Defensie past oefenterrein Vliehors aan om beschieting van controletoren te voorkomen
Defensie past aankomend jaar het oefenterrein op de Vliehors op Vlieland aan. De oefendoelen komen verder van de controletoren te liggen. Ook zullen andere aanvliegroutes worden gebruikt. Dat moet voorkomen dat, net als in 2013, de toren bij een oefening kan worden geraakt.
De aanpassingen worden aangekondigd in een brief van de minister en staatssecretaris van Defensie aan de Tweede Kamer. Aanleiding voor die brief is een ander incident op de Vliehors. In 2019 raakte een F-16 beschadigd bij een oefening met een boordkanon. Uit onderzoek van de Inspectie Veiligheid Defensie (IVD) blijkt dat de oorzaak daarvan waarschijnlijk niet deugdelijke oefenmunitie was.
Niet afgevuurde oefenmunitie werd in het verleden opnieuw gebruikt en mogelijk is door het vaker laden schade ontstaan. In de brief schrijven de minister en staatssecretaris dat Defensie naar aanleiding van het incident afgelopen jaar besloten heeft om niet afgevuurde oefenmunitie niet opnieuw te gebruiken.
Plek controletoren
In het rapport over het incident met de oefenmunitie adviseert de IVD ook om vaart te maken met het verplaatsen van de controletoren naar buiten het oefendoelengebied. Een onderzoekscommissie van de Koninklijke Luchtmacht kwam met dat advies, om de veiligheid van het personeel op de toren te verbeteren.
Defensie kiest er in eerste instantie voor om niet de toren maar de oefendoelen te verplaatsen. Dat zou al eerder worden gedaan, maar omdat er bezwaar werd ingediend tegen het veranderen van de aanvliegroutes liep het vertraging op. Die procedure is nu in het voordeel van Defensie uitgepakt.
De minister en staatssecretaris schrijven in de brief dat, als alles goed verloopt, de aanpassingen aankomend jaar worden doorgevoerd. Daarna zal nog wel worden geëvalueerd of de risico's voor het personeel op de controletoren weg zijn of dat verplaatsing van de toren toch nog noodzakelijk is.
In de brief gaan de minister en staatssecretaris ook in op het advies van de IVD om de standaardcommunicatie in de luchtvaart te bevorderen. Uit het onderzoek van de IVD bleek dat de piloot van het beschadigde toestel bij zijn melding aan de verkeersleiding niet de standaardterminologie had gebruikt, terwijl dat wel is vastgelegd in de voorschriften van de Koninklijke Luchtmacht.
Volgens de bewindslieden zal hier meer aandacht aan worden gegeven bij de opleiding en ook in gesprekken van commandanten met hun piloten.
Ook staat in de brief dat er meer aandacht zal komen voor de registratie van incidenten. De Koninklijke Luchtmacht gebruikt voor die registratie een eigen systeem, maar daardoor komen de incidenten niet altijd in het centrale systeem van Defensie. Dat zal voortaan wel worden gedaan.
Bovendien zal er een regeling worden opgesteld over het geven van informatie door Defensie aan de IVD. De inspectiedienst stelt dat het moeilijk was om de goede gegevens over het voorval op de Vliehors te krijgen.
