Coronanieuws 11 november: Recordaantal coronabesmettingen in Fryslân | Reguliere zorg verder afgeschaald

Directeur Berend Schans van de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals vindt dat het OMT met dit advies de peilen op de verkeerden richt. Er wordt namelijk niet gekeken naar waar de meeste mensen besmet raken. Dat is vooral in familiaire kringen en in de horeca, aldus Schans. Concerten en evenementen worden professioneel georganiseerd met een strikte controle aan de deur van coronatoegangsbewijzen.

Een ander gevolg van een nieuwe lockdown is dat de waarde van een toegangskaartje afneemt. Door voortdurend uitstel van concerten is een ticket zo langzamerhand een loze belofte geworden. En mensen komen uiteindelijk ook niet meer, zegt Schans. Dat is slecht voor de artiest, omdat die het over het algemeen het geld van de kaartverkoop krijgt.

Op het Oldehoofster Kerkhof in Leeuwarden wordt momenteel alles in gereedheid gebracht voor drie evenementen: vrijdagavond is daar een optreden van Queen Mania, zaterdagavond het festival Hemels en volgend weekend een Oktoberfest. Organisator Bobby Veenstra maakt zich zorgen over het feit of zijn evenementen wel kunnen doorgaan.

Een op zes mensen die nog geen coronaprik hebben gekregen, wacht nog op een uitnodiging voor een vaccinatie. Of ze denken dat de inenting van het eigen risico van de zorgverzekering af gaat. Dat blijkt uit onderzoek van Lifelines, het grote onderzoeksprogramma naar de gezondheid van inwoners van Noord-Nederland.

De mensen die wachten op een oproep, zeggen dat ze de prik wel willen hebben. Sinds juni is het mogelijk zonder oproep een prik te krijgen. Dat weten die mensen blijkbaar niet.

Een andere groep denkt dat ze het zelf moeten betalen, maar het vaccin is gratis. Bijna de helft van de niet gevaccineerden denkt dat het vaccin schadelijk is voor de gezondheid, blijkt ook uit het onderzoek.

Studenten hebben het moeilijk met de coronakrisis. Ze hebben veel meer last van psychische klachten en nemen ook meer verdovende middelen. Dat staat in de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik van Studenten. Het is zelfs zo erg dat een op de vier in een periode van vier weken het leven wel eens niet meer zag zitten.

Drie op de vier voelt zich eenzaam. De meesten (80 procent) geven aan dat dat komt door de coronacrisis. Verder heeft ruim de helft van de ondervraagde studenten last van psychische problemen of mentale uitputting. Een op de vier is een overmatige of zware drinker. Bijna allemaal zitten ze in de stress. Het rapportcijfer dat de studenten aan hun leven geven is gemiddeld een 6.

In Fryslân zijn de afgelopen 24 uur 668 nieuwe coronabesmettingen geregistreerd. Dat meldt het RIVM. Dat zijn er 221 meer dan woensdag. Tot nu toe was 538 het hoogste aantal besmettingen dat op één dag werd geregistreerd. Dat was afgelopen zaterdag het geval.

Gemiddeld zijn in de afgelopen week iedere dag 509 besmettingen gemeld in Fryslân. Woensdag lag dat gemiddelde op 460, een week geleden op 279.

In Fryslân zijn in de afgelopen 24 uur geen sterfgevallen vastgesteld als gevolg van het coronavirus. Er zijn wel vier Friese patiënten met het coronavirus opgenomen in het ziekenhuis. Het gaat om inwoners van de gemeenten Súdwest-Fryslân, Heerenveen, Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen.

Landelijk ligt het aantal coronabesmettingen op 16.364. Het gemiddelde van de afgelopen zeven dagen 12.339.

Bij de telefoons van de landelijke belcentra van de GGD's heerst opnieuw grote drukte. Mensen moeten daarheen bellen voor het maken van een afspraak voor een coronatest. Donderdag stonden de telefoons bij de centrales, evenals voorgaande dagen, roodgloeiend. Omdat het zo druk is, moeten mensen verder reizen voor een coronatest.

Van het Janssen-coronavaccin gemaakt door Johnson & Johnson is een nieuwe bijwerking bekend geworden. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam wil dat de gevaarlijke aandoening op de bijsluiter wordt vermeld.

Het gaat om een zeldzame soort ontsteking van het ruggenmerg, 'myelitis transversa' genaamd. Mensen die dat hebben, kunnen niet meer goed bewegen, het gevoel kwijt raken en moeilijk urine of ontlasting ophouden. Er is een redelijke kans op genezing.

Eerder werd ook al de ontwikkeling van het AstraZeneca-vaccin stilgelegd, omdat proefpersonen een ontsteking van het ruggenmerg gekregen.

Het demissionaire kabinet heeft nog geen knopen doorgehakt over de coronamaatregelen. Het overleg op het Catshuis gaat donderdag overdag en 's avonds verder.

