Europese regelgeving nog een flinke opgave voor Friese waterkwaliteit

Het gaat niet goed met de waterkwaliteit in Nederland. Volgens de laatste kaart van het Europees milieuagentschap EEA voldoet meer dan 90 procent van het binnenwater niet aan de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW), die over vijf jaar verplicht is.

Fryslân is op de kaart net zo donkerrood als de rest van Nederland. Nederland bungelt onderaan de ranglijst van Europese landen. Finland heeft volgens de EEA het schoonste binnenwater van Europa. In dat land voldoet nu al meer dan 70 procent van het water aan de KRW.

Wetterskip Fryslân is al sinds 2009 hard aan het werk om de waterkwaliteit te verbeteren, maar volledig voldoen aan de strenge Europese norm valt volgens dagelijks bestuurslid Otto van der Galiën van Wetterskip Fryslân nog niet mee.

"Ik ben ervan overtuigd dat onze waterkwaliteit erop vooruit gaat, maar er zit een vreemde kronkel in het programma. Als je op één criterium onvoldoende scoort en op de rest goed, dan krijg je net zo goed een onvoldoende."

Het waterschap probeert het onderwaterleven te bevorderen door de aanleg van honderden kilometers aan natuurlijke walkanten, zoals aan de Buitendijksche Hoofdvaart bij Tjalleberd. Dat heeft succes, want al na een paar jaar neemt de biodiversiteit in en boven het water toe. Er zijn meer waterplanten, meer insecten en ook meer vissen.

Voor de Kaderrichtlijn Water is net die biodiversiteit een belangrijk criterium, naast zaken als de helderheid van het water, de watertemperatuur en zo weinig mogelijk chemische stoffen.

Samen met provincie Fryslân investeert Wetterskip Fryslân de komende vijf jaar nog eens 54 miljoen euro in de waterkwaliteit, met als doel om te voldoen aan de richtlijnen.

Van der Galiën verwacht dat over vijf jaar een groot deel van Fryslân wel aan de Europese norm kan voldoen. "Ik verwacht dat we uitkomen op zo'n 70 procent. De 100 procent halen kan niet, want we vinden nu nog stoffen in het water die al lang verboden zijn. Het heeft tijd nodig voordat zoiets weer verdwijnt."

Niet voldoen aan de Kaderrichtlijn kan volgens deskundigen vergaande consequenties hebben, zoals de stikstofcrisis nu. Wetterskip Fryslân moet daarom vol aan de bak om dat scenario te voorkomen.

Het gaat daarbij niet alleen om het opnieuw inrichten van het water, maar ook om onderhoud om te voorkomen dat sloten dichtgroeien, want ook de doorstroming van water is belangrijk voor de waterkwaliteit.