Vuilniszakken vol dode vogels: "En niemand die het op wil lossen"

Een vuilniszak met dode sternen © ANP
Dinsdag was het weer raak: vogelgriep op een pluimveebedrijf in Minnertsga. 105.000 vleeskippen worden afgemaakt. Vanuit natuurorganisaties klinkt kritiek op de rol van de overheid bij de aanpak van vogelgriep. De overheid geeft niet thuis, klaagt Natuurmonumenten.
Volgens de organisatie vormt Fryslân daarin echter een uitzondering. Andere provincies zouden daar een voorbeeld aan moeten nemen.
Natuurmonumenten ziet zich voor grote problemen gesteld nu het vogelgriepvirus voortwoekert onder wilde vogels. Pluimveebedrijven ontkomen daar uiteindelijk ook niet aan.
Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) moet "verantwoordelijkheid nemen" en duidelijk maken "door wie en hoe de dode vogels verantwoord opgeruimd moeten worden", zegt Natuurmonumenten.
Dan lopen we er weer achteraan, zijn we weer te laat.
Jan Willem Zwart over het plan van het ministerie
Jan Willem Zwart van Natuurmonumenten kijkt met angst en beven naar de komende maanden. "LNV zegt dat er aan een landelijke aanpak wordt gewerkt. In oktober willen ze met een soort handreiking komen. Maar juist in die herfstperiode is de kans op besmetting het grootst. Dan lopen we er weer achteraan, zijn we weer te laat."

In Fryslân wel goed

Volgens Natuurmonumenten wijzen veiligheidsregio's, verschillende ministeries, gemeenten en NVWA elkaar aan als verantwoordelijke. Ondertussen blijven natuurorganisaties met de dode vogels blijven zitten, met alle risico's voor wilde vogels, de volksgezondheid en de landbouw.
In Fryslân gaat dit volgens de organisatie wel goed. Daar heeft de Veiligheidsregio de regie in handen genomen. Die coördineert het opruimen van de slachtoffers en verzorgt ook de voorlichting aan het publiek. Dat zou in andere provincies ook moeten, vindt de organisatie.
Jan Willem Zwart over de aanpak van de vogelgriep
Het ministerie van LNV erkent dat de situatie "zorgelijk" is. "Niet eerder circuleerde het virus zo heftig, langdurig en uitgebreid in wilde vogelpopulaties."
Een woordvoerster van het ministerie laat weten dat de "zorgen en knelpunten" die Natuurmonumenten ervaart bekend zijn. "Wij gaan kijken of en hoe we kunnen helpen een aantal van die knelpunten op te lossen."

LNV: valt niet te voorkomen

Dat de ziekte in de herfst wordt meegenomen door trekvogels, valt echter niet te voorkomen, voegt LNV eraan mee. "We kunnen ons wel voorbereiden om zo goed mogelijk met de gevolgen om te gaan."
Het opruimen van dode vogels is "in de eerste plaats een aangelegenheid van de rechthebbende of beheerder van de grond", zo maakt het ministerie duidelijk. Dat staat ook in een handreiking die de overheid eerder dit jaar publiceerde.

Vuilniszakken vol dode vogels

Zwart vindt dat te simpel gesteld. "Als terreinbeheerders stellen we ze wel de vraag: wiens probleem is het? Want er wordt heel snel naar de natuurorganisaties gekeken, maar de vogels zijn van ons allemaal. Ze kunnen ook op plekken komen zonder terreinbeheerder. Wie is er dan verantwoordelijk voor?"
Collega's van Zwart in andere provincies vinden ook dat er meer moet gebeuren. "In Noord-Holland geeft de overheid gewoon niet thuis, zeggen onze collega's daar. Ze hebben vuilniszakken vol met dode vogels, maar niemand die het wil oplossen. De overheden kijken weg."