De meeste betrokkenen hebben op het Catshuis uren overlegd met hun vaste adviseurs. De situatie is zo complex dat nader beraad nodig is, volgens ingewijden.

Voetbalbond KNVB hoopt dat de stadions open blijven voor publiek, nu het OMT het kabinet een korte lockdown aanraadt. Als de stadions ook moeten sluiten voor toeschouwers, gaan die elkaar opzoeken om samen voetbal te kijken. Dat gebeurt dan zonder coronacontrole die er wel is bij een voetbalstadion. Bovendien zitten mensen in een stadion buiten en niet in een afgesloten binnenruimte.

De KNVB vraagt gemeenten om amateurclubs te helpen bij de controle van coronatoegangsbewijzen. De verenigingen moeten sinds afgelopen zaterdag iedereen controleren die op het complex naar binnen wil, bijvoorbeeld naar de kleedkamers.

De ziekenhuizen in Noord-Nederland schalen de reguliere zorg nog verder af, dat maakt het Acute Zorgnetwerk Noord Nederland bekend. Het is noodzakelijk om meer bedden vrij te maken voor coronapatiënten. De toename van het aantal opnames gaat veel sneller dan gedacht. Het gaat om zowel bedden op de intensive care als om de klinische bedden.

Met het opschalen kunnen er ook bedden voor patiënten uit andere regio's worden aangeboden. In de afgelopen dagen zijn er al patiënten uit Limburg overgenomen.

Verder wordt het aantal bedden in de zogeheten 'covid-huizen' voor ouderen met corona verdubbeld.

Fryslân is donderdag met vier andere provincies naar donkerrood gegaan op de Europese overzichtskaart van covid-19-besmettingen. In totaal staan nu tien provincies op de allerhoogste besmettingsgraad. Alleen in Groningen en Drenthe zijn de omstandigheden iets gunstiger. Zij zijn rood gekleurd.

Nog nooit eerder waren zoveel provincies donkerrood op de kaart van het European Centre for Disease Prevention and Controle (ECDC). De meeste coronabesmettingen zijn vastgesteld in Midden-, Oost- en Zuioost-Europa.

Het ECDC kijkt naar het aantal en het percentage positieve tests in de afgelopen twee kalenderweken.

Horecaondernemers zijn in paniek en ook verdrietig over het nieuws dat er mogelijk weer een nieuwe lockdown komt, zegt voorzitter Melle Bakker van de Friese afdeling van Koninklijke Horeca Nederland. Het zijn altijd dezelfde branches waar de klappen vallen. De sport mag wel met 30.000 mensen in een stadion. Wat is het verschil met bijvoorbeeld een schouwburg? In beide gevallen is er met de QR-code controle bij de ingang.

Volgens Bakker waren er de afgelopen weken geen excessen in de horeca. In grotere plaatsen zoals Leeuwarden is het goed geregeld met polsbandjes. "Dit hakt er enorm in bij de ondernemers. Als het doorgaat, moet er financiële compensatie komen van het Rijk. Want alle reserves zijn leeg," zegt Bakker .

Het Outbreak Management Team zou het kabinet hebben geadviseerd om een lockdown van zo'n twee weken in te stellen. In die periode zouden ook theaters en evenementen moeten worden geschrapt. Directeur Wiebren Buma van Theater Sneek verwacht dat het kabinet de adviezen overneemt, maar is er allerminst over te spreken. "We moeten er wel weer mee dealen. Maar ik heb er wel een steeds grotere moeite mee."

Buma is tevens bestuurslid van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties. In die vereniging is het al besproken. "Ik word er heel verdrietig van. Wij hebben als brancheverenigingen in de culturele sector het signaal richting het kabinet afgegeven dat we gelijk willen optrekken met bijvoorbeeld grote sportevenementen."

Buma denkt dat het niet echt zoden aan de dijk zet. "De afgelopen tijd zijn er geen incidenten geweest binnen georganiseerde culturele instellingen waar nieuwe uitbraken van corona zijn geregistreerd. Dus wat men hiermee wil voorkomen, dat is mij niet duidelijk."

Volgens Buma is de culturele sector in de praktijk vaak het slachtoffer, zeker wanneer je het bijvoorbeeld met de sport vergelijkt. "Als ik kijk wat er wekelijks op de voetbalvelden gebeurt en dat vergelijk met hoe wij hier in de cultuursector met elkaar omgaan, dan heb ik daar wel wat vraagtekens bij."

Buma gunt iedereen z'n plezier, ook de mensen die in de sport actief zijn, geeft hij aan. "Maar ik heb wel steeds het gevoel dat de horeca en de culturele sector als eerste genoemd worden en als laatste weer open mogen. Ik vrees heel erg dat dit gewoon weer gebeurt."

