Actrice Hilly Harms is terug op de plek waar het begon: het iepenloftspul van Burgum
Hilly Harms is terug op het toneel. De 83-jarige actrice speelt de rol van Rode Meisje in het iepenloftspul van Burgum, Schindlers List.
Harms was vroeger bekend als actrice bij het Friese toneelgezelschap Tryater en in tv-series als Baas boven Baas.
Nu staat ze weer op het toneel. Op de plek waar het voor haar in de jaren '60 eigenlijk allemaal begon: het iepenloftspul van Burgum.
Harms was verrast dat ze werd gevraagd voor de rol van 'de rode vrouw'. "Eigenlijk was ik heel dankbaar", zegt ze. "Ik ben nog helemaal gezond en kan dit goed spelen. Bovendien zie je dat het heel nodig is dit nu op te voeren."
Ze doelt daarmee op de oorlog in Oekraïne: "Je ziet hoe snel het kan veranderen. Toen waren het de Joden, nu de Oekraïners. Vrede en vrijheid is niet goedkoop."
Regisseur Theo Smedes is blij dat hij Harms kon strikken voor de rol: "We zouden het eigenlijk in 2020 al opvoeren, maar dat kon niet. De vrouw die toen de rol zou spelen, viel weg. Ik zag toen een verhaal met daarbij Hilly Harms en wist toen meteen dat we haar moesten hebben. Ze kan het verhaal vertellen als overlever van de oorlog."
Hilly Harms was actief bij het Friestalig amateurtoneel, speelde bij iepenloftspullen en was ook regisseur. Ze speelde jarenlang (1976-993) bij Tryater, in stukken als De feint fan twa masters en Mephisto. Ze werd bovenal bekend om haar rol als Joukje Baas in de Omrop Fryslân-dramaserie Baas Boppe Baas.
Harms was ook te zien in een aantal Friese en Nederlandse films, waaronder De gouden swipe (1996), De Fûke (2000), Stuk! (2014) en in Spaak (2017). Naast actrice is ze verhalenvertelster.
Harms is haar vuur niet verloren. Bij de repetities straalt ze en kleine foutjes laat ze zonder zorgen links liggen. Het verhaal past ook persoonlijk bij haar.
"Ik ben van 1938. Ik heb de oorlog niet heel bewust meegemaakt, maar wat mij nog goed voor de geest staat is dat geluid van laarzen. Dat gestamp. Dat doen ze hier ook en dat geeft wel eens de kriebels. Zo stonden ze ook bij ons thuis toen voor de deur. Kwamen ze voor mijn vader. Wo ist dein Vati!? Die zat ondergedoken en hebben ze niet gevonden."
Een boodschap heeft ze niet, maar ze hoopt wel dat het vooral de jongere mensen aan het denken zet: "Ze weten amper wat vrijheid is. Dat kunnen ze ook niet weten, want ze hebben het nooit anders meegemaakt. Wees daar maar blij om, maar wees je er wel bewust van."
Geen afscheid
Of dit de laatste rol is die Harms speelt? Als het aan haar ligt niet. "Het is maar net wat langskomt. Ik wil niet meer zoals vroeger bij alle dorpen langs. Dat kan ik niet meer, of ze moeten me rijden."
Maar van ophouden wil ze niet weten. Van afscheid nemen ook niet. "Nee, daar houd ik niet van. Ik ben ook nooit weg geweest. Er zitten wel grote gaten, maar ik kom altijd weer terug."