Weerstand tegen ov-bezuiniging: "We moeten mensen weer in de bus krijgen"

Het verder uitkleden van de dienstregeling van het openbaar vervoer is een slecht plan, dat vindt Ton Ettema, voorzitter van het Reizigers Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer in Fryslân.
Een Arriva-bus bij Vierhuis © ANP
Over 2021 moet de provincie 2,2 miljoen euro bijbetalen, omdat er door corona veel minder reizigers waren. Dit jaar zal er misschien nog wel eens zo'n bedrag nodig zijn. In totaal kost het openbaar vervoer al zo'n 53 miljoen euro per jaar.

Neergaande spiraal

Gedeputeerde Avine Fokkens wil dat bedrag niet verder op laten lopen. Daarom moet er volgend jaar opnieuw gesneden worden in de dienstregeling.
Ettema is geschrokken van die mededeling. "Ik las vanochtend de LC en dan word je niet vrolijk. Men zegt eigenlijk: het geld is bepalend en niet de kwaliteit van het ov."
"Als je gaat snijden in de dienstregeling, dan ga je de vaste reizigers benadelen", legt Ettema uit. "Als je die van je gaat vervreemden, dan zit je in een neerwaartse spiraal."

'Kortetermijndenken'

Ettema denkt dat het snijden in de dienstregeling op lange termijn meer nadelen dan voordelen heeft. "Als je in december 2024 een nieuwe aanbesteding moet maken, dan zit je met een product dat niet meer interessant is voor andere vervoerders."
Toch geeft de voorzitter van ROCOV toe dat het een heel lastige kwestie is. "Dat kan ik me heel goed voorstellen, maar toch zou ik als gedeputeerde zeggen: ik heb meer geld nodig voor het ov. Dat is het beste naar de toekomst."
Ton Ettema van ROCOV Fryslân
De fracties van FNP, PvdA, ChristenUnie en CDA in Provinciale Staten willen zo snel mogelijk praten over de dreigende verschraling van het openbaar vervoer in Fryslân. Ze zijn bezorgd dat het trein- en busvervoer verder wordt uitgekleed en dat de leefbaarheid daardoor sterk achteruitgaat.
De zorgen worden ingegeven door twee ontwikkelingen: er reisden door de coronapandemie minder mensen met het openbaar vervoer en daardoor kwam er minder geld binnen. Tegelijkertijd zijn openbaar vervoerbedrijven meer geld kwijt door de hogere energie- en brandstofprijzen.
Statenlid Matthijs de Vries van ChristenUnie
Matthijs de Vries van ChristenUnie hoopt dat er een debat in de provincie op gang komt over het openbaar vervoer. "Zoals het nu gaat, kan het niet verder", geeft hij aan. "De coronacrisis is een grote tegenslag geweest. We moeten het ov niet uitkleden, maar we zitten nu wel op een punt dat we eens moeten kijken wat het ov ons eigenlijk waard is."
De Vries is wel van mening dat de steun van het Rijk omhoog moet. "Door de na-effecten van corona zitten er minder reizigers in de bus, de brandstofprijzen zijn flink toegenomen en de extra bijdrage voor de compensatie van de coronatijd stopt volgend jaar. Dat is funest. De landelijke uitkering zou omhoog moeten."

Meer mensen in de bus

Maar het belangrijkste voor de ChristenUnie is dat mensen de bus weer pakken. "We kunnen wel zeggen: er moet geld uit de provincie vandaan. Maar daarmee zitten er niet meteen extra reizigers in de bus. Dus we moeten ook kijken hoe we de mensen weer in de bus krijgen."
Een busje van Jobinder © Gemeente Noardeast-Fryslân
Verder denkt De Vries aan initiatieven zoals Jobinder, het mobiliteitsbureau in het noordoosten van Fryslân. Jobinder verzorgt wmo-, leerlingen- en openbaar vervoer. Er wordt naast vaste verbindingen ook gewerkt met het reserveren van busjes. "Daar rijden ze ook met kleinere bussen, je kunt de bus bellen, zodat die weer aansluit op de grotere infrastructuur "