op 3 december om 16.00 uur kan Andries Noppert weer in actie komen op het WK voetbal in Qatar. Zijn verre neef Danny Noppert mag op 23 december om 21.00 uur spelen op het WK darts in Londen.