De theaterdirecteur vertelt dat het net weer de goede kant op ging. Het publiek weet het theater weer te vinden en er zijn veel voorstellingen. Maar die voorstellingen staan nu weer op losse schroeven. "Volgend weekend hebben we dansdagen met honderden kinderen die zich daar op hebben voorbereid. Zij hebben anderhalf jaar lang niets kunnen laten zien. Als daar dan weer een streep door gaat, dat zou ik heel verdrietig vinden."

Theaterproducenten gaan financieel kopje onder als de theaters opnieuw zouden moeten sluiten. Dat zegt directeur Dian Hoelscher van de Vereniging Vrije Theater Producenten (VVTP) naar aanleiding van het uitgelekte OMT-advies. De maatregelen treffen steeds weer dezelfde groep ondernemers. Het is aantoonbaar veilig om naar het theater te gaan. De controle met een coronatoegangsbewijs gebeurt juist in de theaters op grote schaal en zorgvuldig.

Als het kabinet het advies overneemt, moet er compensatie komen voor de getroffen ondernemers, vindt Hoelscher

Stichting Open Nederland (de organisatie achter 'Testen voor Toegang') wil nog niet voorluitlopen op het advies van het Outbreak Management Team aan het kabinet. Het OMT adviseert om de '2G-regel' in te voeren, wat zou betekenen dat mensen alleen nog een coronatoegangsbewijs kunnen krijgen bij een vaccinatie of als men onlangs is hersteld van corona. En dus niet meer bij een negatieve test.

Dat zou betekenen dat niet gevaccineerde mensen niet meer met een negatieve test in bijvoorbeeld een restaurant of museum kunnen komen. Vrijdag wordt er meer duidelijkheid verwacht in een persconferentie van het Kabinet.

'Er moet een korte lockdown komen van twee weken.' Zo luidt volgens de NOS het advies van het OMT aan het kabinet. De NOS heeft dat opgepikt van bronnen rondom het Outbreak Management Team.

In die twee weken zouden evenementen niet doorgaan en theaters en bioscopen moeten sluiten. Verder zouden sluitingstijden van de horeca en de grootte van de groepen ook aangepast worden. Het festival Explore the North in Leeuwarden van 19 tot en met 21 november valt in de periode waarin mogelijk sprake is van een lockdown.

Na de korte lockdown zou het niet meer mogelijk zijn een QR-code te krijgen als mensen getest zijn. Nu kunnen mensen nog bijvoorbeeld het café in als ze twee keer gevaccineerd zijn, als ze genezen zijn van covid of als ze negatuief getest zijn. Dat laatste zou volgens bronnen rondom het OMT worden geschrapt.

Het Kabinet moet nog een besluit nemen over de nieuwste aanpak van de bestrijding van het coronavirus. Vrijdagavond is er weer een persconferentie.

Officieel hebben dorpshuizen, voor een deel althans, een uitzondering op het gebied van de coronapas. Voor sommige activiteiten is een check op de QR-code daar dan niet verplicht. Maar wat doe je als onder hetzelfde dak ook een shantykoor, een kaartclub, een volleybalvereniging en een fysiotherapeut zitten? Hoe houdt je dan nog overzicht op wie wel en wie niet moet worden gecontroleerd?

Met die vraag stond verslaggever Arjen Bosselaar woensdagavond voor de deur van MFC It Harspit in Oppenhuizen:

Beheerder Anne Visser vertelt dat het MFC de QR-code-controle 'in goed vertrouwen' bij de clubs heeft neergelegd. "Wij hebben in dit dorpshuis te maken met veel disciplines. Sport, een fysiotherapeut, een biljartvereniging, een zangvereniging. Daarom hebben we alle verenigingen aangeschreven met de vraag of ze bij zichzelf allemaal een coronacheck willen doen."

Volgens Visser gaat het goed. "Ik heb de indruk dat de clubs er o zo serieus mee om gaan. Het leeft wel bij de mensen. Wij hebben het vertrouwen in de besturen die de check uitvoeren." Mocht er een conflict ontstaan doordat iemand niet naar binnen mag, dan wil het bestuur van het MFC zich inzetten om te bemiddelen.

Het blijft zo dat de veranderende maatregelen het MFC almaar weer voor nieuwe uitdagingen stelt. "We worstelen al lang met het probleem, we moeten steeds weer schakelen."

VVD, D66 en PvdA hebben om een advies van de Gezondheidsraad gevraagd over het belang van een 'boosterprik' voor mensen die eerder een prik met AstraZeneca of Janssen kregen. Tweede Kamerlid Aukje de Vries (VVD) uit Leeuwarden heeft met Jan Paternotte (D66) en Attje Kuiken (PvdA) op diverse onderzoeken gewezen die zeggen dat deze vaccins sneller hun beschermende werking verliezen.

De drie partijen willen weten of de mensen die eerder AstraZeneca of Janssen kregen, nu voorrang moeten hebben voor een boosterprik. Daarover hebben ze Kamervragen gesteld aan demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid.

Welkom bij dit liveblog van donderdag 11 november over de ontwikkelingen van het coronavirus in Fryslân.