Oost-Europakenner: "Poetin heeft oorlogskas van miljarden door hoge gas- en olieprijzen"

Dankzij olie- en gasverkoop heeft de Russische president Poetin een oorlogskas van 600 miljard. Dat zegt dr. Sipke de Hoop, docent Oost-Europese geschiedenis aan de RUG.
Sipke de Hoop © Eigen foto
Dit speelt al heel lang, zo schetst De Hoop de omstandigheden van de recente inval van Rusland in buurland Oekraïne: "Die oorlog is al een paar jaar gaande. Het was wel duidelijk dat Poetin nu verder wilde."
Met oorlog bedoelt De Hoop een voorstadium van een echt conflict, hybrid warfare genoemd. Dat betekent dat een land op strategische wijze zijn invloed probeert te vergroten.
Je stationeert geen 200.000 militairen om heel Oekraïne heen als je alleen maar de republieken Donetsk en Loehansk in het oosten wil steunen.
Sipke de Hoop over de stille hoop van diplomaten dat het 'spierbaltaal' is.
Al weken signaleerden westelijke inlichtingendiensten een troepenopbouw aan de grenzen met Oekraïne. Diplomaten reageerden daar vrij naïef op, vindt De Hoop. Ze hoopten tegen beter weten in dat het niet tot een inval zou komen. "Maar je stationeert geen 200.000 militairen om heel Oekraïne heen als je alleen maar de republieken Donetsk en Loehansk in het oosten wil steunen."

Oost-Europese NAVO-landen angstig

Poetin zal niet zo snel een NAVO-land invallen, want dan heeft hij een groter probleem, is de verwachting van De Hoop: "Dat zal hij niet wagen."
Echter zijn de Oost-Europese staten in de NAVO daar niet zo gerust op. Ze zijn wel degelijk bang voor Poetin. De Baltische staten zijn nog niet vergeten wat Rusland in het verleden met hun zelfstandigheid heeft gedaan.
In Hongarije zijn troepen naar de grens gebracht. En dat terwijl de premier in dat land, Orban, Poetin zijn trouwste volgeling in Europa is.
Moldavië heeft heel land onder Russische invloedssferen gelegen. Afgelopen jaar kwam in het land een pro-Europese president aan de macht. Het armste land van Europa wordt nu gedwongen om afspraken met de EU op te zeggen.
Het Oekraïense leger in Loehansk probeert de Russische opmars tegen te houden © ANP
De Hoop is duidelijk: overal waar Russische belangen op het spel staan, probeert Poetin een voet tussen de deur te krijgen. Hij probeert waar het ook maar kan, zijn invloedssfeer uit te breiden. De Hoop zet op een rijtje wat er allemaal is gebeurd:

Wit-Rusland en Kazachstan

Wit-Rusland zat altijd zo'n beetje tussen de EU en Moskou in. Tegen de wil van Rusland wilde het land niet met Rusland integreren. Afgelopen jaar kwam het volk in opstand en met dictator Loekasjenko kwamen er sancties tegen het land. De Hoop: "Nu zijn ze volledig in de armen van Poetin gedreven."
Afgelopen jaar was er ook een volksopstand in Kazachstan. Daar zijn Russische troepen op uitnodiging naartoe gegaan.

Georgië en Oekraïne

Volgens De Hoop probeert Poetin al sinds 2008 zijn invloedssfeer uit te breiden. Toen vielen de Russen Georgië binnen. De reden was dat Amerika wilde dat Georgië en Oekraïne op termijn onderdeel konden worden van de NAVO. In 2014 kwam er een pro-westerse regering in Oekraïne, Poetin viel de Krim binnen en zette stappen in oostelijk Oekraïne.
Russische aanval op Oekraïense hoofdstad Kiev © ANP
De Hoop denkt niet dat Poetin zich veel aantrekt van de sancties. Die houden onder andere in dat de Russen financieel afgesloten zijn van de Europese Unie. "Die sancties zullen hem niet echt raken. En ze hebben een heel grote oorlogskas met 600 miljard dollar, met dan aan de olie- en gasprijzen die erg zijn gestegen."
De economie is voor hem nu minder belangrijk dan de uitbreiding van zijn invloedssfeer.
Sipke de Hoop
Poetin heeft nog genoeg geld om het een lange tijd uit te zingen. "Ik denk dat de economie voor hem op dit moment minder belangrijk is dan de uitbreiding van zijn invloedssfeer", zegt De Hoop.
In principe wordt Poetin niet bedreigd door het Westen, maar hij vindt veiligheid wel belangrijk. Het land Oekraïne vormt een buffer met Europa. Een EU-land als Polen, dat eerder bij het Oostblok hoorde, is sinds 1989 vier keer zo rijk geworden als Oekraïne. Als Poetin teveel van zulke economische succesvolle staten aan zijn grenzen krijgt, wordt zijn macht intern bedreigd, zegt De Hoop.
Sipke de Hoop