Gevolgen staking rechtbanktolken groot: "Binnen een week hele grote problemen"

De rechtbanktolken in het hele land staken vanaf dinsdag, totdat er een oplossing komt voor de lage vergoeding voor de baan. De staking betekent dat zaken en verhoren waar een tolk bij nodig is, niet door kunnen gaan.
© Hayo Bootsma, Omrop Fryslân
President van de rechtbank Noord-Nederland, Fred van der Winkel, vindt het behoud van goede rechtbanktolken erg belangrijk. "De rechtbank wil graag gebruik kunnen blijven maken van tolken, want tolken leveren een goede bijdrage aan goede rechtspleging."
Van der Winkel zegt dat de tolken essentieel zijn voor een goed en eerlijk proces. "Voor een goed proces is het noodzakelijk dat belanghebbenden enerzijds hun standpunt goed kunnen verwoorden, maar anderzijds ook goed kunnen verstaan wat andere procesdeelnemers zeggen."
Hij begrijpt dan ook niet dat de vergoeding zo laag is. "Geregistreerde tolken zijn een kwaliteitswaarborg, en daar hoort natuurlijk een passende beloning bij." En daar gaat het de tolken precies om.
Rechtbankpresident Fred van der Winkel
Als voor sommige talen straks geen tolken meer beschikbaar zijn, dan kan dat gevolgen hebben voor rechtszaken. "Dan zou het mogelijk kunnen zijn dat we zaken moeten gaan aanhouden", zegt Van der Winkel.

Gevolgen voor advocatuur

De staking betekent ook dat advocaten met hun cliënten kunnen praten, als ze geen Nederlands spreken of verstaan.
Advocaat Bart Canoy voorziet problemen als deze situatie lang doorgaat. "Dit heeft een heel groot gevolg. De wet schrijft in het strafrecht voor dat als je een verdachte aanhoudt en je wilt de verdachte langer dan drie dagen vasthouden, dan zul je naar een rechter-commissaris toe moeten om dat daar voor te leggen."
"Het vasthouden wordt heel lastig, omdat de wet zegt 'je moet hem wel horen'", zegt Canoy. Als dat niet kan, worden het proces en het vasthouden van een verdachte problematisch. "In het strafrecht is er een acuut probleem als er geen tolken zijn de komende dagen."

"We kunnen niet communiceren, dus gaat u maar"

Hij denkt echter niet dat in het geval van zware misdrijven de rechtbank de verdachte zal laten gaan. "Maar ik denk wel dat er voor de minder ernstige misdrijven praktisch gezegd kan worden: 'we kunnen niets met deze verdenking, we kunnen niet met u communiceren, dus u gaat maar'."
Canoy vindt dat de tolken wel een punt hebben: "Dit is natuurlijk belachelijk, dat die prijzen niet omhoog zijn gegaan." Hij vraagt zich af: "Is er dan jarenlang niet het belang gezien van dat er in de rechtbank goed getolkt wordt?"

Rechtbanktolken 'ondergeschoven kindje'

Hij heeft wel een idee hoe het kan dat de politiek hier nu pas lucht van krijgt. "Omdat het dan denk ik toch net iets te weinig voorkomt dat in Nederland mensen voor de rechter moeten verschijnen, die de Nederlandse taal niet machtig zijn. Dan ben je toch maar het ondergeschoven kindje."
"Dat er nu na tientallen jaren gezegd wordt 'zou het iets omhoog kunnen', dat vind ik wel heel logisch." Hij verwacht al gauw problemen van de staking te zien. "Het betekent binnen het strafrecht binnen een week hele grote problemen."
Advocaat Bart Canoy